جمعه 31 فروردین 1403
جلد 2015 -
جلد 2015 - صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Veronika Markova, Astrid Norgaard, Karsten Juhl Jürgensen, Jens Langhoff-Roos. Treatment for women with postpartum iron deficiency anaemia. 3 2015; 2015
URL: http://cochrane.ir/article-1-64-fa.html
URL: http://cochrane.ir/article-1-64-fa.html
پیشینه
کم‌خونی فقر آهن پس از زایمان به علت خونریزی یا جذب و بازجذب ناکافی آهن رژیم غذایی ایجاد می‌شود. این شرایط با فقر آهن همراه با غلظت هموگلوبین خون کمتر از حد طبیعی تعریف می‌شود. هرچند این شرایط می‌تواند به‌وسیله عوامل دیگری به جز کم‌خونی نیز ایجاد شود و باید با توجه به علایم همزمان دیگر که عبارتند از خستگی، تنگی‌نفس، و سرگیجه تفسیر شود. گزینه‌های درمانی شامل آهن خوراکی یا داخل وریدی، اریتروپویتین که تولید گلیول‌های قرمز خون را تحریک می‌کند و جایگزینی با تزریق خون است.
اهداف
بررسی اثرات و صررهاب روش‌های درمانی موجود برای زنان مبتلا به کم‌خونی فقر آهن پس از زایمان.
روش های جستجو
مرکز ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group’s Trials Register) (نه اپریل 2015)؛ پرتال ثبت کارآزمایی‌های بالینی بین‌المللی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP؛ WHO International Clinical Trials Registry Portal)، و پایگاه اطلاعاتی منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS؛ Latin American and Caribbean Health Sciences Literature) (هشت اپریل 2015) و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده.
معیارهای انتخاب
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده منتشر شده، منتشر نشده و در حال انجام که یکی از درمان‌های کم‌خونی فقر آهن را پس از زایمان با دارونما، عدم درمان یا دیگر درمان‌های کم‌خونی فقر آهن مقایسه می‌کرد، همچنین کارآزمایی‌هایی را که در حد یک چکیده مقاله توصیف شده بود، وارد مطالعه کردیم. کارآزمایی‌های خوشه‌ای تصادفی‌سازی شده شرایط ورود به مطالعه را داشتند. ما کارآزمایی‌های با برچسب باز (open label) و کارآزمایی‌های کور شده بدون توجه به اینکه چه کسی کور شده را وارد مطالعه کردیم. افراد شرکت‌کننده زنان با مقدار هموگلوبین 120 گرم در هر لیتر یا کمتر بودند که درمان‌شان حدود 6 هفته پس از زایمان آغاز شد. کارآزمایی‌های غیرتصادفی‌سازی شده، شبه‌تصادفی‌سازی شده و کارآزمایی‌های نوع متقاطع از این بررسی خارج شدند.
گردآوری و تحلیل داده‌ها
دو نویسنده ناظر به صورت مستقل از هم مطالعات را از لحاظ مناسب بودن، کیفیت و داده‌های استخراج شده ارزیابی کردند. برای کسب اطلاعات بیشتر با نویسندگان مطالعه و شرکت‌های دارویی ارتباط برقرار شد .
نتایج اصلی
ما 22 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده (شامل 2858 زن) را وارد مطالعه کردیم که بسیاری از آنها خطر سوگیری (bias) بالایی در حیطه‌های مختلف داشتند. ما 13 مقایسه انجام دادیم، بسیاری از مقایسه‌ها مبتنی بر تعداد کمی از مطالعات با حجم نمونه کوچکی بودند. هیچ‌یک از تحلیل پیامدهای اولیه ما بیش از دو مطالعه را در بر نگرفت.
