گاباپنتین (Gabapentin) بهطور معمول برای درمان درد نوروپاتیک (درد ناشی از آسیب به عصب) مورد استفاده قرار میگیرد. این مطالعه یک مطالعه مروری را در سال 2014، و مطالعات مروری قبلی را که در سالهای 2011، 2005 و 2000 منتشر شدند، بهروزرسانی میکند.
ارزیابی اثر ضد درد و اثرات جانبی گاباپنتین در درمان درد مزمن نوروپاتیک در بزرگسالان.
برای این بهروزرسانی ما CENTRAL ،MEDLINE و Embase را برای کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده از ژانویه 2014 تا ژانویه 2017 جستوجو کردیم. ما همچنین فهرست منابع مطالعات بازیابی شده و مطالعات مروری، و ثبت آنلاین کارآزماییهای بالینی را جستوجو کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی، دوسوکور را با طول مدت 2 هفته یا بیشتر، برای مقایسه گاباپنتین (هر روش تجویز) با پلاسبو یا درمان فعال دیگر برای درد نوروپاتیک، با ارزیابی درد گزارش شده توسط شرکتکنندگان انتخاب کردیم.
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل دادهها را استخراج کرده و کیفیت کارآزمایی و سوگیری (Bias) بالقوه را ارزیابی کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از شرکتکنندگانی با تسکین درد قابلملاحظه (حداقل 50% تسکین درد بیشتر از خط پایه یا بهبود بسیار زیاد در مقیاس درک کلی بیمار از تغییر (PGIC ؛Patient Global Impression of Change))، یا تسکین درد متوسط (حداقل 30% تسکین درد بیشتر از خط پایه یا بهبود زیاد یا بسیار زیاد در مقیاس PGIC). ما تجزیهوتحلیل ترکیبی را برای هر گونه منفعت قابل توجه یا متوسط، انجام دادیم. در جایی که تجزیهوتحلیل ترکیبی امکانپذیر بود، ما از دادههای دوتایی برای محاسبه خطر نسبی (RR) و تعداد مورد نیاز درمان برای یک پیامد مفید (NNT) یا یک پیامد مضر (NNH) بیشتر استفاده کردیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم و جداول «خلاصهای از یافتهها» را ایجاد کردیم.
ما 4 مطالعه جدید (530 شرکتکننده) را انتخاب، و 3 مطالعه انتخاب شده قبلی (126 شرکتکننده) را حذف کردیم. در مجموع، 37 مطالعه اطلاعات مربوط به 5914 شرکتکننده را ارائه کردند. اکثر مطالعات از گاباپنتین خوراکی یا گاباپنتین اناکاربیل (encarbil) در دوزهای 1200 میلیگرم یا بیشتر در هر روز در شرایط مختلف درد نوروپاتیک، اغلب نورالژی پستهرپتیک (postherpetic neuralgia) و دیابت نوروپاتی دردناک، استفاده کردند. طول مدت مطالعه معمولا 4 تا 12 هفته بود. همه مطالعات پیامدهای مهم مورد نظر را گزارش نکردند. خطر بالای سوگیری عمدتا به دلیل اندازه کوچک (به ویژه در مطالعات متقاطع)، و دستکاری دادهها پس از خروج از مطالعه رخ داد.
در مورد نورالژی پستهرپتیک، بیشتر شرکتکنندگان (32%) با مصرف گاباپنتین به میزان 1200 میلیگرم در روز یا بیشتر منفعت قابل توجهی (حداقل 50% تسکین درد یا بهبود بسیار زیاد در PGIC) نسبت به پلاسبو (17%) داشتند (RR: 1.8 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.5 تا 2.1)؛ NNT: 6.7 (5.4 تا 8.7)؛ 8 مطالعه، 2269 شرکتکننده، شواهد با کیفیت متوسط). شرکتکنندگان بیشتری (46%) با مصرف گاباپنتین به میزان 1200 میلیگرم در روز یا بیشتر منفعت متوسطی (حداقل 30% تسکین درد یا بهبود زیاد یا بسیار زیاد در PGIC) نسبت به پلاسبو (25%) داشتند (RR: 1.18 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.6 تا 2.0)؛ NNT: 4.8 (4.1 تا 6.0)؛ 8 مطالعه؛ 2260 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط).
