افراد مبتلا به بیماری سلول داسیشکل (SCD) تا حد زیادی مستعد ابتلا به عفونت هستند. بهویژه نوزادان و کودکان با سن خیلی کم بسیار آسیبپذیر هستند. در تحقیق «همکاری مطالعاتی مربوط به بیماری سلول داسیشکل» میزان شیوع سپتیسمی پنوموکوکی در کودکان زیر سه سال 10 در هر 100 فرد-سال برآورد شده است. تجویز واکسنها، از جمله واکسنهای معمول پنوموکوک، ممکن است در این گروه سنی ممنوع باشند. بنابراین، رژیمهای پیشگیرانه (پروفیلاکتیک) پنیسیلین برای این جمعیت توصیه میشود. این، بهروزرسانی یک مرور کاکرین است که ابتدا در سال 2002 منتشر و اخیرا در سال 2014 بهروز شده است.
ارزیابی اثرات آنتیبیوتیک پیشگیرانه علیه پنوموکوک در کودکان مبتلا به SCD در رابطه با:
1. بروز عفونت؛
2. مرگومیر؛
3. عوارض جانبی ناشی از دارو (همانطور که در مطالعات انتخاب شده گزارش شده است) برای فرد و جامعه؛
4. تأثیر توقف درمان در سنین مختلف بر شیوع عفونت و مرگومیر.
ما در پایگاه ثبت کارآزماییهای مربوط به هموگلوبینوپاتی در گروه فیبروز کیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین جستوجو کردیم که شامل منابع شناساییشده از جستوجوهای پایگاه داده جامع الکترونیکی و همچنین دو پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی: ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت WHO است. علاوه بر این، ما جستوجوها را در مجلات مربوطه و کتابهای انتزاعی از مصاحبههای کنفرانس انجام دادیم.
تاریخ آخرین جستوجو: 19 دسامبر 2016.
تمام کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبهتصادفیسازی و کنترلشده که به مقایسه آنتیبیوتیکهای پیشگیرانه برای جلوگیری از عفونتهای پنوموکوکی در کودکان مبتلا به SCD با دارونما، بدون درمان یا یک داروی مقایسهای پرداخته باشند.
هر دو نویسنده بهطور مستقل ازهم دادهها را استخراج کرده و کیفیت کارآزماییها را ارزیابی کردند. نویسندگان برای ارزیابی کیفیت شواهد از معیار GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) استفاده کردند.
در این تحقیقات پنج کارآزمایی شناسایی شد که از این میان سه کارآزمایی (880 کودک تصادفیسازیشده) معیارهای ورود را به این مطالعه داشتند. تمام کارآزماییها کاهش بروز عفونت را در کودکان مبتلا به SCD (SS یا Sβ0Thal) با دریافت پیشگیرانه پنیسیلین نشان داده بودند. در کارآزماییهایی که تاثیر شروع پنیسیلین را در خطر ابتلا به عفونت پنوموکوکی مورد بررسی قرار داده بودند، نسبت شانس 0.37 بود (95% فاصله اطمینان: 0.16 تا 0.86) (دو کارآزمایی، 457 کودک) (شواهد با کیفیت پائین)، در حالی که برای قطع دارو، نسبت شانس 0.49 بود (95% فاصله اطمینان: 0.09 تا 2.71؛ یک کارآزمایی، 400 کودک؛ شواهد با کیفیت پائین). عوارض جانبی نادر و جزئی بودند. میزان عفونت پنوموکوکی در کودکان بالای 5 سال نسبتا پائین بود.
بهطور کلی، کیفیت شواهد مربوط به تمام پیامدها پائین برآورد شد. در نتایج مربوط به ارزیابی خطر سوگیری (bias) دو دامنه مشخص شد که در آنها خطر سوگیری بالا بود، یکی از این دو نتایج متناقض (سوگیری عدم دقت [attrition bias]) (دو کارآزمایی) و دیگری پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) (سوگیری انتخاب) (یک کارآزمایی) بود. مواردی که خطر سوگیری در آنها در هر سه کارآزمایی پائین بود، گزارش انتخابی (سوگیری گزارشدهی) و کورسازی (سوگیری عملکرد و تشخیص) بود.
شواهد بررسیشده نشان میدهد که تجویز پیشگیرانه پنیسیلین بهطور قابلتوجهی خطر ابتلا به عفونت پنوموکوکی را در کودکان مبتلا به SCD هموزیگوت کاهش میدهد و با حداقل عوارض جانبی همراه است. تحقیقات بیشتر میتواند برای تعیین سن مناسب برای قطع بیخطر پنیسیلین مفید باشد.