گزارشها نشان دادند که مصرف مکمل فولیک اسید پیش از بارداری میتواند از نقایص لوله عصبی (neural tube defects; NTD) پیشگیری کند. تاثیر مقادیر، اشکال و طرحهای مختلف مکمل فولات برای پیشگیری از دیگر نقایص تولد و پیامدهای آن بر مادر و نوزاد نامشخص هستند.
این مرور با هدف بررسی اینکه مصرف مکمل فولات پیش از بارداری، خطر نقص لوله عصبی و دیگر ناهنجاریهای مادرزادی (از جمله کام شکافدار) را بدون ایجاد پیامدهای جانبی در مادران و نوزادان کاهش میدهد یا خیر، انجام شد. این یک نسخه بهروز از مرور قبلی کاکرین است که در این زمینه منتشر شده است.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group's Trials Register) (تا 31 آگوست 2015) را جستوجو کردیم. پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) (در 31 آگوست 2015) را جستوجو کردیم و با سازمانهای مرتبط برای شناسایی مطالعات در حال انجام و منتشر نشده تماس گرفتیم.
تمام کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبه‐تصادفیسازی شدهای را که تاثیر مصرف مکمل فولات را به تنهایی یا در ترکیب با ویتامینها و مواد معدنی دیگر در زنان پیش از بارداری ارزیابی میکرد، مستقل از سن و وضعیت تاهل وارد کردیم.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم، واجد شرایط بودن مطالعات را بر اساس معیارهای ورود به مطالعه ارزیابی کردند، دادههای مطالعات وارد شده را استخراج کرده و دادههای ورودی را از لحاظ دقت بررسی و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. کیفیت مجموعه شواهد را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
پنج کارآزمایی شامل 7391 زن (2033 نفر با سابقه یک بارداری با NTD و 5358 نفر بدون سابقه NTD) وارد مرور شدند. چهار گروه مقایسهای ایجاد شد: 1) مکملهای فولات در برابر عدم‐مداخله، دارونما (placebo) یا دیگر ریزمغذیهای بدون فولات (پنج کارآزمایی)، 2) مکملهای اسید فولیک به تنهایی در برابر عدم درمان یا دارونما (یک کارآزمایی)، 3) مکملهای فولات به اضافه ریزمغذیهای دیگر در برابر ریزمغذیهای دیگر بدون فولات (چهار کارآزمایی)، 4) مکملهای فولات به اضافه ریزمغذیهای دیگر در برابر همان ریزمغذیها بدون فولات (دو کارآزمایی). خطر سوگیری در کارآزماییها متغیر بود. تنها یک کارآزمایی خطر پائین سوگیری داشت. مطالعات دیگر از روش تصادفیسازی واضحی استفاده نکردند یا نوع مداخله پنهان شد. تمام شرکتکنندگان نسبت به مداخله کور شدند، هرچند کورسازی برای ارزیابان پیامد در پنج کارآزمایی نامشخص بود. نتایج حاصل از اولین مقایسه که شامل 6708 تولد با اطلاعات NTD و پیامدهای نوزادی دیگر بود، تاثیر حفاظتی مصرف روزانه مکمل فولیک اسید را (به تنهایی یا در ترکیب با ویتامینها و مواد معدنی دیگر) در پیشگیری از نقص NTDها در مقایسه با عدم‐مداخله یا دارونما یا ویتامینها و مواد معدنی بدون فولیک اسید نشان داد (خطر نسبی (RR): 0.31؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 0.58؛ پنج مطالعه؛ 6708 تولد؛ شواهد با کیفیت بالا). تنها یک مطالعه بروز NTDها را ارزیابی کرد و هیچ گونه شواهدی را درباره تاثیر آن نیافت (RR: 0.07؛ 95% CI؛ 0.00 تا 1.32؛ 4862 تولد)، اگرچه هیچ رویدادی در گروهی که اسید فولیک دریافت کرده بودند یافت نشد. فولیک اسید تاثیر محافظتی بالایی برای عود مجدد دارد (RR: 0.34؛ 95% CI؛ 0.18 تا 0.64؛ چهار مطالعه؛ 1846 تولد). آنالیز زیر‐گروهها نشان داد که تاثیر مثبت فولیک اسید روی بروز NTD و عود آن تحت تاثیر مقدار روزانه فولیک اسید (400 میکروگرم یا 0.4 میلیگرم یا بالاتر) یا اینکه فولیک اسید به تنهایی یا همراه با دیگر ویتامینها و مواد معدنی داده میشود، نیست. این نتایج بین تمام این چهار گروه مقایسه مرور، همسو و سازگار بود. شواهدی در رابطه با تاثیرات پیشگیرانه یا منفی روی کام شکافدار (RR: 0.73؛ سه مطالعه؛ 95% CI؛ 0.05 تا 10.89؛ 5612 تولد؛ شواهد با کیفیت پائین)، لب شکری (RR: 0.79؛ 95% CI؛ 0.14 تا 4.36؛ سه مطالعه، 5612 تولد؛ شواهد با کیفیت پائین)، نقایص قلبیعروقی مادرزادی (RR: 0.57؛ 95% CI؛ 0.24 تا 1.33؛ سه مطالعه؛ 5612 تولد؛ شواهد با کیفیت پائین)، سقط جنین (RR: 1.10؛ 95% CI؛ 0.94 تا 28.1؛ پنج مطالعه؛ 7391 بارداری؛شواهد با کیفیت متوسط) یا دیگر نقایص تولد (RR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.66؛ سه مطالعه؛ 5612 تولد؛ شواهد با کیفیت متوسط) یافت نشد. هیچ یک از کارآزماییهای وارد شده، تاثیرات این مداخلات را روی مرگومیر نوزادی، میزان فولات خون مادری یا کم خونی بررسی کند، وجود نداشت.
فولیک اسید به تنهایی یا در ترکیب با ویتامینها و مواد معدنی از NTDها پیشگیری میکند، اما تاثیر شفافی روی دیگر نقایص تولد ندارد.