در 10 مطالعه تزریق آهن داخل وریدی با آهن خوراکی (1553 زن) مقایسه شد. خستگی در دو مطالعه و بهبودی قابل‌توجه در گروه درمان شده به صورت آهن داخل وریدی در یکی از مطالعات گزارش شد. دیگر علائم کم‌خونی گزارش نشدند. یکی از خانم‌ها به علت کاردیومیوپاتی درگذشت (خطر نسبی (RR): 2.95؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 71.96؛ 2 مطالعه؛ یک رویداد؛ 374 زن؛ شواهد با کیفیت پایین). آریتمی در یکی از خانم‌ها پیشرفت کرد. هر دو عارضه قلبی در گروهی که با تزریق داخل وریدی درمان شدند، رخ داد. واکنش‌های آلرژیک رخ داده در سه زن تحت درمان با آهن داخل وریدی، از نظر آماری معنی‌دار نبود (میانگین RR: 2.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 24.92؛ 8 مطالعه؛ 1454 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). رویدادها (آسیب‌های) دستگاه گوارش در گروه تحت درمان به صورت داخل وریدی کمتر بودند (میانگین RR: 0.31؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.20 تا 0.47؛ 8 مطالعه، 169 رویداد؛ 1307 زن؛ 0% = I2؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین).
یک مطالعه ترانسفیوژن سلول‌های قرمز خون را در مقابل عدم مداخله ارزیابی کرد. خستگی عمومی به طور قابل‌توجهی در گروهی که خون در یافت کرده بودند، طی سه روز بهبود یافت (میانگین تفاوت (MD): 0.80؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.07 تا 1.53؛ تعداد 388 زن؛ شواهد با کیفیت پائین)، اما تفاوتی بین دو گروه در شش هفته دیده نشد. مرگ و میر مادران گزارش نشد.
مطالعات باقی‌مانده آهن خوراکی را (با یا بدون دیگر مواد غذایی) با دارونما (سه مطالعه)، آهن داخل وریدی را همراه با آهن خوراکی با آهن خوراکی به تنهایی (2 مطالعه) و نیز اریتروپویتین (به تنهایی یا در ترکیب با آهن) را با دارونما یا آهن مقایسه کردند (7 مطالعه). در این مطالعات خستگی بررسی نشد. مرگ ومیر مادران نیز به ندرت گزارش شد.
در 10 مطالعه تزریق آهن داخل وریدی با آهن خوراکی (1553 زن) مقایسه شد. خستگی در دو مطالعه و بهبودی قابل‌توجه در گروه درمان شده به صورت آهن داخل وریدی در یکی از مطالعات گزارش شد. دیگر علائم کم‌خونی گزارش نشدند. یکی از خانم‌ها به علت کاردیومیوپاتی درگذشت (خطر نسبی (RR): 2.95؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 71.96؛ 2 مطالعه؛ یک رویداد؛ 374 زن؛ شواهد با کیفیت پایین). آریتمی در یکی از خانم‌ها پیشرفت کرد. هر دو عارضه قلبی در گروهی که با تزریق داخل وریدی درمان شدند، رخ داد. واکنش‌های آلرژیک رخ داده در سه زن تحت درمان با آهن داخل وریدی، از نظر آماری معنی‌دار نبود (میانگین RR: 2.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 24.92؛ 8 مطالعه؛ 1454 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). رویدادها (آسیب‌های) دستگاه گوارش در گروه تحت درمان به صورت داخل وریدی کمتر بودند (میانگین RR: 0.31؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.20 تا 0.47؛ 8 مطالعه، 169 رویداد؛ 1307 زن؛ 0% = I2؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین).
یک مطالعه ترانسفیوژن سلول‌های قرمز خون را در مقابل عدم مداخله ارزیابی کرد. خستگی عمومی به طور قابل‌توجهی در گروهی که خون در یافت کرده بودند، طی سه روز بهبود یافت (میانگین تفاوت (MD): 0.80؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.07 تا 1.53؛ تعداد 388 زن؛ شواهد با کیفیت پائین)، اما تفاوتی بین دو گروه در شش هفته دیده نشد. مرگ و میر مادران گزارش نشد.
