پیشینه
از زمان معرفی پروتکل درمانی سوئدی بازگشت به مدرسه (back school) در سال 1969، از آن بارها برای درمان افراد مبتلا به درد تحتاتی کمر (LBP) استفاده شده است. با این حال، محتوای این پروتکل درمانی تغییر کرده و به نظر میرسد امروزه تفاوت چشمگیری با گذشته داشته باشد. در این مطالعه مروری، ما برنامه درمانی بازگشت به مدرسه را شامل آموزش و تمرین گروههایی از افراد تعریف کردیم. این مقاله، بهروز رسانیشده مطالعه مروری کاکرین است که اولینبار در سال 1999 منتشر و در سال 2004 بهروزرسانی شده بود. به منظور بهروزرسانی این مطالعه مروری، ما آن را به دو مطالعه مروری مجزا شامل کمردرد حاد و کمردرد مزمن تقسیم کردیم.
اهداف
ارزیابی اثربخشی پروتکل بازگشت به مدرسه بر درد و ناتوانی افراد مبتلا به کمردرد غیراختصاصی حاد یا تحتحاد. ما همچنین اثر این پروتکل را بر وضعیت کاری و عوارض جانبی مورد بررسی قرار دادیم.
روش های جستجو
ما این منابع را جستوجو کردیم: CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ CINAHL؛ Psychinfo؛ PubMed و دو کارآزمایی بالینی ثبتشده تا چهارم آگوست .2015 همچنین فهرست منابع مقالات را بررسی کرده و با کارشناسان در حوزه پژوهش درباره کمردرد تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT ؛Randomised Controlled Trials) یا شبهRCTها را در نظر گرفتیم که در آنها استفاده از پروتکل بازگشت به مدرسه برای درمان کمردرد غیراختصاصی حاد یا تحتحاد گزارش شده بود. پیامدهای اولیه عبارت بودند از درد و ناتوانی. پیامدهای ثانویه نیز عبارت بودند از وضعیت کاری و عوارض جانبی. در این بررسی، برنامه درمانی بازگشت به مدرسه با درمان دیگر، دارونما (یا گروه کنترل) یا بدون درمان مقایسه شده بود.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما دستورالعملهای روش بهروزشده سال 2009 را برای این مطالعه مروری کاکرین بهکار بردیم. دو نویسنده مطالعه مروری به طور مستقل به بررسی منابع، ارزیابی کیفیت کارآزماییها و استخراج دادهها پرداختند. ما حد آستانه را برای خطر پائین سوگیری (Bias)، شش یا بیشتر از 13 از معیار اعتبار داخلی و فقدان معایب جدی (مثلا، انصراف در حد گسترده) قرار دادیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از روش درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE ؛Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation) در یکی از چهار سطح بالا، متوسط، پائین یا بسیار پائین طبقهبندی کردیم. برای کسب اطلاعات بیشتر با نویسندگان این مطالعه تماس گرفتیم. اطلاعات مربوط به عوارض جانبی را که از این کارآزماییها به دست آمده بود، گردآوری کردیم.
نتایج اصلی
با بهروزرسانی این جستوجو، 273 منبع جدید شناسایی شد که هیچ کدام معیارهای ورود را به مطالعه نداشتند. در این مطالعه مروری، بهروز شده ما چهار مطالعه (643 شرکتکننده) را که همگی در بهروزرسانی پیشین (2004) گنجانده شده بودند، لحاظ کردیم. کیفیت شواهد برای تمام پیامدها در حد بسیار پائین بود. از آنجا که دادهها به لحاظ بالینی به قدری ناهمگون بودند که امکان ادغام آنها وجود نداشت، ما به توصیف نتایج تکتک کارآزماییها پرداختیم. نتایج نشان میدهند که شواهدی با کیفیت بسیار پائین در دست است مبنی بر اینکه اثربخشی استفاده از پروتکل درمانی بازگشت به مدرسه ، در مقایسه با دارونما (یا گروه کنترل) یا سایر درمانها (فیزیکالتراپی، میوفاسیالتراپی، دستکاری مفاصل (joint manipulations)، مشاوره) بر درد، ناتوانی، وضعیت کاری و عوارض جانبی در پیگیریهای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت، بیشتر نیست. شواهدی با کیفیت بسیار پائین در دست است که نشان میدهد تفاوت آماری معناداری بین استفاده از روش بازگشت به مدرسه و دارونما (یا گروه کنترل) برای بازگشت بیمار به سر کار در پیگیری کوتاهمدت به نفع روش بازگشت به مدرسه وجود دارد. شواهدی با کیفیت بسیار پائین نشان میدهد که استفاده از برنامه بازگشت به مدرسه همراه با برنامه مراقبت از کمر، مؤثرتر از برنامه مراقبت از کمر بهتنهایی برای درمان ناتوانی در پیگیری کوتاهمدت است. شواهدی با کیفیت بسیار پائین نیز نشان میدهد که هیچ تفاوتی از نظر عوارض جانبی بین روش بازگشت به مدرسه و میوفاسیالتراپی، joint manipulations و ترکیبی از میوفاسیالتراپی و joint manipulations وجود ندارد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
معلوم نیست که آیا استفاده از پروتکلهای درمانی بازگشت به مدرسه برای درمان کمردرد غیراختصاصی حاد و تحتحاد مؤثر است یا خیر، زیرا صرفا شواهدی با کیفیت بسیار پائین در این زمینه در دسترس است. با اینکه مطالعات بزرگ با اجرای مناسب احتمالا یافتههای قطعیتری را به دست خواهند داد، پروتکلهای درمانی بازگشت به مدرسه مداخلاتی نیستند که از آنها به طور گسترده برای درمان کمردرد حاد و تحتحاد استفاده شود و شاید تحقیق بیشتر در این زمینه اولویت نداشته باشد.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از پروتکلهای درمانی بازگشت به مدرسه برای درمان کمردرد غیراختصاصی حاد و تحتحاد.
