پیشینه
کاتترهای ثابت اورترا اغلب برای درناژ مثانه در بیمارستانها استفاده میشوند. عفونت دستگاه ادراری شایعترین عفونت اکتسابی بیمارستانی، و یک عارضه شایع سوندگذاری ادراری است. درد، سهولت استفاده و کیفیت زندگی نکات مهمی هستند که باید در نظر گرفته شوند، همین طور تجزیه و تحلیل معمول اقتصادی. سوندگذاری سوپراپوبیک ممکن است موجب پرفوراسیون روده و حتی مرگ شود.
اهداف
تعیین منافع و معایب مسیرهای جایگزین برای سوندگذاری کوتاهمدت مثانه در بزرگسالان از لحاظ عفونت، عوارض جانبی، جایگزینی، مدت زمان استفاده، رضایت شرکتکنندگان و اثربخشی نسبت به هزینه. برای هدف این مطالعه مروری، ما واژه کوتاهمدت را به عنوان مدت زمان در نظر گرفته شده سونداژ، 14 روز یا کمتر تعریف کردیم.
روش های جستجو
ما ثبت تخصصی گروه بیاختیاری در کاکرین (Cochrane Incontinence Group Specialised Register) را که شامل کارآزماییهای شناسایی شده در پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ MEDLINE؛ MEDLINE in process؛ ClinicalTrials.gov؛ WHO ICTRP بود، جستوجوی دستی مجلات و مجموعه مقالات کنفرانسها (جستوجو در 26 ژانویه 2015)، CINAHL (جستوجو در 27 ژانویه 2015) و فهرست منابع مقالات مرتبط را نیز جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کلیه کارآزماییهای تصادفیسازی و شبه تصادفیسازی را که مسیرهای مختلف سوندگذاری برای استفاده کوتاهمدت در بزرگسالان بستریشده در بیمارستان مقایسه کرده بودند، انتخاب کردیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
حداقل دو نویسنده این مطالعه مروری، دادهها را استخراج کردند و خطر سوگیری (Bias) را در مطالعات انتخابشده بررسی کردند. ما در مواردی که نیاز به اطلاعات اضافی بود از شرکتکنندهها درخواست شفافسازی کردیم.
نتایج اصلی
در این مطالعه مروری نظاممند، ما 42 کارآزمایی را انتخاب کردیم.
بیست و پنج کارآزمایی، سوندگذاری ثابت اروترا را با سوندگذاری سوپراپوبیک مقایسه کرده بودند. شواهد مربوط به عفونت ادراری علامتدار ناکافی بودند (خطر نسبی (RR): 1.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.61 تا 1.69؛ 5 کارآزمایی؛ 575 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). در شرکتکنندههای با سوند ثابت تعداد بیشتری باکتریوری بدون علامت داشتند (RR: 2.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.63 تا 3.10؛ 19 کارآزمایی؛ 1894 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و تعداد بیشتری از آنها درد را گزارش کردند (RR: 2.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.31 تا 9.55؛ 4 کارآزمایی؛ 535 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). مدت سوندگذاری در گروه با سوند ثابت اورترا کمتر بود (میانگین تفاوت (MD)؛ 1.73 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.42 - تا 1.05 - ؛ 2 کارآزمایی؛ 274 شرکتکننده).
چهارده کارآزمایی سوندگذاری ثابت اورترا را با سوندگذاری متناوب مقایسه کرده بودند. دو کارآزمایی دادههایی در مورد عفونت دستگاه ادراری داشتند که برای متاآنالیز (meta-analysis) مناسب بودند. به دلیل وجود شواهدی از ناهمگونی کلینیکی و آماری قابل توجه، ما نتایج را ترکیب نکردیم، زیرا کاری بینتیجه بوده و کیفیت شواهد بسیار پائین بود. اصلیترین منبع ناهمگونی، علت بستری شدن در بیماران بود، به طوری که هاکورت و همکارانش شرکتکنندههایی را در نظر گرفتند که تحت جراحی اوروژنیتال قرار گرفته بودند، در حالی که در کارآزمایی دیگری که تانگ و همکاران هدایت میکردند زنان مسن یک مرکز بازتوانی سالخوردگان برگزیده شدند. شواهد همچنین برای باکتریوری بیعلامت غیرقاطع بود (RR: 1.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.85 تا 1.28؛ 13 کارآزمایی؛ 1333 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). تقریبا سه برابر افراد با سوند متناوب در مقایسه با سوند اورترال، به سمت احتباس ادراری رفتند (16% با اورترال در مقایسه 45% با متناوب)، (RR: 0.45؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.22 تا 0.91؛ 4 کارآزمایی؛ 384 شرکتکننده).
