گلوکوم (آب سیاه) یکی از علل عمده کوری غیر قابل برگشت در کل دنیا است. فشار داخل چشم (IOP) تنها عامل خطر قابل اصلاح در حال حاضر شناخته شده است که میتواند توسط داروها، عمل جراحی انسزیونال (incisional) یا ترابکولوپلاستی لیزری (laser trabeculoplasty؛ LTP) کاهش یابد. LTP، فشار داخل چشم را 25% تا 30% از سطح پایه کاهش میدهد، اما افزایش زودهنگام فشار داخل چشم حاد پس از LTP یک عارضه جانبی شایع است.
بسیاری از این افزایشهای IOP گذرا هستند، اما افزایش موقت IOP ممکن است منجر به آسیب عصب بینایی بیشتر، بدتر شدن گلوکوم نیازمند درمان اضافی، و از دست دادن دائمی بینایی شود. پیشگیریکنندههای ضدفشار خون با داروهایی مانند استازولامید (acetazolamide)، اپراکلونیدین (apraclonidine)، بریمونیدین (brimonidine)، دیپیوفرین (dipivefrin)، پیلوکارپین (pilocarpine)، و تیمولول (timolol) برای خنثی کردن و درمان افزایش جهشی فشار داخل چشم پس از عمل و درد و ناراحتی مرتبط با آن توصیه شده است.
در مقابل، محققان دیگر مشاهده کردند که افزایش زودهنگام IOP پس از عمل جراحی، صرفنظر از اینکه افراد داروهای آنتیگلوکوم را بعد از عمل دریافت میکنند یا نه، اتفاق میافتد. هنوز مشخص نیست که آیا تجویز داروهای آنتیگلوکوم بعد از عمل جراحی در جلوگیری یا کاهش بروز افزایش IOP پس از عمل جراحی مفید است یا نه.
ارزیابی اثربخشی داروهای تجویزشده قبل از عمل جراحی برای جلوگیری موقت از افزایش فشار داخل چشم (IOP) پس از ترابکولوپلاستی لیزری (LTP) در افراد مبتلا به گلوکوم با زاویه باز (open-angle glaucoma؛ OAG).
ماCENTRAL (شامل ثبت کارآزماییهای چشم و بینایی کاکرین) (2016، شماره 11)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 18 نوامبر 2016)؛ Embase.com (1947 تا 18 نوامبر 2016)؛ PubMed (1948 تا 18 نوامبر 2016)؛ LILACS (Latin American and Caribbean Health Sciences Literature Database) (1982 تا 18 نوامبر 2016)؛ فراثبت کارآزماییهای کاکرین (mRCT) (www.controlled-trials.com)؛ جستوجوی اخیر 17 سپتامبر 2013؛ ClinicalTrials.gov (www.clinicaltrials.gov)؛ جستوجوی 18 نوامبر 2016 و and the WHO International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) (www.who.int/ictrp/search/en)؛ جستوجوی 18 نوامبر 2016 را جستوجو کردیم. ما هیچ محدودیت تاریخی یا زبانی اعمال نکردیم.
ما کارآزماییهای کنترلشده تصادفیشدهای (RCTs) را که در آنها شرکتکنندگان مبتلا به OAG، درمان LTP دریافت کردند انتخاب کردیم. ما کارآزماییهایی را انتخاب کردیم که هر نوع داروی آنتیگلوکوم را با عدم استفاده از دارو مقایسه کردند، یک نوع داروی آنتیگلوکوم را با نوع دیگری از داروی آنتیگلوکوم یا زمانهای مختلف مصرف دارو مقایسه کردند.
دو نویسنده مرور بهطور جداگانه سوابق بازیابیشده را با جستوجو در بانکهای اطلاعاتی غربالگری، خطر تورش (Bias) را ارزیابی و دادهها را خلاصه کردند. ما اطمینان شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجه بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه ها) درجهبندی کردیم.
ما 22 کارآزمایی را انتخاب کردیم که در آنها 2112 شرکتکننده مورد تحلیل قرار گرفتند و هیچ کارآزمایی در حال انجام را شناسایی نکردیم. ما چندین مقایسه پیامد انجام دادیم: یک مقایسه درباره هرگونه داروی آنتیگلوکوم در مقابل عدم استفاده از دارو یا دارونما، سه مقایسه درباره یک داروی آنتیگلوکوم در مقابل یک داروی آنتیگلوکوم متفاوت و یک مقایسه درباره داروی آنتیگلوکوم تجویز شده قبل از LTP با همان داروی آنتیگلوکوم تجویز شده پس از انجام LTP. فقط یکی از کارآزماییهای انتخاب شده از ترابکولوپلاستی لیزری انتخابی (SLT) استفاده کرد؛ کارآزماییهای باقیمانده از ترابکولوپلاستی لیزری آرگون (ALT) استفاده کردند. با توجه به مطالعاتی که توسط صنعت حمایت مالی شدند، خطر تورش (Bias) مسائل در درجه اول، تورش تشخیص، تورش گزارش، و سایر تورشهای بالقوه بود. دو مطالعه بالقوه مرتبط با توجه به نیاز به ترجمه در انتظار طبقهبندی قرار دارند.
