هدف این مطالعه مروری چیست؟
این مرور قصد دارد مزایا و آسیبهای آل‐ترانس رتینوئیک اسید (all‐trans retinoic acid; ATRA) را علاوه بر شیمیدرمانی در مقایسه با شیمیدرمانی بهتنهایی برای بزرگسالان مبتلا به AML مشخص کند. ما شرکتکنندگان مبتلا به لوکمی پرومیلوسیتیک حاد (acute promyelocytic leukaemia; APL) را بررسی نکردیم. برای پاسخ به این سوال تمامی مطالعات مرتبط را جمعآوری و تجزیهوتحلیل کردیم و هشت مطالعه را یافتیم.
پیامهای کلیدی
افزودن ATRA به شیمیدرمانی تفاوتهای مرتبطی را از نظر بقای کلی (overall survival; OS) نشان نداد، اما تجزیهوتحلیلهای زیر‐گروه نشان داد که مزایای بالقوهای برای ATRA در ترکیب با یک داروی شیمیدرمانی خاص به نام دسیتابین (decitabine)، برای بیماران مسنتر (بیش از 60 سال) و برای بیمارانی که شیمیدرمانی موفقی داشتهاند و در حال حاضر برای نگهداشت درمان دریافت میکنند، وجود دارد. قطعیت شواهد مربوط به OS، بقای بدون بیماری و مورتالیتی حین مطالعه را بررسی کردیم.
نرخ سمیّتها کم بود، بنابراین قطعیت شواهد برای حوادث جانبی اسهال، تهوع/استفراغ و سمیّت قلبی «بسیار پائین» تا «پائین» است. برای حادثه جانبی عفونت، قطعیت شواهد را متوسط ارزیابی کردیم. در حال حاضر، به نظر میرسد خطر حوادث جانبی با ATRA اضافی با شیمیدرمانی بهتنهایی قابل مقایسه است.
در هیچ یک از کارآزماییهای وارد شده کیفیت زندگی گزارش نشد.
در این مرور چه موضوعی مورد بررسی قرار گرفت؟
لوکمی میلوئید حاد نوعی سرطان تهدید کننده زندگی است که در سلولهای تولید کننده خون در مغز استخوان شروع میشود و میتواند علائم و نشانههای مختلفی داشته باشد. این بیماری به چند زیر‐شاخه تقسیم میشود، که از بین آنها، لوکمی پرومیلوسیتیک حاد (APL) نسبت به سایر زیر‐شاخهها متفاوت عمل میکند.
تقریبا 60% از بیماران در زمان تشخیص بالای 65 سال سن دارند. به علت سن بالا و بیماریهای مرتبط با آن، یک درمان شدید همراه با شیمیدرمانی با دوزهای بالا و پیوند سلول بنیادی اغلب امکانپذیر نیست یا با خطرات زیادی به دلیل حوادث جانبی جدی و مورتالیتی مرتبط با درمان همراه میشود. به همین دلیل دانستن یک درمان سبک و کم خطر برای بیماران مسنتر مهم است.
آل‐ترانس رتینوئیک اسید (ATRA)، یک محصول واسطه ویتامین A است، که در پایان دهه 1980 به رژیمهای درمانی APL اضافه شده بود. این دارو به صورت خوراکی داده میشود و عموما خوب پذیرفته میشود اما میتواند باعث یک عارضه شدید و تهدید کننده حیاتی به نام سندرم تمایز (differentiation syndrome) شود، که شامل مشکلات تنفسی و تب است.
منابع علمی دادههای متناقضی را در مورد مزایای ATRA برای بیماران مبتلا به AML ارائه میکند. گزارش شده که افزایش حساسیت ردههای سلولی AML به شیمیدرمانی با کاهش یک پروتئین، با واکنش ضعیف به شیمیدرمانی همراه بوده و در نتیجه با یک پیشآگهی ضعیف گزارش میشود. این گزارشها به این نتیجه رسیدهاند که ATRA اضافه شده به شیمیدرمانی احتمالا پیامدها را بهبود میدهد و ممکن است منجر به جایگزینی یا کاهش شدت شیمیدرمانی برای بیماران مبتلا به AML شود.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
ما هشت مطالعه مرتبط را با تقریبا 4000 بیمار در مجموع پیدا کردیم، که در بریتانیا، آلمان و فرانسه اجرا شد. این مطالعات شیمیدرمانی را در ترکیب با ATRA با شیمیدرمانی به تنهایی در بیماران بزرگسال (بالای 18 سال) مبتلا به AML مقایسه کردند. تمام کارآزماییهای وارد شده از برنامههای مختلف شیمیدرمانی استفاده کردند، زیرا برای AML چندین نوع رژیم شیمیدرمانی وجود دارد. فقط در یک کارآزمایی شرکتکنندگان یک داروی جدیدتر، دسیتابین، را دریافت کردند که به جهت درمان AML از سال 2012 به آن مجوز داده شده است.
افزودن ATRA به شیمیدرمانی احتمالا باعث تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در OS میشود. ATRA ممکن است به طور بالقوهای در ترکیب با دسیتابین، برای بیماران مسنتر (بالای 60 سال) و برای بیمارانی که برای نگهداشت درمان دریافت میکنند مفید باشد اما این یافتهها باید توسط پژوهشهای بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
برای بقای بدون بیماری، نرخ پاسخ کامل و مورتالیتی حین مطالعه، احتمالا بین گروههای درمان شاهد تفاوتی اندک یا عدم تفاوت هستیم.
ترکیب ATRA احتمالا به نرخ عفونت بالاتری منجر نمیشود. با توجه به سمیّت قلبی و اسهال، قطعیت شواهد بسیار پائین ارزیابی شد، بنابراین ما مطمئن نیستیم که اضافه کردن ATRA مفید است یا خیر.
در هیچ یک از کارآزماییهای وارد شده کیفیت زندگی گزارش نشد.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
برای یافتن مطالعاتی که تا جولای 2018 منتشر شده بودند، به جستوجو پرداختیم.