سه کارآزمایی سوندگذاری متناوب را با سوندگذاری سوپراپوبیک مقایسه کرده بودند که تنها با حضور شرکتکنندگان مونث انجام شدند. شواهد برای عفونت دستگاه ادراری علامتدار، باکتریوری بیعلامت، درد یا هزینه، غیرکارآمد و بینتیجه بود.
هیچ کدام از مطالعات، پیامدهای حیاتی زیر را گزارش نکرده بودند: کیفیت زندگی، سهولت استفاده و تجزیه و تحلیل سود هزینه.
نتیجهگیریهای نویسندگان
سوندگذاری سوپراپوبیک در مقایسه با سوندگذاری ثابت اورترا باعث کاهش شمار شرکتکنندگان مبتلا به باکتریوری بدون علامت، نیاز مجدد به سوندگذاری و درد میشود. شواهد در مورد عفونت علامتدار دستگاه ادراری مبهم بودند.
در مقایسه سوندگذاری ثابت با متناوب، شواهد برای عفونت دستگاه ادراری علامتدار و باکتریوری بیعلامت مبهم بودند. هیچ کدام از کارآزماییها درد را گزارش نکرده بودند.
شواهد برای مقایسه سوندگذاری سوپراپوبیک و سوندگذاری متناوب اورترال مبهم بودند. کارآزماییها باید تعریف دقیقی از عفونت ادراری علامتدار داشته باشند. انجام کارآزماییهای تکمیلی با قدرت مناسب برای مقایسه تمام سوندگذاریها مورد نیاز است، به خصوص در مورد مقایسه سوپراپوبیک و سوندگذاری متناوب اوریترا.
خلاصه به زبان ساده
کدام مسیر برای درناژ کوتاهمدت مثانه در بزرگسالان بستری در بیمارستان بهتر است؟
شواهد برای این سوال تا 26 فوریه 2015 به روز شدهاند
تعداد کارآزماییها: 42
تعداد شرکتکنندگان: 4577
پیام کلیدی
این مطالعه مروری کاکرین نشان داد که شواهد کافی برای نشان دادن اینکه مسیر درناژ مثانه برای کاهش عفونت ادراری بر بقیه ارجحیت دارد، در دسترس نیست. شواهد نشان دهنده این هستند که شرکتکنندگان با سوند سوپراپوبیک در مقایسه با سوند ثابت اورترا احتمال کمتری دارد که دچار درد به دلیل سوند شوند. کیفیت شواهد در این مطالعه مروری، پائین بود و بسیاری از کارآزماییها، پیامدهای مهم مانند کیفیت زندگی مرتبط با سوند و سهولت استفاده را گزارش نکرده بودند. کارآزماییهای انتخابشده عوارض جانبی معدودی را گزارش کرده بودند، اما مشخص نیست که این امر به خاطر این بوده که عوارض جانبی رخ نداده یا به سادگی گزارش نشده بود. به دلیل شواهد محدود، ما به مطالعات با کیفیت بالا نیاز داریم. مهم است که این کارآزماییها عفونت علامتدار دستگاه ادراری، درد ناشی از استفاده از کاتتر، کیفیت زندگی، عوارض جانبی و سهولت استفاده را گزارش کنند.