سوال مطالعه مروری
هدف از این مطالعه مروری، ارزیابی اثربخشی روش بازگشت به مدرسه بر شدت درد، ناتوانی، وضعیت کاری و عوارض جانبی در مقایسه با درمان دیگر، دارونما یا عدم درمان برای کمردرد غیراختصاصی حاد و تحتحاد.
پیشینه
کمردرد در جوامع غربی هزینههای بالایی را از نظر تأمین مراقبتهای بهداشتی و از دست دادن بهرهوری تحمیل میکند. کمردرد، اختلالی شایع است که روزانه 12% تا 30% از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد. بازگشت به مدرسه ، یک برنامه درمانی است که شامل جنبههای آموزشی و ورزشی میشود. این برنامه به گروههایی از شرکتکنندگان تحت نظارت یک پزشک ارائه میشود. بازگشت به مدرسه در سوئد در سال 1969 معرفی شد و به نظر میرسد که محتوا و مدتزمان کلاسهای آموزشی آن اکنون به طور گستردهای تغییر کرده است.
جمعیت هدف این مطالعه مروری، افراد مبتلا به کمردرد غیراختصاصی حاد و تحتحاد (بین حاد و مزمن) بود. ما درد غیراختصاصی را دردی موضعی در زیر اسکاپولا (کتف) و بالای شکاف باسن بدون هیچ علت قابل تشخیص (مثلا عفونت، نئوپلاسم، متاستاز، پوکی استخوان، آرتریت روماتوئید، شکستگی یا پروسههای التهابی) تعریف کردیم. درد حاد و تحتحاد بدان معنا است که درد بیش از 6 تا 12 هفته طول نکشد. پیامدهای اولیه مورد انتظار ما عبارت بودند از درد و ناتوانی، و پیامدهای ثانویه ما نیز وضعیت کاری و عوارض جانبی را شامل میشدند.
ویژگیهای مطالعه
ما چهار مطالعه را در این مطالعه مروری لحاظ کردیم که در نگارشهای قبلی این مطالعه مروری در نظر گرفته بودیم. این امر بدان معنا است که ما هیچ مطالعه مرتبط جدیدی را برای گنجاندن در این بهروزرسانی شناسایی نکردیم. مقایسههای روشهای درمانی، بهقدری مشابه یکدیگر بودند که امکان ادغام آنها وجود نداشت. خطر سوگیری در نیمی از این مطالعات در حد بالا بود. کیفیت شواهد برای همه پیامدها در حد بسیار پائین ارزیابی شد.
در یک مطالعه، برنامه بازگشت به مدرسه با دارونما مقایسه شده و بر اساس آن تفاوتی بین دو گروه در خصوص درد در پیگیری کوتاهمدت مشاهده نشد. در مورد وضعیت کاری، افراد در گروه بازگشت به مدرسه به طور چشمگیری مدتزمان کوتاهتری را نسبت به گروه دارونما در پیگیری کوتاهمدت به مرخصی استعلاجی اختصاص داده بودند.
چهار مطالعه به مقایسه بین بازگشت به مدرسه با یک درمان دیگر (فیزیوتراپی، میوفاسیالتراپی، joint manipulations، مشاوره) اختصاص داشت. به طور کلی، اختلافی بین دو گروه در خصوص درد، ناتوانی، وضعیت کاری و عوارض جانبی در هر زمان از پیگیری وجود نداشت. فقط یک مطالعه نشان داد که افزودن برنامه بازگشت به مدرسه به برنامه مراقبت از کمر، مؤثرتر از بازگشت به مدرسه بهتنهایی برای ناتوانی در پیگیری کوتاهمدت عمل میکند.
نتایج اصلی
مطالعات مورد بررسی برای ارائه پاسخ شفاف به پرسش ما کافی نبودند و گنجاندن دیگر مطالعات با طراحی مناسب به احتمال بسیار زیاد موجب تغییر نتیجهگیری میشود. با این حال، به نظر نمیرسد که در حال حاضر از برنامه درمانی بازگشت به مدرسه برای درمان افراد مبتلا به کمردرد غیراختصاصی حاد و تحتحاد، استقبال گستردهای صورت گیرد و دستورالعملها آن را تأیید نمیکنند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد بر اساس روش درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE)، برای همه پیامدها در حد بسیار پائین بود. این امر از طراحیهای ضعیف مطالعات و عدم دقت در نتایج ناشی شده بود.