مطالعات باقی‌مانده آهن خوراکی را (با یا بدون دیگر مواد غذایی) با دارونما (سه مطالعه)، آهن داخل وریدی را همراه با آهن خوراکی با آهن خوراکی به تنهایی (2 مطالعه) و نیز اریتروپویتین (به تنهایی یا در ترکیب با آهن) را با دارونما یا آهن مقایسه کردند (7 مطالعه). در این مطالعات خستگی بررسی نشد. مرگ ومیر مادران نیز به ندرت گزارش شد.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
با شواهد موجود ما به نتیجه‌گیری واضحی درمورد کارایی مداخلات در کم‌خونی فقر آهن پس از زایمان نرسیدیم. کیفیت شواهد پایین بود.
نتایج بالینی به ندرت گزارش شد. مقادیر آزمایشگاهی ممکن است شاخص‌های قابل اعتمادی از کارایی نباشند، همانطور که آنها همیشه با اثرات درمان بالینی همبستگی ندارند. هنوز مشخص نیست که کدام روش درمانی در کاهش علائم کم‌خونی پس از زایمان موثرتر است.
آهن داخل وریدی از نظر آسیب‌های گوارشی بهتر و مناسب‌تر بود، هرچند آنافیلاکسی و بیماری‌های قلبی در این گروه رخ داد و اطلاعات بیشتری در مورد اینکه آیا آهن داخل وریدی باعث این امر شده یا خیر، مورد نیاز است.
اهمیت بالینی بعضی از نشانه‌های خستگی که در زنان تحت درمان با تزریق خون موقتا بهبود یافته‌اند، مشخص نیست و این اثر نسبتا کم باید در برابر خطرات شناخته شده مثل مرگ و میر مادر (گزارش نشده) و حساس شدن ایمونولوژیک مادر که می‌تواند به طور بالقوه به بارداری‌های بعدی آسیب برساند، در تعادل قرار بگیرد.
وقتی که آهن خوراکی را با دارونما مقایسه می‌کنیم، تشخیص اینکه آیا تاثیر آن بر کم‌خونی (تسکین علایم کم‌خونی) مهم‌تر از آسیب گوارشی ایجاد شده است یا نه، مشکل است.
ما به دلیل نبود شواهد نمی‌توانیم راجع به درمان اریتروپویتین نتیجه‌گیری کنیم. تحقیقات بیشتر باید اثرات درمان را از طریق پیامدهای بالینی ارزیابی کند، به عنوان مثال وجود و شدت علائم کم‌خونی که در مقایسه با مضرات آن متعادل باشد یا مثلا میزان بقا وشدت ناخوشی .
نتایج بالینی به ندرت گزارش شد. مقادیر آزمایشگاهی ممکن است شاخص‌های قابل اعتمادی از کارایی نباشند، همانطور که آنها همیشه با اثرات درمان بالینی همبستگی ندارند. هنوز مشخص نیست که کدام روش درمانی در کاهش علائم کم‌خونی پس از زایمان موثرتر است.
آهن داخل وریدی از نظر آسیب‌های گوارشی بهتر و مناسب‌تر بود، هرچند آنافیلاکسی و بیماری‌های قلبی در این گروه رخ داد و اطلاعات بیشتری در مورد اینکه آیا آهن داخل وریدی باعث این امر شده یا خیر، مورد نیاز است.
اهمیت بالینی بعضی از نشانه‌های خستگی که در زنان تحت درمان با تزریق خون موقتا بهبود یافته‌اند، مشخص نیست و این اثر نسبتا کم باید در برابر خطرات شناخته شده مثل مرگ و میر مادر (گزارش نشده) و حساس شدن ایمونولوژیک مادر که می‌تواند به طور بالقوه به بارداری‌های بعدی آسیب برساند، در تعادل قرار بگیرد.