پیشینه
چه مسیرهایی برای سوندگذاری کوتاهمدت مثانه وجود دارند؟
سوندهای ادراری لولههایی هستند که تخلیه ادرار از مثانه را انجام میدهند. آنها اغلب در افرادی استفاده میشوند که به راحتی قادر به رفتن به توالت در طول مدت بستری شدن در بیمارستان نیستند. در حدود یک چهارم بیماران بستری در بیمارستان، نیازمند تخلیه مثانه در مقطعی کوتاهمدت با استفاده از سوند ادراری میشوند. سوندها را میتوان به روشهای مختلف استفاده کرد. مسیرهای اصلی سوندگذاری ادراری عبارتند از:
1- مجرای ادرار: یک لوله تخلیه از طریق پیشابراه، داخل مثانه قرار داده میشود، که یا در محل باقی میماند (سوند ثابت) یا پس از خالی شدن مثانه، خارج میشود (سوند متناوب).
2- سوند سوپراپوبیک: یک لوله تخلیه از طریق یک برش کوچک در دیواره شکم داخل مثانه میشود.
از عوارض شایع تخلیه کوتاهمدت مثانه، عفونت ادراری است. عفونت، پیامدهای جدی بسیاری برای بیماران و ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی در بردارد. جاگذاری یک سوند سوپراپوبیک ممکن است با خطرات بیشتری نسبت به مسیرهای مجرای ادراری همراه باشد، مانند خونریزی یا آسیب به روده.
نتایج اصلی
مطالعه مروری کاکرین شامل مطالعاتی بود که یکی از سه مقایسه زیر را انجام داده بودند:
.1 سوند ثابت در مقابل سوپراپوبیک
.2 سوند ثابت در مقابل متناوب
.3 سوند سوپراپوبیک در مقابل متناوب
1- بیست و پنج کارآزمایی (2622 شرکتکننده) سوند ثابت را با سوند سوپراپوبیک مقایسه کرده بودند. شواهد پنج کارآزمایی برای تعیین اینکه آیا سوند ثابت مجرای ادرار یا سوند سوپراپوبیک با کاهش خطر ابتلا به عفونت ادراری علامتدار همراه هستند، کافی نبود. شواهد با کیفیت پائین به دست آمده از چهار کارآزمایی نشان میدهد که افراد با سوند ثابت مجرای ادرار در مقایسه با افراد با سوند سوپراپوبیک در معرض خطر بیشتر ابتلا به درد ناشی از کاتتر بودند. هیچ یک از بیست و پنج کارآزمایی گزارشی از سهولت استفاده، کیفیت زندگی و پیامدهای اقتصادی نداشتند.
2- چهارده کارآزمایی (1596 شرکتکننده) سوند ثابت و متناوب مجرای ادراری را با هم مقایسه کرده بودند. شواهد با کیفیت بسیار پائین به دست آمده از دو کارآزمایی در مورد عفونت ادراری گزارش داده بودند، اما این مطالعه مروری نمیتواند تعیین کند که کدام مسیر درناژ خطر کمتری دارد. هیچ یک از چهارده کارآزمایی گزارشی از درد، سهولت استفاده، کیفیت زندگی و نتایج اقتصادی نداشتند.
3- در سه کارآزمایی (359 شرکتکننده) سوند سوپراپوبیک و متناوب مجرای ادراری مقایسه شده بودند. فقط یک کارآزمایی عفونت ادراری را گزارش کرده بود. شواهد مبهم و کیفیت آنها پائین بود. فقط یک کارآزمایی شواهدی از درد داشت. مجددا، شواهد مبهم و کیفیت شواهد بسیار پائین بود. هیچ یک از سه کارآزمایی از سهولت استفاده، کیفیت زندگی و نتایج اقتصادی گزارشی نداشتند.
پیام نتیجهگیری
اگر چه کارآزماییهای متعددی انجام شده، تعداد کافی از آنها نتایج مهم را بررسی نکردهاند. بسیاری از سوالات در مورد تخلیه کوتاهمدت مثانه هنوز بیپاسخ ماندهاند: کدام مسیر کمترین احتمال بروز عفونت ادراری را دارد؟ آیا یک مسیر خاص در ارتباط با بروز درد، درد بیشتری نسبت به مسیرهای دیگر دارد؟ آیا تفاوت قابلتوجهی در هزینه یا سهولت استفاده برای بیماران و بیمارستانها بین سه مسیر وجود دارد؟ تا زمانی که این پرسشها با شواهد با کیفیت بالاتر پاسخ داده نشوند، ما نیاز به کارآزماییهای بیشتر و بهتر داریم.