از لحاظ تئوری، قطرههای چشمی حاوی سرم اتولوگ (S) یک مزیت بالقوه نسبت به درمانهای سنتی و رایج دارند که نشان میدهد AS نه تنها جایگزین اشک برای خیس نگه داشتن چشم است بلکه حاوی اجزای بیوشیمیایی دیگری است که اجازه میدهد بسیار نزدیکتر، از اشک طبیعی تقلید کنند. استفاده از AS بهعنوان درمان خط دوم برای بیماران مبتلا به خشکی چشم محبوبیت به دست آورده است. مطالعات منتشرشده در مورد این موضوع نشان میدهد که سرم اتولوگ میتواند درمان موثری برای خشکی چشم باشد.
ما این مرور را برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی AS ارائه شده بهتنهایی یا در ترکیب با اشکهای مصنوعی در مقایسه با اشک مصنوعی بهتنهایی، محلول سالین، دارونما یا عدم درمان برای بزرگسالان مبتلا به خشکی چشم انجام دادیم.
ماCENTRAL (که شامل ثبت کارآزماییهای چشم و بینایی کاکرین) (2016، شماره 5)؛ Ovid MEDLINE، Ovid MEDLINE In-Process and Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE Daily،Ovid OLDMEDLINE (ژانویه 1946 تا جولای 2016)،Embase (ژانویه 1980 تا جولای 2016)؛ the ISRCTN registry (LILACS) (ژانویه 1982 تا جولای 2016)؛ the ISRCTN registry (www.isrctn.com/editAdvancedSearch)؛ ClinicalTrials.gov (www.clinicaltrials.gov) و the World Health Organization (WHO) International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) (www.who.int/ictrp/search/en) را جستوجو کردیم. ما همچنین Science Citation Index Expanded database (دسامبر 2016) و فهرست منابع مطالعات انتخابشده را جستوجو کردیم. ما هیچ محدودیت تاریخی یا زبانی را در جستوجوهای الکترونیکی کارآزماییها استفاده نکردیم. ما اخیرا بانکهای دادهای الکترونیکی را در 5 جولای 2016 جستوجو کردیم.
ما کارآزماییهای کنترلشده تصادفیشدهای (RCTها) را که AS را در مقابل اشک مصنوعی برای درمان بزرگسالان مبتلا به خشکی چشم مقایسه کردند، انتخاب کردیم.
دو نویسنده مرور بهطور جداگانه، تمام عناوین و چکیدهها را غربالگری و گزارشات متن کامل کارآزماییهای بالقوه واجد شرایط را ارزیابی کردند. دو نویسنده مرور دادهها را استخراج و خطر تورش (Bias) و ویژگیهای کارآزماییهای انتخابشده را ارزیابی کردند. ما برای اطلاعات از دست رفته با محققان تماس گرفتیم. برای پیامدهای اولیه و ثانویه، ما اختلاف میانگین را با 95% فاصله اطمینان (CI) متناظر برای پیامدهای مستمر گزارش کردیم. با توجه به تفاوت در ارزیابیهای پیامد در سراسر کارآزماییها، ما فراتحلیلها را انجام ندادیم.
ما پنج RCT واجد شرایط (92 شرکتکننده) را که AS را در مقابل اشک مصنوعی یا محلول سالین در افراد مبتلا به خشکی چشم دارای علل مختلف مقایسه کردند، انتخاب کردیم (خشکی چشم مربوط به سندرم شوگرن (Sjögren's syndrome)، خشکی چشم سندرم غیرشوگرن، و خشکی چشم بعد از عمل جراحی باکمک لیزر در قسمت کراتومیلئوسیس (keratomileusis) (LASIK)). ما بدون شک، بهدلیل فقدان گزارش مربوط به دادههای کمی اغلب پیامدها، کیفیت شواهد را پایین یا بسیار پایین و دارای خطر نامشخص یا بسیار بالای تورش ارزیابی کردیم.
با توجه به گزارش ناکافی درباره ویژگیهای کارآزمایی، ما بیشتر حوزههای خطر تورش (bias) را در دو کارآزمایی، نامشخص ارزیابی کردیم و ما یک کارآزمایی را در اکثر زمینهها، در معرض خطر بالای تورش در نظر گرفتیم. ما دو کارآزمایی باقیمانده را در معرض خطر پایین تورش قضاوت کردیم؛ با این حال، این کارآزماییها از مدل متقاطع استفاده کرده و دادهها را برای مقایسه پیامدها بین گروههای درمانی بهطور مناسب گزارش نکردند. گزارش ناقص پیامد و ناهمگنی بین پیامدها و دورههای پیگیری، از گنجاندن این کارآزماییها در خلاصه فراتحلیلها جلوگیری کرد.