در مقایسه هر گونه دارو در مقابل عدم استفاده از دارو/دارونما، شواهدی با اطمینان متوسط وجود داشت که نشان داد گروه دارو در معرض خطر پایین ابتلا به افزایش 10 میلیمتر جیوه یا بیشتر IOP در عرض 2 ساعت در مقایسه با گروه عدم استفاده از دارو/دارونما قرار داشت (نسبت خطر (RR): 0.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 0.20). این روند محبوبیت دارو بین دو تا 24 ساعت ادامه یافت، اما شواهد مربوط به افزایش 5 میلیمتر جیوه یا بیشتر (RR: 0.17؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.09 تا 0.31) و 10 میلیمتر جیوه یا بیشترIOP دارای اطمینان پایین و بسیار پایین بود (RR: 0.22؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.11 تا 0.42).
در کاهش IOP با معیارهای قبل از LTP هم در 2 ساعت و هم بین 2 تا 24 ساعت، با اطمینان متوسط، دارو بیش از دارونما/عدم استفاده از دارو محبوبیت داشت. در 2 ساعت، اختلاف میانگین (MD) در IOP بین گروه دارو و گروه دارونما/ عدم استفاده از دارو 43/7- میلیمتر جیوه بود (95% فاصله اطمینان (CI): 10.60- تا 4.27-). بین 2 تا 24 ساعت، گروه دارو در IOP دارای کاهش میانگین 32/5 میلیمتر جیوه بیشتر از میانگین تغییر در گروه دارونما/ عدم استفاده از دارو بود (95% فاصله اطمینان (CI): 7.37- تا 3.28-). در این سه مطالعه، زمانی که بریمونیدین بعد از عمل جراحی تجویز شد، در مقایسه با دارونما، بلانچینگ ملتحمه یکی از عوارض جانبی چشمی بسیار شایع بود.
در مقایسه ما از بریمونیدین در مقابل اپراکلونیدین، هیچ کدام منجر به کاهش خطر ابتلا به افزایش 5 میلیمتر جیوه یا بیشتر درIOP در دو ساعت پس از عمل جراحی نشدند؛ با این حال، ما در مورد این برآورد بسیار نامطمئن بودیم. ممکن است کاهش میانگین بیشتری درIOP در عرض دو ساعت بعد از LTP وجود داشته باشد. ما قادر به انجام هرگونه فراتحلیل برای سایر پیامدهای مرور برای این مقایسه نبودیم.
در مقایسه ما درباره اپروکلونیدین در مقابل پیلوکارپین، ما دادههای کافی برای انجام فراتحلیل به منظور برآورد اثرات هر یک از پیامدهای اولیه نداشتیم. شواهدی با اطمینان متوسط وجود داشت که نشان داد بر اساس تغییر میانگین در معیارهایIOP قبل از LTP تا دو ساعت بعد از عمل جراحی، هیچ دارویی محبوبیت نداشت.
در مقایسه داروی تجویز شده قبل از LTP در مقابل همان دارو که پس از LTP تجویز شده، درمورد افزایشIOP در عرض دو ساعت، ما دادههای کافی برای فراتحلیلها نداشتیم. برای خطر افزایش 5 میلیمتر جیوه یا بیشتر و 10 میلیمتر جیوه یا بیشتر در زمان بین دو تا 24 ساعت در IOP، هیچ امتیازی برای استفاده از دارو قبل یا بعد از LTP در مورد نسبت شرکتکنندگان دارای افزایش IOP وجود نداشت (5 میلیمتر جیوه یا بیشتر : RR: 0.82؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.25 تا 2.63؛ 10 میلیمتر جیوه یا بیشتر: (RR: 1.55؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.19 تا 12.43). برای افزایش 10 میلیمتر جیوه یا بیشتر در IOP، ما شواهدی با اطمینان بسیار پایین درباره این برآورد داشتیم که به احتمال زیاد با دادههای بهدست آمده از مطالعات جدید تغییر خواهد کرد.
داروهای بعد از عمل جراحی در طول دو ساعت اول و تا 24 ساعت پس از LTP نسبت به عدم استفاده از دارو یا دارونما برای جلوگیری از افزایش جهشی فشار داخل چشم بهتر هستند، اما برخی از داروها ممکن است منجر به سفید شدن موقت بخش ملتحمه یا اثر زیبایی کوتاهمدت شوند. بهطور کلی، درمان بعد از عمل جراحی به خوبی تحمل شد و ایمن بود. آگونیستهای آلفا-2، در کمک به جلوگیری از افزایش جهشی فشار داخل چشم (IOP spikes) پس از LTP مفید هستند، اما مشخص نیست که آیا یک دارو در این دسته از داروها بهتر از دیگری است یا نه. هیچ تفاوت قابلتوجهی بین اپراکلونیدین و پیلوکارپین در پیامدهایی که ما قادر به ارزیابی آن بودیم، وجود نداشت. تحقیقات آینده باید شرکتکنندگانی را انتخاب کنند که از این داروهای آنتیگلوکوم برای درمان روزانه گلوکوم قبل از LTP استفاده کرده باشند.