سوال مطالعه مروری
سوال اصلی که به وسیله این مرور پاسخ داده شد این است: درمان بیماری لثه برای کنترل سطح قند خون (تحت عنوان کنترل سطح قند خون)، در مقایسه با عدم درمان فعال یا مراقبت معمول، در افراد مبتلا به دیابت تا چه اندازه اثربخش است؟
پیشینه
درمان بیماری لثه برای کاهش تورم و عفونت ناشی از بیماری لثه به کار میرود. تحت کنترل نگاه داشتن سطح قند خون یک موضوع کلیدی در افراد مبتلا به دیابت است و بعضی از پژوهشهای بالینی پیشنهاد کردهاند که ارتباطی میان درمان بیماری لثه و کنترل سطح قند خون وجود دارد. در نتیجه، فهمیدن این نکته مهم است که درمان بیماری لثه کنترل سطح قند خون را به منظور تشویق برای استفاده بهتر از منابع بالینی، بهبود میبخشد یا خیر.
طیف گستردهای از درمانهای بیماری لثه برای درمان افراد مبتلا به دیابت در دسترس هستند. این مرور دو نوع از آنها را بررسی میکند:
1. آیا درمان بیماری لثه کنترل سطح قند خون را در افراد مبتلا به دیابت بهبود میبخشد؟
2. آیا یک نوع از درمان بیماری لثه در مقایسه با دیگری تاثیر بیشتری در بهبود کنترل سطح قند خون دارد؟
ویژگیهای مطالعه
این مرور از کارآزماییهای بالینی موجود، به وسیله نویسندگانی از گروه سلامت دهان در کاکرین انجام شده و نسخه قبلی آن را که در سال 2010 منتشر شده بود، بهروز میکند. شواهد تا 31 دسامبر 2014 بهروز است.
در این مرور 35 کارآزمایی (شامل 2565 شرکتکننده) حضور دارند که در فاصله 1997 و 2014 منتشر شده و افراد در آنها به طور تصادفی تحت درمان با یک نوع از درمانهای بیماری لثه (شامل مقیاسبندی و تسطیح سطح ریشه (scaling and root planing; SRP) به تنهایی و SRP در ترکیب با دیگر انواع درمان)، یا مراقبت معمول/عدم درمان فعال قرار گرفتند.
کارآزماییهای وارد شده در این مرور از SRP با یا بدون یک درمان اضافی استفاده کردهاند. درمانهای جانبی عبارت بودند از دستورالعملهایی برای تمیز کردن دندان به درستی (تحت عنوان دستورالعمل بهداشت دهان (oral hygiene instruction; OHI)) و دیگر درمانهای لثه (مثلا، ضد‐میکروبها، که برای درمان عفونتها استفاده میشوند.)
نتایج کلیدی
ما 35 کارآزمایی را پیدا کردیم که برای ورود به این مرور مناسب بودند. سیوچهار مورد از این مطالعات نتایجی را فراهم آوردند که میتوانستند در حداقل یک یا دو مورد از مقایسهها وارد شوند.
1. شواهد به دست آمده از 14 کارآزمایی (1499 شرکتکننده) نشان داد که SRP، در مقایسه با درمان معمول/عدم درمان فعال، سطح قند خون را در بیماران دیابتیک، تا 4 ماه پس از دریافت مراقبت، تا 0.29% کاهش میدهد. پس از 6 ماه، شواهدی در دست نبود که نشان دهد این کاهش پایدار باقی میماند یا خیر.
2. شواهد به دست آمده از 21 کارآزمایی (920 شرکتکننده) که به بررسی انواع مختلف درمانهای بیماری لثه پرداخته بودند، در نشان دادن برتری یک درمان بر دیگری با شکست مواجه شدند.
مطالعات کافی وجود نداشتند که با اندازهگیری عوارض جانبی، بتوانند نشان دهند درمانهای بیماری لثه موجب آسیب به بیمار میشود.
کیفیت شواهد
در حال حاضر، شواهد با کیفیت پائین وجود دارند که نشان میدهند استفاده از SRP برای کنترل سطح قند خون تا 4 ماه پس از دریافت درمان، اثربخش هستند. درمانهای در حال انجام برای بیماری لثه به منظور کنترل و نگهداشت ارتقای سطح قند خون توصیه میشود.