«جراحی سریع (fast-track)» یا «پروتکل پیشرفته ریکاوری» یا «توانبخشی سریع»، ترکیب یک یا چند عنصر آموزشی قبل عمل، تسکین درد، حرکت دادن اولیه، تغذیه رودهای و فاکتورهای رشد میتوانند کیفیت زندگی مربوط به سلامت را بهبود بخشند و مدت اقامت در بیمارستان و هزینهها را کاهش دهند. نقش اصلی پروتکلهای پیشرفته احیا در جراحی ماژور دستگاه گوارش فوقانی، کبد و پانکراس مشخص نیست.
بررسی منفعتها و ضررهای پروتکلهای پیشرفته ریکاوری در مقایسه با مراقبت استاندارد (یا روشهای مرسوم) در جراحی ماژور دستگاه گوارش فوقانی، کبد و پانکراس.
برای شناسایی کارآزماییهای تصادفیسازی شده، پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) (کتابخانه کاکرین (Cochrane Library)) (مقاله 3، 2015)، MEDLINE ،EMBASE ،Science Citation Index را که تا تاریخ مارچ 2015 منتشر شده بودند، جستوجو کردیم.
برای این مطالعه مروری صرفا از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (RCT) استفاده کردیم که در مورد افرادی بود که متحمل جراحی ماژور دستگاه گوارش فوقانی، کبد و پانکراس، صرفنظر از زبان، وضعیت انتشار و کور بودن میشدند.
دو نویسنده مطالعه مروری مستقلا کارآزماییها را شناسایی و دادهها را استخراج کردند. خطر نسبی (RR)، میانگین تفاوت (MD)، یا میانگین تفاوت استاندارد شده (SMD) را با 95% فاصله اطمینان (CI) با استفاده از مدلهای اثر ثابت و اثر تصادفی و با استفاده از مدیریت مروری 5 (Review Manager 5) و بنا بر تجزیه و تحلیل موارد در دسترس، تخمین زدیم.
برای این مطالعه مروری 10 مطالعه مناسب معیار انتخاب بودند، و 9 مطالعه، اطلاعاتی در مورد یک یا چند نتیجه برای مطالعه مروری فراهم کردند. یک مجموعه با 1014 شرکتکننده به طور تصادفی در گروه پروتکل پیشرفته ریکاوری (با 499 شرکتکننده) و در گروه مراقبت استاندارد (با 515 شرکتکننده) در 9 RCT قرار گرفتند. اکثر کارآزماییها، اعضایی را در برگرفته بودند که خطر پایینی از لحاظ بیهوشی و وضعیت عملکردی بالا داشتند و متحمل جراحیهای مختلف دستگاه گوارش فوقانی، کبد و پانکراس میشدند. 8 کارآزمایی بیش از یک عامل پروتکل پیشرفته احیا را در برگرفتند. تمامی کارآزماییها خطر بالایی از نظر سوگیری (bias) داشتند. کیفیت کلی شواهد پایین یا خیلی پایین بود.
هیچیک از کارآزماییها مرگومیر طولانیمدت، کیفیت زندگی مربوط به سلامت (سه ماه تا یک سال)، زمان بازگشت به فعالیت عادی، یا مدت زمان بازگشتن به سر کار را گزارش نکردند. اختلاف بین پروتکل پیشرفته ریکاوری و مراقبت استاندارد برای موارد زیر غیر دقیق بود: مرگومیر کوتاهمدت (پروتکل پیشرفته ریکاوری: 4/425 (نسبت تعدیل شده = 0.6%)؛ مراقبت استاندارد: 1/443 (0.2%)؛ هشت کارآزمایی؛ 868 شرکتکننده؛ خطر نسبی (RR): 2.79؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.44 تا 17.73؛ کیفیت شواهد بسیار پایین)، نسبت اعضای مبتلا به عوارض جانبی جدی (پروتکل پیشرفته ریکاوری: 4/157 (نسبت تعدیل شده = 0.6%)؛ مراقبت استاندارد: 0/184 (0.0%)؛ دو کارآزمایی؛ 341 شرکتکننده؛ RR: 5.57؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68 تا 45.89؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، تعداد عوارض جانبی (پروتکل پیشرفته ریکاوری: 34/421 (8 شرکتکننده از 100 شرکتکننده)؛ مراقبت استاندارد: 46/438 (11 شرکتکننده از 100 شرکتکننده)؛ هفت کارآزمایی؛ 859 شرکتکننده؛ RR: 0.72؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.45 تا 1.13؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، کیفیت زندگی مربوط به سلامت (4 کارآزمایی؛ 373 شرکتکننده؛ MD: 0.29؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.04- تا 0.62؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، پذیرش دوباره در بیمارستان (پروتکل پیشرفته احیا: 14/355 (نسبت تعدیل شده = 3.3%)؛ مراقبت استاندارد: 9/378 (2.4%)؛ هفت کارآزمایی؛ 733 شرکتکننده؛ RR: 1.4؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.69 تا 2.87؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). در گروه پروتکل پیشرفته ریکاوری، نسبت به گروه مراقبت استاندارد، نسبت کمتری از افراد با عوارض جانبی ملایم (پروتکل پیشرفته ریکاوری: 31/254 (نسبت تعدیل شده = 10.9%)؛ مراقبت استاندارد: 51/271 (18.8%)؛ 4 کارآزمایی؛ 525 شرکتکننده؛ RR: 0.58؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 تا 0.85؛ شواهد با کیفیت پایین)، تعداد کمتری از عوارض جانبی (پروتکل پیشرفته ریکاوری: 69/499 (13 شرکتکننده به اعضای 100 شرکتکننده)؛ مراقبت استاندارد: 128/515 (25 شرکتکننده از 100 شرکتکننده)؛ 9 کارآزمایی؛ 1017 شرکتکننده؛ RR: 0.52؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 تا 0.70؛ شواهد با کیفیت پایین)، مدت کمتر بستری در بیمارستان (9 کارآزمایی؛ 1014 شرکتکننده؛ MD: 2.19 - روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.53 - تا 1.85 - ؛ شواهد با کیفیت پایین) و هزینههای کمتر (4 کارآزمایی؛ 282 شرکتکننده؛ USD MD: 3600 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 8400 - تا 4200 - ؛ شواهد با کیفیت پایین) داشت.
بنابر شواهد با کیفیت پایین، پروتکلهای پیشرفته ریکاوری ممکن است مدت بستری شدن و هزینهها را (به دلیل کاهش مدت بستری) در افرادی که تحت جراحیهای دستگاه گوارش فوقانی، کبد و پانکراس قرار میگیرند، کاهش دهد. اما، ارزش این نتایج به دلیل خطر سوگیری در کارآزماییها و روش ارزیابی نتایج، بدون اعتبار است. RCTهای بیشتری با خطر سوگیری پایین میبایستی انجام شده و نتایج مهم از لحاظ بالنیی به مدت 3 ماه تا یک سال برای به کار گرفتن ارزیابی شود.