پیشینه
ترس از درد دندان مهمترین مانع برای درمان کودکانی است که به مراقبت دندانی احتیاج دارند. استفاده از داروهای مسکن پیش از عمل میتواند احساس ناراحتی بعد از عمل و درد حین عمل را کاهش دهد. ما شواهد در دسترس را برای بررسی نتیجه مطالعات بیشتر و اطلاع از توسعه گایدلاینهای تجویز دارو مرور کردیم. این یک بهروز رسانی از مطالعه مروری است که در سال 2012 منتشر شده است.
اهداف
بررسی تاثیر تجویز مسکن پیش از عمل جراحی بهمنظور کاستن از درد حین و پس از عمل (یاهردو) در کودکان و نوجوانانی که تحت درمانهای دندانی بدون بیحسی یا بیهوشی عمومی قرار میگیرند.
روش های جستجو
ما درمنابع الکترونیکی زیر به جستوجو پرداختیم: ثبت کارآزماییهای گروه سلامت دهان در کاکرین (Cochrane Oral Health's Trials Register)؛ (تا 5 ژانویه 2016)؛ پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ (کتابخانه کاکرین؛ (The Cochrane Library)؛ شماره 12؛ 2015)؛ MEDLINE via OVID (از 1946 تا 5 ژانویه 2016)؛ EMBASE via OVID (از 1980 تا 5 ژانویه 2016)؛ LILACS via BIREME (از 1982 تا 5 ژانویه 2016) و The ISI Web of Science (از 1945 تا 5 ژانویه 2016). بهمنظور دستیابی به کارآزماییهای درحال انجام تا تاریخ 5 ژانویه 2016، در ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform) نیز به جستوجو پرداختیم. هیچگونه محدودیتی از نظر زبان یا تاریخ انتشار در جستوجوی منابع الکترونیکی لحاظ نشد. ما همچنین در چند مجله تخصصی از تاریخ 2000 تا 2011 جستوجوی دستی انجام دادیم. جهت دستیابی به مطالعات بیشتر، فهرست منابع تمامی کارآزماییهای مرتبط را بررسی کردیم. بهمنظور دسترسی به اطلاعات منتشرنشده با متخصصین هر حوزه تماس حاصل کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده مربوط به تاثیر استفاده از مسکن پیش از اعمال دندانپزشکی در مقایسه با تجویز دارونما یا عدم استفاده از مسکن در کودکان و نوجوانان زیر 17 سال. ما کودکان و نوجوانانی را از مطالعه کنار گذاشتیم که اعمال دندانپزشکی را با آرامبخش (سداسیون) (شامل نیتروز اکساید/اکسیژن) یا بیهوشی عمومی انجام داده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری به ارزیابی مناسب بودن کارآزماییها و چکیدههای مقالات حاصل از جستوجو، استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات انتخابی پرداختند. ما با استفاده از معیار GRADE کیفیت شواهد را مورد بررسی قرار دادیم.
نتایج اصلی
ما پنج کارآزمایی را با مجموع 190 شرکت کننده انتخاب کردیم. ما در این بهروزرسانی در ژانویه 2016 هیچ مطالعه جدیدی شناسایی نکردیم.
سه کارآزمایی مربوط به درمان دندانپزشکی یعنی درمانهای ترمیمی یا کشیدن دندان، و دو کارآزمایی در رابطه با ارتودنسی بودند. ما خطر سوگیری را در هیچیک از کارآزماییهای انتخابی پائین برآورد نکردیم.
سه مورد از کارآزماییهای انتخابی پاراستامول را با دارونما مقایسه کرده، و فقط دو مورد از آنها اطلاعات را برای انجام آنالیز فراهم آورده بودند (وجود یا عدم وجود درد بعد از عمل که توسط والدین گزارش شده بود). متاآنالیز (meta-analysis) انجام شده از این دو کارآزمایی یک خطر نسبی (RR): 0.81 برای درد بعد از عمل نشان داد (95% فاصله اطمینان (CI): 0.53 تا 1.22؛ دو کارآزمایی؛ 100 شرکت کننده؛ 0.31 = P)، که هیچگونه شواهدی دال بر مفیدبودن تجویز پاراستامول پیش از عمل نشان نداد (52% افرادی که دارونما مصرف کرده بودند درد را گزارش کردند که این میزان در گروهی که پاراستامول مصرف کرده بودند، 42% بود). خطر سوگیری در یکی از کارآزماییها نامشخص و در دیگری بالا بود. کیفیت این شواهد پائین بود. یک مطالعه هیچگونه عوارض جانبی نداشت؛ دو مطالعه دیگر اشارهای به عوارض جانبی نکرده بودند.
