پیشینه
سرطان تخمدان با میزان شیوع 6.1 به ازای هر 10 هزار زن که استانداردشده بر اساس سن است، سومین سرطان شایع میان زنان در سراسر جهان است. درمان استاندارد سرطان پیشرفته اپیتلیال تخمدان (EOC) شامل ترکیبی از جراحی سیتورداکتیو (cytoreductive) تومور و شیمیدرمانی با پایه پلاتین است. هدف از جراحی سیتورداکتیو برداشتن حداکثری تومور قابل مشاهده است. از آنجا که متاستاز گسترده داخل صفاقی درEOC پیشرفته امری معمول است، جراحی سیتورداکتیو تومور معمولا روشی وسیع همراه با خطر خونریزی شدید است. تجویز ترانکسامیکاسید (tranexamic acid) که به صورت دوره حین و پس از عمل یا perioperative استفاده میشود در کاهش میزان خونریزی و نیاز به انتقال خون آلوژنیک در جراحیهای گوناگون موثر است. بنابراین، به نظر میرسد که ترانکسامیکاسید عاملی امیدوارکننده برای به حداقل رساندن میزان از دست دادن خون و نیاز به انتقال خون در زنان مبتلا بهEOC پیشرفته تحت عمل جراحی سیتورداکتیو تومور است.
اهداف
بررسی تأثیرات ترانکسامیک اسید برای کاهش میزان از دست دادن خون طی عمل جراحی سیتورداکتیو در زنان مبتلا به EOC پیشرفته (مرحله III تا IV).
روش های جستجو
ما این موارد را جستوجو کردیم: مرکز ثبت کارآزماییهای گروه سرطانهای زنان، نوروانکولوژی و اورفان در کاکرین (Cochrane Gynaecological, Neuro-oncology and Orphan Cancers)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials) (شماره 5؛ 2015)؛ MEDLINE؛ EMBASE و مشروح کنفرانسها تا ماه می .2015 ما همچنین کارآزماییهای بالینی ثبتشده، فهرست استناد مربوط به مطالعات مورد نظر، کتابهای (textbook) کلیدی و مطالعات مروری سیستماتیک پیشین را که بالقوه به موضوع مربوط بودند، بررسی کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (RCT) را در نظر گرفتیم که در آنها تجویز ترانکسامیکاسید حین عمل جراحی در برابر دارونما یا بدون درمان، در زنان بزرگسال مبتلا به EOC پیشرفته مقایسه شده بود.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری (CK، AS) به طور مستقل کارآزماییهای بالقوه مرتبط با موضوع را انتخاب و به استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری (Bias) و مقایسه نتایج پرداختند و اختلافات را با بحث، حل و فصل کردند.
نتایج اصلی
ما فقط یک مطالعه را یافتیم که معیارهای ورود را به مطالعه داشت. این مطالعه، یک مطالعه تصادفی دوسو کور، چند محوری با کنترل پلاسبو بود که در آن اثربخشی یک دوز منفرد ترانکسامیکاسید وریدی (15میلیگرم/ کیلوگرم وزن بدن) در برابر دارونما بلافاصله قبل از عمل جراحی برای کاهش میزان خونریزی و نیاز به تزریق گلبول قرمز خون ارزیابی شده بود. میانگین کل هدررفت خون به ترتیب برابر 668.34 میلیلیتر و 916.93 میلیلیتر برای شرکتکنندگان در دو گروه دریافتکننده ترانکسامیکاسید و دارونما بود. میانگین تفاوت (MD) برای کل میزان خون از دست رفته برآوردشده بین دو گروه، تأثیر بالینی درخورتوجهی را نشان نداد (MD: 248.59 - میلیلیتر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 550.9 - تا 53.79؛ یک مطالعه؛ 100 شرکتکننده؛ کیفیت شواهد در حد متوسط). متوسط تعداد واحدهای عناصر خونی انتقال یافته بین دو گروه تفاوتی نداشت (شواهد با کیفیت پائین). همچنین در دفعات عمل مجدد، بستری مجدد یا عوارض ترومبوآمبولیک نیز تفاوت چشمگیری مشاهده نشد (شواهد با کیفیت بسیار پائین). ما خطر انتخاب، تشخیص و گزارش سوگیریها را در روششناسی مطالعه مورد نظر در حد پائین فرض کردیم. با این حال، در خصوص عدم تعادل برخی ویژگیهای پایه بین دو گروه نگران بودیم. از آنجا که هیچ پروتکلی برای انتقال خون وجود نداشت، میزان انتقال خون ممکن است بسته به رویکرد هر بیمارستان شرکتکننده در این بررسی متفاوت باشد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در حال حاضر، شواهد کافی برای توصیه به استفاده روتین از ترانکسامیکاسید برای کاهش میزان اتلاف خون در زنان تحت عمل جراحی سیتورداکتیو تومور برای EOC پیشرفته وجود ندارد، زیرا صرفا دادههای محدودی از یکRCT با کیفیت پائین و با خطر کلی پائین سوگیری در دسترس است.
