کمبود ویتامین A (VAD) یک مشکل سلامت عمومی در کشورهای با درآمد پایین تا متوسط است که 190 میلیون کودک با سن کمتر از 5 سال به آن مبتلا هستند و این مساله باعث نتایج بسیار بدی، شامل مرگ، میشود. بر اساس شواهد گذشته و نسخه قبلی این مطالعه مروری، سازمان جهانی بهداشت همچنان توصیه به مصرف مکمل ویتامین A برای کودکان با سن 6 تا 59 ماه میکند. از زمان انتشار قبلی این مطالعه مروری در سال 2010، دادههای جدیدی از کارآزماییهای تصادفی منتشرشده بهدست آمده، و این مطالعه بهروز، دادهها را باهم یکی و شواهد را مرور خواهد کرد.
بررسی اثرات مکمل ویتامین A (VAS) برای پیشگیری از م=ناخوشی و مرگومیر در کودکان با سن 6 ماه تا 5 سال.
برای این مطالعه مروری، در مارس 2016 CENTRAL؛ Ovid MEDLINE؛ Embase؛ 6 پایگاه اطلاعاتی دیگر، و 2 مرکز ثبت کارآزمایی را جستوجو کردیم. همچنین، فهرست منابع را بررسی و با سازمانها و پژوهشگران مرتبط برای شناسایی مطالعات بیشتر تماس برقرار کردیم.
کارآزماییهای تصادفی و کنترلشده (RCT) و RCTهای خوشهای که اثر VAS ترکیبی را بر کودکان با سن 6 ماه تا 5 سال در جامعه ارزیابی کردند. کودکان بستری در بیمارستان یا مبتلا به بیماری یا عفونت را کنار گذاشتیم. همچنین، مطالعاتی که اثرات غنیسازی غذا، مصرف غذاهای غنی از ویتامین A، یا مکملهای بتا-کاروتن را ارزیابی کردند، کنار گذاشته شدند.
برای این بهروزرسانی، 2 نویسنده مطالعه مروری مستقلا مطالعات را برای انتخاب بررسی و دادهها را خلاصه و با بحث اختلافهای موجود را حل کردند. برای نتایج، شامل عوارض جانبی، بینایی، بیماری، مرگومیر با هر علت و با هر علت خاصی متاآنالیز انجام دادیم. از رویکرد GRADE (نظام درجه بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه ها) برای بررسی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
47 مطالعه (که 4 مطالعه آن در این مطالعه مروری جدید هستند) را با مجموع تقریبا 1223856 کودک گردآوری کردیم. مطالعات در 19 کشور انجام شدهاست: 30 مطالعه (63%) در آسیا (16 مطالعه در هند)؛ 8 مطالعه (17%) در آفریقا؛ 7 مطالعه (15%) در آمریکای لاتین، و 2 مطالعه (4%) در استرالیا. حدود یکسوم از مطالعات در شهر/حاشیه شهر، و نیمی در مناطق روستایی انجام شده بود؛ و بقیه مطالعات، منطقه مطالعه را گزارش نکردند. در اکثر مطالعات تعداد دختر و پسر برابر و مدت آنها حدود 1 سال بود. مطالعات گردآوریشده خطر تورش (risk of bias) کلی متفاوتی داشتند؛ اما، شواهد نتایج اولیه خطر تورش پایینی داشت. فراتحلیل مرگومیر با هر علتی، شامل 19 مطالعه (1202382 کودک) بود. در طولانیترین پیگیری، کاهشی به میزان %12 در خطر مرگومیر با هر علتی برای ویتامین A در مقایسه با کنترل با استفاده از یک مدل اثر-ثابت (fixed-effect model) وجود داشت (نسبت خطر (RR): 0.88؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.83 تا 0.93؛ شواهد با کیفیت بالا). این نتیجه نسبت به انتخاب مدل حساس بود، و یک فراتحلیل اثرات-تصادفی (random-effects)، یک تخمین خلاصه (summary estimate) متفاوتی را نشان داد (24% کاهش: RR: 0.76؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.66 تا 0.88)؛ اما، فاصلههای اطمینان با فاصلههای اطمینان مدل اثر-ثابت همپوشانی داشت. 9 کارآزمایی مرگومیر به علت اسهال را گزارش و برای VAS کاهش کلی به میزان %12 نشان دادند (RR: 0.88؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.79 تا 0.98؛ 1098538 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بالا). هیچ اثر مهمی برای VAS بر مرگومیر به علت سرخک، بیماری تنفسی، و مننژیت وجود نداشت. VAS رخداد اسهال (RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.82 تا 0.87؛ 15 مطالعه؛ 77946 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین) و سرخک (RR: 0.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.37 تا 0.67؛ 6 مطالعه؛ 19566 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) را کاهش داد. اما، هیچ اثر مهمی بر رخداد بیماری تنفسی یا بستری در بیمارستان به دلیل اسهال یا پنومونی وجود نداشت. خطر استفراغ در 48 ساعت اول دادن VAS افزایش یافت (RR: 1.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.44 تا 2.69؛ 4 مطالعه؛ 10541 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط).
مکمل ویتامین A با کاهش معنادار بالینی در مرگومیر و موربیدیتی در کودکان همراه است. بنابراین، به حفظ سیاست تجویز جهانی مکمل برای کودکان زیر 5 سال در جمعیتهای در معرض خطر VAD توصیه میشود. کارآزماییهای کنترلشونده با دارونمای بیشتر در مورد VAS در کودکان بین 6 ماه تا 5 سال نتیجهگیریهای این مطالعه مروری را تغییر نخواهد داد، اگرچه به مطالعاتی که دوزهای مختلف و روشهای مختلف تجویز مکمل را بررسی کنند، نیاز است. در جمعیتهایی که کمبود ویتامین A در آنها اثبات شده، انجام کارآزماییهای کنترلشونده با دارونما غیراخلاقی خواهد بود.