هدف مطالعه مروری
هدف از این مرور کاکرین، که برای نخستینبار در سال 2006 منتشر شد، خلاصه کردن تحقیقاتی بود که به اثرات واکسیناسیون سالمندان (65 سال یا بیشتر) با واکسن آنفلوآنزا در طول فصل آنفلوآنزا پرداختند. از اطلاعات به دست آمده از کارآزماییهای تصادفیسازی شده استفاده کردیم که به مقایسه واکسن آنفلوآنزا با واکسن ساختگی یا عدم انجام واکسیناسیون پرداختند. واکسنهای آنفلوآنزا با بیاثر کردن ویروسهای آنفلوآنزا به کمک یک ماده شیمیایی که ویروس را میکشد (ویروس غیر‐فعال شده) آماده شده، و واکسیناسیون از طریق تزریق پوستی تجویز میشود. ما علاقهمند به نشان دادن اثرات واکسنها در کاهش تعداد افراد مسن مبتلا به آنفلوآنزای تائید شده، تعداد افرادی که نشانههای شبه‐آنفلوآنزا، مانند سردرد، درجه حرارت بالا، سرفه، و درد عضلانی (بیماری شبه‐آنفلوانزا (influenza‐like illness; ILI)) داشتند، و آسیبهای ناشی از واکسیناسیون بودیم. به دنبال شواهدی از تاثیر آنفلوآنزا یا ILI مانند پذیرش در بیمارستان، عوارض، و مرگومیر بودیم. فقط زمانی که کارآزماییهای جدید یا واکسنها در دسترس قرار گیرند، این مرور را در آینده بهروز خواهیم کرد.
دادههای مشاهدهای از 67 مطالعه وارد شده در نسخههای قبلی این مرور به دلایل تاریخی حفظ شدند، اما به دلیل عدم تاثیر آنها بر نتیجهگیریهای این مرور، بهروز نمیشوند.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
بیش از 200 ویروس باعث بروز ILI و ایجاد نشانههای مشابه (تب، سردرد، درد بدن، درد عضلانی، سرفه، و آبریزش بینی) میشوند. بدون تستهای آزمایشگاهی، پزشکان نمیتوانند بین ویروسها افتراق بگذارند، زیرا آنها چندین روز طول کشیده و به ندرت منجر به بیماری جدی میشوند. در بهترین حالت، واکسنها فقط در برابر آنفلوآنزای A و B، که حدود 5% از تمام ویروسهای موجود در گردش را تشکیل میدهند، موثر هستند. غواکسن غیر‐فعال شده با بیاثر کردن ویروسهای آنفلوآنزا با یک عامل شیمیایی خاص آماده میشوند که ویروس را «میکشد». محصول نهایی ممکن است شامل ویروسهای کامل (واکسن whole‐virion) یا بخش فعال آنها (واکسنهای از هم جدا شده (split) یا زیر‐واحد (subunit)) باشد. این واکسنها بهطور معمول از راه پوست تزریق میشوند. سویههای ویروسی موجود در واکسن معمولا مواردی هستند که انتظار میرود در فصلهای اپیدمی پیش رو به گردش درآیند (دو نوع A و یک یا دو سویه B)، که توسط سازمان جهانی بهداشت توصیه میشوند (واکسن فصلی). واکسن پاندمی فقط حاوی سویهای از ویروس است که مسوول پاندمی شناخته میشود (به عنوان مثال نوع A H1N1 برای پاندمی سال 2009 تا 2010).
پیامهای کلیدی
واکسنهای غیر‐فعال شده میتوانند نسبت افراد مسن مبتلا به آنفلوآنزا و ILI را کاهش دهند. دادههای مربوط به مرگومیر پراکنده و اندک بودند، و هیچ اطلاعاتی در مورد بستری شدن در بیمارستان ناشی از عوارض نداریم. با این حال، تنوع در نتایج حاصل از مطالعات به این معنی است که نمیتوانیم مطمئن باشیم تفاوتی که این واکسنها در طول فصول متفاوت ایجاد میکنند، تا چه اندازه بزرگ است.
نتایج اصلی
هشت کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (بیش از 5000 نفر) را پیدا کردیم که از آن میان، چهار مورد به ارزیابی آسیبها پرداختند. مطالعات در سطح جامعه و خانه سالمندان در اروپا و ایالات متحده آمریکا بین سالهای 1965 و 2000 انجام شدند.
افراد مسن که واکسن آنفلوآنزا را دریافت کردند، ممکن است در طول یک فصل واحد کمتر به آنفلوآنزا مبتلا شوند، از 6% تا 2.4%، به این معنی که 30 نفر باید با واکسنهای غیر‐فعال شده آنفلوآنزا واکسینه شوند تا از یک مورد ابتلا به آنفلوآنزا پیشگیری شود. افراد مسن همچنین احتمالا کمتر دچار ILI خواهند شد، از 6% تا 3.5%، به این معنی که 42 نفر باید واکسینه شوند تا از یک مورد ابتلا به ILI پیشگیری شود. میزان اطلاعات مربوط به پنومونی و مرگومیر محدود بود. دادهها برای اطمینان از اثر واکسنها بر مورتالیتی ناکافی بودند. هیچ موردی از پنومونی در یک مطالعه که این پیامد را گزارش کرد، رخ نداد و هیچ اطلاعاتی در مورد بستری شدن در بیمارستان گزارش نشد. اطلاعات کافی را برای ارزیابی آسیبهای مربوط به تب و تهوع در این جمعیت نداریم.
صرفنظر از شرایط، پیامد، جمعیت، و طراحی مطالعه، تاثیر واکسنهای آنفلوآنزا در سالمندان نسبتا کم است.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
شواهد تا 31 دسامبر 2016 بهروز است.