پیشینه
رینیت آلرژیک، التهاب (تورم و/یا تحریکپذیری) درون بینی ناشی از آلرژیها است. این عارضه هم در کودکان و هم در بزرگسالان شایع است. رینیت آلرژیک میتواند موقتی (کمتر از چهار روز در هفته یا چهار هفته در سال) یا دائمی (بیش از چهار روز در هفته یا چهار هفته در سال) باشد. این آلرژی میتواند از طریق موارد متفاوت زیادی ایجاد شود؛ اما آلرژنهای شایع (چیزهایی که باعث آلرژی میشوند) این موارد هستند: گرده چمن یا درخت، کپک، مایتهای غبار (dust mites) یا شوره (پوستههای کوچک پوست) حیوانات. افراد مبتلا به رینیت آلرژیک دچار نشانهها (گرفتگی بینی، آبریزش بینی، خارش بینی و عطسه) میشوند که ممکن است بر کیفیت زندگی آنها تاثیر بگذارد.
شستشوی بینی با سالین (که تحت عنوان تمیز کردن، شستشو یا لاواژ بینی نیز شناخته میشود)، پروسیجری است که طی آن حفره بینی با محلولهای سالین (آب نمک) شسته میشود. نحوه عملکرد سالین به طور کامل درک نشده؛ اما احتمالا به وسیله رقیق کردن موکوس (آب بینی)، تخلیه آن و همچنین تخلیه بخشی از آلرژنها را از بینی که سبب تحریک میشوند تسهیل میکند. شستشوی بینی با سالین میتواند با اسپریها، پمپها یا بطریهای فشاری انجام شود. محلولهای سالین میتوانند ایزوتونیک (غلظت مشابه نمکی که در بدن یافت میشود – 0.9% NaCl) یا هیپرتونیک (نمکیتر از آنچه در بدن یافت میشود – بیش از 0.9% NaCl) باشند. گرچه تصور میشود شستشو با سالین ایمن باشد، گزارشهایی از اپیستاکسی (خونریزی بینی) و تحریکپذیری یا ناراحتی در بینی و گوشها وجود داشته است. این درمان بدون نسخه در دسترس است و میتواند بهتنهایی یا به عنوان مکمل سایر درمانهای دارویی برای رینیت آلرژیک مانند استروئیدهای اینترانازال (داخل بینی) و آنتیهیستامینهای خوراکی استفاده شود.
تاریخ جستوجو
شواهد تا نوامبر 2017 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه
14 مطالعه را با مجموع 747 شرکتکننده (260 بزرگسال؛ 487 کودک) یافتیم. حجم سالین مورد استفاده در این مطالعات متفاوت بود: پنج مطالعه از حجمهای «بسیار پائین» (اسپریهای بینی که کمتر از 5 میلیلیتر سالین به ازای هر سوراخ بینی در هر بار مصرف فراهم میکنند)، دو مطالعه از حجم کم (بین 5 و 59 میلیلیتر سالین در هر سوراخ بینی در هر بار مصرف با یک سرنگ) و چهار مطالعه از محلولهای با حجم بالا (بیش از 60 میلیلیتر در هر سوراخ بینی به ازای هر بار مصرف) استفاده کرده بودند. هشت مطالعه از سالین هیپرتونیک استفاده کرده، پنج مورد از سالین ایزوتونیک بهره برده و سه مطالعه این اطلاعات را ارائه نکرده بودند. دو مطالعه از دو نوع محلول سالین مختلف استفاده کرده بودند.
منابع تامین مالی مطالعه
هفت مطالعه نحوه تامین مالی خود را اعلام نکرده بودند. بودجه هفت مورد دیگر به وسیله بخش محققان یا گرنتهای پژوهشی از دولت منطقهای یا ملی تامین شده بود. بودجه هیچ مطالعهای را شرکتهای داروسازی پرداخت نکرده بودند.
نتایج کلیدی
شستشوی بینی با سالین در مقایسه با عدم شستشو با سالین
ممکن است شستشوی بینی با سالین، دارای مزایایی هم در بزرگسالان و هم در کودکان در بهبود نشانههای رینیت آلرژیک در قیاس با عدم شستشو با سالین داشته باشد و به نظر نمیرسد مرتبط با عوارض جانبی باشد. اینکه بتوانیم با توجه به این مرور بگوییم تفاوتی بین حجمها و غلظتهای مختلف محلول سالین وجود دارد یا خیر، امکانپذیر نیست.
افزودن شستشوی بینی با سالین به درمان «فارماکولوژیک» رینیت آلرژیک
این موضوع که افزودن شستشوی بینی با سالین به درمان فارماکولوژیک (استروئیدهای اینترانازال یا آنتیهیستامینهای خوراکی)، به بهبود نشانههای رینیت آلرژیک در مقایسه با استفاده از درمان دارویی بهتنهایی کمک میکند یا خیر، نامطمئن است. به نظر نمیرسد استفاده از شستشوی بینی با سالین، ارتباطی با عوارض جانبی داشته باشد.
شستشوی بینی با سالین در مقایسه با درمان «فارماکولوژیک» رینیت آلرژیک
شواهد کافی برای دانستن اینکه شستشوی بینی با سالین، بهتر، بدتر یا برابر با استفاده از استروئیدهای اینترانازال است یا خیر، وجود ندارد. هیچ مطالعهای پیامدهای مورد نظر ما را در قیاس با شستشوی بینی با سالین با آنتیهیستامینهای خوراکی گزارش نکرده است.
کیفیت شواهد
کیفیت کلی شواهد شستشوی بینی با سالین در مقایسه با درمان بدون شستشو با سالین، پائین (اطمینان ما به این تخمین اثرگذاری محدود بود: تاثیر حقیقی ممکن است به طور قابل توجهی متفاوت از این تخمین اثرگذاری باشد) یا بسیار پائین بود (ما اطمینان بسیار کمی به این تخمین اثرگذاری داریم: تاثیر حقیقی ممکن است به طور قابل توجهی متفاوت از این تخمین اثرگذاری باشد). این امر به این دلیل است که اکثر مطالعات بسیار کوچک بوده و از روشهای متفاوت برای اندازهگیری پیامد مشابه استفاده کرده بودند. از آنجایی که شستشو با سالین میتواند جایگزینی ارزان، ایمن و قابل پذیرش برای استروئیدهای اینترانازال و آنتیهیستامینها باشد، نیاز به مطالعات بیشتری با کیفیت بالا وجود دارد.