چهار کارآزمایی به مقایسه ایبوپروفن با دارونما پرداخته بودند که سه مورد از آنها اطلاعات قابل استفاده فراهم آورده بودند. یکی از کارآزماییها هیچگونه تفاوت آماری قابل توجهی در رابطه با درد پس از عمل بین گروه مصرف کننده ایبوپروفن و گروه کنترل در کودکانی که تحت درمان دندانی قرار گرفته بودند، گزارش نکرده بود. بهمنظور تعیین تاثیر تجویز ایبوپروفن پیش از عمل بر شدت درد پس از عمل، اطلاعات مربوط به دو کارآزمایی دیگر را که شامل بیمارانی بود که جایگذاری ارتودنسی بدون بیهوشی عمومی را تجربه کرده بودند با هم ادغام کردیم. یک تفاوت آماری قابل توجه در شدت درد بعد از درمان به میزان 13.44 - (95% فاصله اطمینان (CI): 23.01 - تا 3.88 - ؛ دو کارآزمایی؛ 85 شرکت کننده؛ 0.006 = P) در مقیاس آنالوگ بصری 0 تا 100 وجود داشت، که نشان دهنده یک فایده احتمالی برای تجویز ایبوپروفن پیش از این پروسههای ارتودنسی است. به هرحال خطر سوگیری در هر دو کارآزمایی بالا و کیفیت شواهد پائین بود. فقط یکی از کارآزماییها عوارض جانبی را گزارش کرده بود (یکی از شرکتکنندگان گروه ایبوپروفن و یکی از شرکتکنندگان گروه دارونما آسیب به لب یا چانه را گزارش کرده بودند).
نتیجهگیریهای نویسندگان
بر اساس مطالعات در دسترس، ما نمیتوانیم تعیین کنیم که آیا دادن ضددرد پیش از عمل در پروسههای دندانپزشکی کودکانی که تحت بیحسی موضعی انجام میگیرد سودمند است یا خیر. یک فایده احتمالی در گروهی که پیش از جایگذاری ارتودنسی از ضددرد استفاده کرده بودند وجود داشت، اما کیفیت شواهد پائین بود. لازم است کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی بیشتر با حجم نمونه مناسب که ابزارهای اندازهگیری پیشامدها در آنها به خوبی تعریف شده باشد، انجام گیرند.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از مسکنهایی مثل پاراستامول و ایبوپروفن پیش از اعمال دندانپزشکی در کودکان و نوجوانان بهمنظور کاهش درد بعد از درمان
سوال مطالعه مروری
آیا دادن مسکنهایی مثل پاراستامول و ایبوپروفن به کودکان پیش از پروسههای دندانپزشکی به کاهش درد پس از درمان کمک میکند؟
پیشینه
بروز درد دندان پس از پروسههای دندانپزشکی شایع است و میتواند به ترس فزاینده از درمانهای دندانپزشکی، خودداری از درمان دندانی و مشکلات دیگر بیانجامد. کاستن از میزان درد بهویژه در کودکان و نوجوانان از اهمیت زیادی برخوردار است. یکی از اقداماتی که برای این منظور میتواند صورت گیرد تجویز مسکن پیش از درمان است.
نویسندگان مطالعه مروری در گروه سلامت دهان در کاکرین، این بهروزرسانی را بهمنظور جستوجوی شواهدی پیرامون استفاده از داروهای مسکن در کودکان زیر 17 سال که بدون استفاده از آرامبخش یا بیهوشی عمومی، اما با یک بیحسی موضعی تحت درمان قرار میگیرند، انجام دادهاند. این درمانها شامل کشیدن دندان، ترمیم دندان و پرکردن دندان بودند.
ویژگیهای مطالعه
ما تا 5 ژانویه 2016 در منابع الکترونیکی مختلف و نیز بهصورت دستی پژوهش انجام دادیم و 5 مطالعه با مجموع 190 شرکت کننده بدست آوردیم. ما نسبت به مطالعه مروری قبلی کاکرین که در سال 2012 انجام شد هیچ مطالعه جدیدی پیدا نکردیم.
سه مطالعه مربوط به پروسههای دندانپزشکی (پر کردن و کشیدن دندان) و دو مطالعه مربوط به درمان ارتودونسی (بریس) بود. سه مطالعه به مقایسه پاراستامول و دارونما (قرص شکری) و چهار مطالعه ایبوپروفن را با یک دارونما مقایسه کرده بودند.
نتایج اصلی
بر اساس شواهد موجود، ما نمیتوانیم تعیین کنیم که دادن مسکن پیش از درمان برای کودکان و نوجوانانی که تحت پروسیجرهای دندانپزشکی با بیحسی موضعی قرار میگیرند مفید است یا خیر. یک فایده احتمالی درمورد دادن مسکن پیش از جایگذاری بریسها وجود دارد. فقط یک مطالعه یک عارضه جانبی گزارش کرده بود (یک شرکت کننده از هر گروه دچار آسیب گونه یا لب در اثر گزش شده بود).
کیفیت شواهد
خطر سوگیری در هیچیک از مطالعات انتخابی پائین نبود. کیفیت این شواهد پائین بود.