پیشینه
متاستازهای مغزی، سلولهای سرطانی هستند که از جایی که بیماری ابتدا از آنجا شروع شده (تومور اولیه) به مغز گسترش یافته و به صورت یک یا چند تومور شکل میگیرند. در اغلب موارد، متاستازهای مغزی آسیبهای یا ضایعات متعددی هستند که در مراحل بعدی بیماری تشخیص داده میشوند. با این حال، بعضی از آنها ممکن است فقط به صورت رسوب (deposit) تشخیص داده شوند، چه به عنوان تنها متاستاز تومور در کل بدن که در سیستم عصبی مرکزی اتفاق میافتد (متاستاز انفرادی مغزی) یا به عنوان یک متاستاز تکی مغزی با متاستازهای بیشتر در سایر سیستمهای اعضای بدن (متاستاز تکی مغزی) شناخته شوند.
جراحی و پرتودرمانی استرئوتاکتیک (stereotactic radiotherapy) در حال حاضر دو روش موجود برای درمان متاستازهای تکی و انفرادی مغزی هستند. جراحی شامل بیوپسی (برداشتن قطعه کوچکی از تومور از طریق ایجاد یک سوراخ کوچک (سوراخ ایجاد شده با مته) که زیر میکروسکوپ بررسی میشود) یا تلاش برای حذف کامل متاستازها از طریق عمل جراحی گستردهتر (کرانیتومی یا برش جمجمه (craniotomy)) است. پرتودرمانی استرئوتاکتیک نوعی پرتودرمانی خارجی است که در آن پرتوهای تابشی یونیزه شده دقیقا روی متاستازهای مغزی متمرکز میشوند. این میتواند از طریق درمان تک‐کسری (single fraction) (رادیوجراحی (radiosurgery) (جراحی با امواج رادیویی) استرئوتاکتیک) یا از طریق کسرهای چندجزئی کوچکتر (پرتودرمانی استرئوتاکتیک تجزیه شده (fractionated stereotactic radiotherapy)) انجام شود.
سوال مطالعه مروری
اثربخشی و ایمنی جراحی در برابر پرتودرمانی استرئوتاکتیک برای افراد مبتلا به متاستاز تکی یا انفرادی مغزی چیست؟
ویژگیهای مطالعه
بانکهای اطلاعاتی مرتبط را تا 25 مارچ 2018 جستوجو کردیم. دو کارآزمایی بالینی را با مجموع 85 شرکتکننده مبتلا به متاستازهای تکی یا انفرادی مغزی یافتیم. یک کارآزمایی شامل 64 شرکتکننده مبتلا به متاستازهای تکی مغزی، و کارآزمایی دیگر شامل شرکتکنندگان مبتلا به متاستازهای منفرد مغزی (22 مورد از این تعداد با تصادفیسازی موافقت کردند و 21 بیمار تجزیهوتحلیل شدند) بودند. هر دوی این مطالعات به دلیل وجود مشکلاتی در رابطه با یافتن شرکتکنندگان مطابق با معیارهای ورود یا موافقت برای شرکت در مطالعه، پیش از موعد بسته شدند. یک کارآزمایی جراحی را به همراه پرتودرمانی تمام مغز (whole brain radiotherapy; WBRT) در مقابل رادیوتراپی استرئوتاکتیک به تنهایی، و کارآزمایی دوم جراحی را به همراه WBRT در مقابل رادیوتراپی استرئوتاکتیک به همراه WBRT مقایسه کرد.
نتایج کلیدی
با توجه به تعداد اندک افراد وارد شده در این مطالعات، هیچ مطالعهای توان کافی را برای تشخیص تفاوتها در اثرات جراحی در مقابل پرتودرمانی استرئوتاکتیک بر بقای کلی، عوارض جانبی، بقای بدون پیشرفت یا کیفیت زندگی در شرکتکنندگان مبتلا به متاستازهای تکی و منفرد مغزی نداشت.
قطعیت شواهد
قطعیت شواهد عمدتا به دلیل عدم دقت و خطر سوگیری (bias)، پائین یا بسیار پائین بود به دلیل اینکه تعداد افراد هر کارآزمایی بسیار اندک بوده و شرکتکنندگان و محققان از مداخله کارآزمایی آگاه بودند (مطالعات کورسازی نشدند)، بنابراین این موضوع ممکن است چگونگی ارزیابی پیامدها را، مانند برخی از عوارض جانبی و کیفیت زندگی، توسط شرکتکنندگان تحت تاثیر قرار دهد. از آنجایی که به علت ماهیت مداخله، کورسازی شرکتکنندگان دشوار است، نویسندگان مطالعه انجام روشهای دیگری را برای کاهش خطر سوگیری، مانند کورسازی حین تجزیهوتحلیل دادهها، ذکر نکردند.