در نوروپاتی دیابتی دردناک، بیشتر شرکتکنندگان (38%) با مصرف گاباپنتین به میزان 1200 میلیگرم در روز یا بیشتر منفعت قابل توجهی (حداقل 50% تسکین درد یا بهبود بسیار زیاد در PGIC) نسبت به پلاسبو (21%) داشتند (RR: 1.9 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.5 تا 2.3)؛ NNT: 5.9 (4.6 تا 8.3)؛ 6 مطالعه؛ 1277 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). شرکتکنندگان بیشتری (52%) با مصرف گاباپنتین به میزان 1200 میلیگرم در روز یا بیشتر منفعت متوسطی (حداقل 30% تسکین درد یا بهبود زیاد یا بسیار زیاد در PGIC) نسبت به پلاسبو (37%) داشتند (RR: 1.4 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.3 تا 1.6)؛ NNT: 6.6 (4.9 تا 9.9)؛ 7 مطالعه؛ 1439 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط).
برای همه شرایط ترکیب شده، خروج به دلیل عوارض جانبی با مصرف گاباپنتین (11%) بسیار شایعتر از پلاسبو (8.2%) بود (RR: 1.4 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.1 تا 1.7)؛ NNH: 30 (20 تا 65)؛ 22 مطالعه، 4346 شرکتکننده، شواهد با کیفیت بالا). عوارض جانبی جدی با گاباپنتین (3.2%) در مقایسه با پلاسبو (2.8%) کمتر شایع بود (RR: 1.2 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.8 تا 1.7)؛ 19 مطالعه؛ 3948 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)؛ 8 مورد مرگ وجود داشت (شواهد با کیفیت بسیار پائین). شرکتکنندگانی که حداقل یک عارضه جانبی را تجربه کرده بودند با گاباپنتین (63%) درمقایسه با پلاسبو (49%) شایعتر بود (RR: 1.3 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.2 تا 1.4)؛ NNH: 7.5 (6.1 تا 9.6)؛ 18 مطالعه؛ 4279 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). عوارض جانبی فردی بهطور معنیداری با گاباپنتین بیشتر اتفاق افتاد. شرکتکنندگان مصرف کننده گاباپنتین سرگیجه (dizziness) (19%)، خوابآلودگی (somnolence) (14%)، ادم محیطی (peripheral oedema) (7%)، و اختلال راه رفتن (gait disturbance) (14%) را تجربه کردند.
گاباپنتین در دوزهای 1800 میلیگرم تا 3600 میلیگرم در روز (1200 تا 3600 میلیگرم گاباپنتین اناکاربیل) میتواند سطوح خوبی از تسکین درد را برای برخی از افراد مبتلا به نورالژی پست هرپتیک و نوروپاتی محیطی دیابتی فراهم کند. شواهد مربوط به سایر انواع درد نوروپاتیک بسیار محدود است. پیامد کاهش حداقل 50% از شدت درد بهعنوان یک پیامد مفید درمان برای بیماران محسوب میشود و دستیابی به این میزان تسکین درد با اثرات مفید مهمی بر تداخل خواب، خستگی، و افسردگی، و همچنین کیفیت زندگی، عملکرد و کار کردن همراه است. در مقایسه با 1 یا 2 شرکتکننده از 10 شرکتکننده با پلاسبو، در حدود 3 یا 4 شرکتکننده از 10 شرکتکننده، این میزان تسکین درد را با گاباپنتین به دست آوردند. بیش از نیمی از افرادی که با گاباپنتین درمان شدند، تسکین درد قابل توجهی را نخواهند داشت اما ممکن است دچار عوارض جانبی شوند. نتیجهگیریها از زمان بهروزرسانی قبلی این مطالعه مروری تغییری نکردهاند.