وقتی که آهن خوراکی را با دارونما مقایسه می‌کنیم، تشخیص اینکه آیا تاثیر آن بر کم‌خونی (تسکین علایم کم‌خونی) مهم‌تر از آسیب گوارشی ایجاد شده است یا نه، مشکل است.
ما به دلیل نبود شواهد نمی‌توانیم راجع به درمان اریتروپویتین نتیجه‌گیری کنیم. تحقیقات بیشتر باید اثرات درمان را از طریق پیامدهای بالینی ارزیابی کند، به عنوان مثال وجود و شدت علائم کم‌خونی که در مقایسه با مضرات آن متعادل باشد یا مثلا میزان بقا وشدت ناخوشی .
خلاصه به زبان ساده
درمان زنان مبتلا به کم‌خونی فقر آهن پس از زایمان
کم‌خونی شرایطی است که در آن سطح هموگلوبین خون کمتر از حد نرمال است (تعداد پایین گویچه‌های قرمز خون)، همانطور که در آزمایش‌های خون نشان داده شده است. هموگلوبین مولکولی در گلبول‌های قرمز خون است که برای حمل اکسیژن به آهن نیاز دارد. بازجذب/جذب ناکافی آهن و از دست دادن آهن (به علت خونریزی) می‌تواند باعث کم‌خونی فقر آهن شود. علائم کم‌خونی عبارتند از خستگی، تنگی‌نفس و سرگیجه. زنان ممکن است در هنگام زایمان به شدت خونریزی داشته باشند و بسیاری از زنان باردارقبل از بارداری هم مبتلا به کم‌خونی هستند که می‌تواند در نتیجه خونریزی بدتر شود. کم‌خونی شدید می‌تواند با مرگ مادران در ارتباط باشد. در کشورهای کم‌درآمد احتمال وقوع کم‌خونی فقر آهن پس از زایمان بیشتر است.
درمان کم‌خونی فقر آهن شامل قرص‌های آهن یا تزریق یک محلول درون ورید (درون‌رگی) است. روش دیگر بالا بردن شمارش گلبول‌های قرمز خون از طریق انتقال خون از یک اهدا کننده خون یا افزایش تشکیل گلبول‌های قرمز خون از طریق اریتروپویتین است. بررسی اینکه کدام درمان در بهبود علائم کم‌خونی بهتر از درمان‌های دیگر است، و اینکه آیا روش‌های درمانی بی‌خطر هستند یا نه، اهمیت دارد.
بررسی ما شامل 22 مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل شده با 2858 نفر زن بود و 13 مقایسه انجام شد، بسیاری از آنها مبتنی بر مطالعات اندکی بودند که تعداد کمی از زنان را در برمی‌گرفت. کیفیت کلی شواهد پایین بود. بسیاری از کارآزمایی‌ها در کشورهای با درآمد بالا انجام شد.
در 10 مطالعه، شامل 1553 زن، آهن داخل وریدی با آهن خوراکی مقایسه شد. تنها یک مطالعه اثر مثبت موقتی آهن داخل وریدی را روی خستگی نشان داد. بقیه علایم کم‌خونی گزارش نشدند. یک زن در گروه آهن تزریقی داخل وریدی در اثر اختلال قلبی دچار مرگ شد. فقط دو مطاله مرگ مادر را گزارش کردند. در سه زن واکنش‌های آلرژیک رخ داد و دو زن دچار اختلالات قلبی شدند. آسیب‌های گوارشی در گروه درمان با آهن خوراکی زیاد بود و تعدادی از شرکت‌کننده‌ها در مطالعه به همین علت کارآزمایی را ترک کردند.
یک مطالعه ترانسفیوژن گلبول‌های قرمز خون را با عدم ترانسفیوژن مقایسه کرد. برخی از نشانه‌های خستگی (نه همه آنها) به طور موقت در زنانی که تزریق خون داشته‌اند، بهبود یافت. مرگ ومیر مادران گزارش نشد.
