اسکیزوفرنی یک اختلال روانی مزمن، ناتوان کننده و شدید است که با اختلال در ادراک، تفکر، زبان، تأثیر و رفتار حرکتی مشخص میشود. کلورپرومازین (Chlorpromazine) و کلوتیاپین (clotiapine) از داروهای آنتیسایکوتیک هستند که برای درمان اسکیزوفرنی استفاده میشوند.
تعیین اثرات بالینی، ایمنی و مقرونبهصرفه بودن کلورپرومازین در مقایسه با کلوتیاپین برای بزرگسالان مبتلا به اسکیزوفرنی.
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه اسکیزوفرنی در کاکرین (آخرین بهروزرسانی جستوجو 16/01/2016) را جستوجو کردیم که بر اساس جستوجوهای معمول CINAHL BIOSIS ،AMED ،Embase ،PubMed ،MEDLINE ،PsycINFO، وثبت کارآزماییهای بالینی بود. هیچ گونه محدودیتی ار نظر زبان، تاریخ، نوع مقاله یا وضعیت انتشار برای به کارگیری ثبت سوابق وجود ندارد.
تمام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شده که بر کلورپرومازین در برابر کلوتیاپین برای اسکیزوفرنی متمرکز بودند. کارآزماییهایی را انتخاب کردیم که معیارهای انتخاب ما را داشتند و دادههای قابل استفاده را گزارش دادند.
دادهها را به صورت مستقل استخراج کردیم. برای پیامدهای دوتایی، خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) را بر مبنای قصد درمان (intention-to-treat) محاسبه کردیم. برای دادههای پیوسته، میانگین تفاوت (MD) بین گروهها و 95% CI را برآورد کردیم. ما یک مدل اثر تصادفی برای تجزیهوتحلیلها استفاده کردیم. ما خطر سوگیری (Bias) را برای مطالعات انتخاب شده ارزیابی کرده و یک جدول خلاصهای از یافتهها را با استفاده از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ایجاد کردیم.
ما 4 مطالعه را که بین سالهای 1974 تا 2003 منتشر شدند، و 276 شرکتکننده مبتلا به اسکیزوفرنی را برای دریافت کلروپرمازین یا کلوتیاپین تصادفیسازی کردند، انتخاب کردهایم. مطالعات از نظر پنهانسازی تخصیص درمان (concealing allocation of treatment) و کورسازی ارزیابی پیامد ضعیف بودند. پیامد اصلی مطلوب، تغییرات بالینی در وضعیت کلی و ذهنی، تغییرات خاص در علائم منفی، بروز اختلال دیسکینزی (dyskinesia) بود، ترک زودهنگام مطالعه به هر دلیلی و هزینه خدمات بود. تمام دادههای گزارش شده کوتاهمدت (پیگیری کمتر از 6 ماه) بود.
این کارآزماییها اطلاعاتی را برای پیامدهای مهمی از تغییرات بالینی مهم در وضعیت کلی یا ذهنی یا هزینه مراقبت گزارش نکردند. بهبود وضعیت جسمانی با استفاده از مقیاس سندرم مثبت و منفی (PANSS) گزارش شد. هنگامی که کلورپرومازین با کلوتیاپین مقایسه شد، میانگین نمرات بهبودی وضعیت ذهنی با استفاده از مجموع PANSSدر گروه کلوتیاپین بالاتر بود (1 RCT؛ n = 31؛ MD: 11.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 9.42 تا 13.58؛ شواهد باکیفیت بسیار پائین). میانگین نمرات تغییرات در مقیاس منفی PANSS در گروههای درمان مشابه بود (1 RCT؛ n = 21؛ MD: 0.97 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.76 - تا 0.82؛ شواهد باکیفیت بسیار پائین). اختلاف واضحی در میزان شیوع دیسکینزی وجود نداشت (1 RCT؛ n = 68؛ MD: 3.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.13 تا 71.15؛ شواهد باکیفیت بسیار پائین). تعداد مشابهی از شرکتکنندگان در هر گروه درمان (3 RCT؛ n = 158؛ MD: 0.68؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.24تا 1.88؛ شواهد باکیفیت بسیار پائین) مطالعه را ترک کردند
تغییرات مهم بالینی در وضعیت کلی و روحی گزارش نشد. فقط یک کارآزمایی تغییرات متوسط را در حالت کلی ذهنی گزارش داد. نتایج به نفع کلوتیاپین است، اما به دلیل محدودیتهای روششناسی مطالعه بسیار دشوار بتوان به این دادههای محدود اطمینان کرد. اثربخشی تطبیقی کلورپرومازین در مقایسه با کلوتیاپین بر تغییر در وضعیت کلی هنوز بدون پایخ باقی مانده است. نتایج این مطالعه مروری نشان میدهد که کلورپرومازین و کلوتیاپین اثرات جانبی مشابهی دارند، اگر چه دوباره کیفیت شواهد ضعیف است و نتیجهگیریهای قطعی را دشوار میسازد.