خلاصه به زبان ساده
آیا ترانکسامیکاسید تجویز شده به بیمار حین و پس از عمل، موجب کاهش میزان از دست دادن خون برای زنان مبتلا به سرطان پیشرفته تخمدان میشود؟
موضوع
جراحی سیتورداکتیو (که debulking نیز نامیده میشود) یک عمل جراحی استاندارد برای درمان سرطان پیشرفته تخمدان است. طی جراحی، هدف نهتنها برداشتن تخمدان، بلکه برداشتن رحم، لولههای فالوپ و بیشترین مقدار ممکن از تومور قابل مشاهده است. از دست دادن خون حین عمل جراحی سیتورداکتیو تومور مدتها است که عاملی برای طولانی شدن مدت زمان بهبود شناخته میشود.
هدف مطالعه مروری
ما اثربخشی و ایمنی ترانکسامیکاسید را در خصوص کاهش میزان هدررفت خون حین عمل جراحی سیتورداکتیو تومور در زنان مبتلا به سرطان پیشرفته اپیتلیال تخمدان ارزیابی کردیم. ما مطالعات مربوط به پژوهشهای علمی انجام شده را تا ماه مه سال 2015 جستوجو و فقط یک کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (دارای استاندارد طلایی برای طراحی مطالعه) را یافتیم که در آن تزریق یک دوز ترانکسامیکاسید به صورت داخل وریدی قبل از آغاز عمل جراحی در برابر تجویز دارونما در زنان تحت عمل جراحی سیتورداکتیو ارزیابی شده بود. این گروه از زنان به لحاظ بالینی مشکوک به ابتلا به سرطان پیشرفته اپیتلیال تخمدان بودند.
یافتههای اصلی و نتیجهگیری چیست؟
اگرچه ترانکسامیکاسید به لحاظ عددی موجب کاهش میزان هدررفت خون شد، هیچ فایده بالینی به همراه نداشت؛ زیرا تفاوت در اتلاف خون بسیار ناچیز بود و هیچ تفاوتی نیز در نیاز به تزریق خون مشاهده نشد. این امر نشان میدهد که این سطح از اتلاف خون در میزان سلامت بیمار نقشی نداشته است. افزون بر این، شواهد مربوط به عوارض مرتبط با ترانکسامیک اسید ناقص و محدود بودند، بنابراین ما در مورد اینکه آیا ترانکسامیک اسید برای زنان مبتلا به سرطان پیشرفته تخمدان ایمن است یا خیر، چندان نمیتوانیم اظهارنظر کنیم. از این رو، شواهد به دست آمده از تنها مطالعه صورت گرفته برای تأیید استفاده روتین از ترانکسامیکاسید پروفیلاکتیک برای جراحی سیتورداکتیو ناکافی بود. این مطالعه مروری، از نیاز به انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده باکیفیت و با طراحی مناسب در آینده حکایت دارد تا از آن طریق شواهد بیشتری در خصوص اثربخشی، ایمنی و مدیریت مناسب ترانکسامیکاسید فراهم شود.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد متغیر بود. بنابراین، به طور کلی قدرت شواهد گزارش شده در این مطالعه مروری اندک است؛ زیرا این مطالعه مروری فقط روی یک مطالعه کوچک تصادفیسازی و کنترلشده بنا شده بود.