در 3 مطالعه‌ای که آهن خوراکی با دارونما مقایسه شد، علائم کم‌خونی گزارش نشد. اینکه آیا منافع آهن خوراکی بیشتر از آسیب‌های گوارشی مستند شده است، ناشناخته باقی می‌ماند.
دیگر گزینه‌های درمانی در سایر مطالعات مقایسه شدند اما خستگی را بررسی نکردند. تعداد کمی از مطالعات تسکین علائم کم‌خونی را گزارش کردند، اگرچه این امر شاید مهم‌ترین هدف درمان است.
شواهد به ما اجازه نداد که به صورت کاملی کارایی درمان‌های کم‌خونی فقر آهن را پس از زایمان بررسی کنیم، بنابراین به جست‌وجوی بیشتری مورد نیاز است.
درمان کم‌خونی فقر آهن شامل قرص‌های آهن یا تزریق یک محلول درون ورید (درون‌رگی) است. روش دیگر بالا بردن شمارش گلبول‌های قرمز خون از طریق انتقال خون از یک اهدا کننده خون یا افزایش تشکیل گلبول‌های قرمز خون از طریق اریتروپویتین است. بررسی اینکه کدام درمان در بهبود علائم کم‌خونی بهتر از درمان‌های دیگر است، و اینکه آیا روش‌های درمانی بی‌خطر هستند یا نه، اهمیت دارد.
بررسی ما شامل 22 مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل شده با 2858 نفر زن بود و 13 مقایسه انجام شد، بسیاری از آنها مبتنی بر مطالعات اندکی بودند که تعداد کمی از زنان را در برمی‌گرفت. کیفیت کلی شواهد پایین بود. بسیاری از کارآزمایی‌ها در کشورهای با درآمد بالا انجام شد.
در 10 مطالعه، شامل 1553 زن، آهن داخل وریدی با آهن خوراکی مقایسه شد. تنها یک مطالعه اثر مثبت موقتی آهن داخل وریدی را روی خستگی نشان داد. بقیه علایم کم‌خونی گزارش نشدند. یک زن در گروه آهن تزریقی داخل وریدی در اثر اختلال قلبی دچار مرگ شد. فقط دو مطاله مرگ مادر را گزارش کردند. در سه زن واکنش‌های آلرژیک رخ داد و دو زن دچار اختلالات قلبی شدند. آسیب‌های گوارشی در گروه درمان با آهن خوراکی زیاد بود و تعدادی از شرکت‌کننده‌ها در مطالعه به همین علت کارآزمایی را ترک کردند.
یک مطالعه ترانسفیوژن گلبول‌های قرمز خون را با عدم ترانسفیوژن مقایسه کرد. برخی از نشانه‌های خستگی (نه همه آنها) به طور موقت در زنانی که تزریق خون داشته‌اند، بهبود یافت. مرگ ومیر مادران گزارش نشد.
در 3 مطالعه‌ای که آهن خوراکی با دارونما مقایسه شد، علائم کم‌خونی گزارش نشد. اینکه آیا منافع آهن خوراکی بیشتر از آسیب‌های گوارشی مستند شده است، ناشناخته باقی می‌ماند.
دیگر گزینه‌های درمانی در سایر مطالعات مقایسه شدند اما خستگی را بررسی نکردند. تعداد کمی از مطالعات تسکین علائم کم‌خونی را گزارش کردند، اگرچه این امر شاید مهم‌ترین هدف درمان است.
شواهد به ما اجازه نداد که به صورت کاملی کارایی درمان‌های کم‌خونی فقر آهن را پس از زایمان بررسی کنیم، بنابراین به جست‌وجوی بیشتری مورد نیاز است.
- ناشر: John Wiley & Sons, Ltd
- گروه ویراستاری: Cochrane Pregnancy and Childbirth Group
- پیوند: پیوند به مقاله اصلی
پذیرش: 1394/1/19 | انتشار: 1394/5/22