سه کارآزمایی، AS را با اشک مصنوعی مقایسه کردند؛ با این حال، فقط یک مطالعه، دادههای کمی را برای تحلیلها گزارش کرد. شواهد بهدست آمده از یک کارآزمایی با اطمینان پایین نشان داد که AS ممکن است بهبود علائم شرکتکنندگان را در مقایسه با اشک مصنوعی پس از دو هفته درمان فراهم کند؛ اختلاف میانگین در میانگین تغییر نمرات علایم اندازهگیری شده در مقیاس آنالوگ بصری (محدوده 0 تا 100، نمرات بالاتر نشاندهنده بدتر شدن علائم بیماری است) 0.12- بود (95%فاصله اطمینان (CI): 20.16- تا 3.84-؛ 20 شرکتکننده).
همان کارآزمایی با توجه به پیامدهای سطح چشم، نتایج مختلفی یافت. اختلاف میانگین در میانگین تغییر نمرات بین AS و اشک مصنوعی برای رنگآمیزی فلورسئین (fluorescein staining) 0.9- (95% فاصله اطمینان(CI): 1.47- تا 0.33-؛ 20 شرکتکننده، شواهد با اطمینان پایین) و برای رنگآمیزی رز بنگال (Rose Bengal staining)، 2.2- بود (95% فاصله اطمینان(CI): 2.73- تا 1.67-؛ 20 شرکتکننده؛ شواهد با اطمینان پایین).
هر دو مقیاس رنگآمیزی در محدوده 0 تا 9 قرار داشت، نمرات بالاتر نشان دهنده نتایج بدتر بود. میانگین تغییر در زمان شکسته شدن غشای اشک در گروه AS در مقایسه با گروه اشک مصنوعی، 2.00 ثانیه طولانیتر بود (95% فاصله اطمینان(CI): 0.99 تا 3.01؛ 20 شرکتکننده؛ شواهد با اطمینان پایین).
محققان هیچ تفاوتی بالینی معنیداری را در نمرات آزمون شرمر (Schirmer’s test scores) بین گروهها گزارش نکردند (اختلاف میانگین: 0.40- میلیمتر؛ 95% فاصله اطمینان(CI): 2.91- تا 2.11-؛ 20 شرکتکننده؛ شواهد با اطمینان پایین). هیچ یک از این سه کارآزمایی، اسمولاریته بیش از حد اشک (tear hyperosmolarity) و عوارض جانبی را گزارش نکردند.
دو کارآزمایی، AS را در مقابل محلول سالین مقایسه کردند؛ با این حال، فقط یک مطالعه، دادههای کمی را برای تحلیل فقط یک پیامد گزارش کرد (رنگآمیزی Rose Bengal). محققان کارآزمایی دو مطالعه، هیچ تفاوتی را در نمرات علایم، نمرات رنگآمیزی فلورسئین، زمان شکسته شدن غشای اشک، یا نمرات آزمون شرمر بین گروهها در دو تا چهار هفته پیگیری گزارش نکردند.
شواهد بهدست آمده از یک کارآزمایی با اطمینان بسیار پایین نشان داد که AS ممکن است بهبودی در نمرات رنگآمیزی رزبنگال در مقایسه با محلول سالین بعد از چهار هفته درمان فراهم کند؛ اختلاف میانگین در نمره رنگآمیزی رزبنگال 0.60- بود (محدوده بین 0 تا 9، نمرات بالاتر نشان دهنده نتایج بدتر است) (95% فاصله اطمینان(CI): 1.11- تا 0.09-؛ 35 شرکتکننده). هیچ کارآزمایی، پیامدهای اسمز بیش از حد اشک را گزارش نکرد. یک کارآزمایی عوارض جانبی را گزارش کرد؛ دو شرکتکننده از 12 شرکتکننده، نشانههای التهاب با کشت منفی داشتند که حل شد.
بهطور کلی، محققان درباره فواید احتمالی AS در بهبود علایم گزارششده توسط شرکتکنندگان و سایر اقدامات بالینی مورد نظر تناقض یافتند. ممکن است در رابطه با AS در مقایسه با اشک مصنوعی در کوتاهمدت، بهبود علائم وجود داشته باشد اما ما هیچ شواهدی از تاثیر آن پس از دو هفته درمان نیافتیم. RCTهای خوب برنامهریزی شده، بزرگ و با کیفیت بالا برای بررسی شرکتکنندگان مبتلا به خشکی چشم با شدتهای مختلف با استفاده از پرسشنامههای استاندارد سنجش پیامدهای گزارششده توسط شرکتکنندگان و همچنین آزمونهای بالینی عینی و نشانگرهای/بیومارکرهای زیستی مورد نظر برای ارزیابی مزایای AS درمانی برای خشکی چشم ضروری میباشد.