پیشینه
افراد مبتلا به دمانس که در خانه سالمندان یا مراکز مراقبتی زندگی میکنند اغلب کارهای بسیار اندکی برای انجام دادن دارند. فعالیتهای موجود ممکن است برای آنها معنیدار نباشد. اگر فرد مبتلا به دمانس شانس شرکت را در فعالیتهایی داشته باشد که با علایق و ترجیحات شخصی وی مطابقت داشته باشند، ممکن است منجر به بهبود کیفیت زندگی، کاهش رفتارهای چالشبرانگیز مانند بیقراری یا پرخاشگری در او شوند، و احتمالا تاثیرات مثبت دیگری نیز دارند.
هدف این مطالعه مروری
ما به دنبال بررسی تاثیرات پیشنهاد انجام فعالیتهای مورد علاقه و متناسب به افراد مبتلا به دمانس بودیم که در مراکز مراقبتی زندگی میکردند.
مطالعات وارد شده در این مرور
در جون 2017 برای یافتن کارآزماییهایی جستوجو کردیم که به برخی از شرکتکنندگان برنامههای انجام فعالیت را بر اساس علایق فردی آنها (گروه مداخله) ارائه کرده و آنها را با دیگر شرکتکنندگان که این فعالیتها به آنها پیشنهاد نشده بود (گروه کنترل) مقایسه کردند.
هشت مطالعه را شامل 957 فرد مبتلا به دمانس و ساکن در مراکز مراقبتی یافتیم. هفت مطالعه از نوع کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) بودند، به این معنی که بهطور تصادفی تصمیم گرفته شد که شرکتکنندگان در گروه مداخله باشند یا گروه کنترل. یک مطالعه تصادفیسازی نشده بود، که آن را در معرض خطر بالاتر نتایج سوگیرانه قرار میدهد. تعداد کل شرکتکنندگان وارد شده در مطالعات از 25 تا 180 نفر متغیر بودند. همه آنها مبتلا به دمانس متوسط یا شدید بوده و تقریبا همه آنها هنگام شروع مطالعه نوعی رفتار چالشبرانگیز را نشان میدادند. مطالعات از 10 روز تا نه ماه به طول انجامیدند. در همه مطالعات، افراد گروه مداخله یک برنامه فعالیت فردی را دنبال کردند. بیشتر فعالیتها در جلسات ویژهای انجام شدند که توسط کارکنان آموزشدیده اداره میشد، اما در یک مطالعه، پرسنل پرستاری آموزش دیدند تا فعالیتها را حین روتین مراقبت روزانه ارائه دهند. فعالیتهای ارائه شده در مطالعات مختلف تفاوت چندانی با هم نداشتند، اما تعداد جلسات فعالیت در هفته و مدت زمان جلسات متفاوت بود. در پنج مطالعه، گروه کنترل فقط مراقبتهای معمول ارائه شده را در مراکز مراقبتی دریافت کردند؛ در سه مطالعه، گروه کنترل فعالیتهای متفاوتی را دریافت کردند که شخصیسازی نشده بودند؛ یک مطالعه هر دو نوع گروه کنترل را داشت.
کیفیت کارآزماییها و چگونگی گزارشدهی آنها متفاوت بود، و این امر اطمینان ما را به نتایج تحت تاثیر قرار داد.
یافتههای کلیدی
ارائه فعالیتهای شخصیسازی شده به افراد مبتلا به دمانس که در مراکز مراقبتی زندگی میکنند در مقایسه با مراقبتهای معمول ممکن است رفتارهای چالشبرانگیز آنها را کمی بهبود بخشد، اگرچه ما شواهدی را پیدا نکردیم که این نوع فعالیتها بهتر از ارائه فعالیتهایی است که شخصیسازی نشدهاند. در یک مطالعه، کارمندان مطالعه گزارش دادند که افراد در گروه فعالیتهای شخصیسازی شده، کیفیت زندگی کمی بدتر از گروه کنترل داشتند. فعالیتهای شخصیسازی شده ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر احساسات منفی شرکتکنندگان داشته باشد. از آنجا که کیفیت برخی از شواهد بسیار پائین بود، نمیتوانیم در مورد تاثیرات این مداخله بر احساسات مثبت، خلقوخو، تعامل (درگیر شدن در اتفاقات اطراف آنها) یا کیفیت خواب شرکتکنندگان نتیجهگیری کنیم. فقط دو مطالعه به دنبال تاثیرات آسیبرسان مداخله بودند؛ هیچ موردی گزارش نشد. هیچ یک از مطالعات تاثیرات مداخله را بر میزان مصرف داروهای شرکتکنندگان، یا تاثیرات آنها را بر مراقبین، اندازهگیری نکردند.
نتیجهگیریها
ما نتیجه گرفتیم که ارائه جلسات انجام فعالیت برای افراد مبتلا به دمانس متوسط تا شدید که در مراکز مراقبتی زندگی میکنند، ممکن است به مدیریت رفتارهای چالشبرانگیز آنها کمک کند. با این حال، هیچ شواهدی را برای حمایت از این ایده نیافتیم که انجام فعالیتهای شخصیسازی شده بر اساس علایق فردی بیماران برای آنها موثرتر هستند. پیش از آنکه بتوانیم در مورد اثرات فعالیتهای شخصیسازی شده مطمئن باشیم، انجام تحقیقات بیشتری با کیفیت بهتر مورد نیاز است.