پیشینه
استئوآرتریت یک بیماری مزمن است که مشخصه آن درد موضعی، تندرنس و محدودیت حرکت است. درحال حاضر درمان قطعی برای آن وجود ندارد. بنابراین تنها میتوان علامتهای فرد را درمان کرد یا درمانی جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری انجام داد. کارآزماییهای بالینی نشان میدهند که ورزش در آب میتواند فوایدی برای مبتلایان به استئوآرتریت داشته باشد. این یک به روزرسانی از مطالعه مروری کاکرین منتشر شده است.
اهداف
ارزیابی تاثیرات ورزش در آب، در مقایسه با عدم انجام مداخله، برای افرادی که مبتلا به استئوآرتریت زانو یا لگن یا هر دو هستند.
روش های جستجو
ما پایگاههای اطلاعاتی زیر را تا 28 آپریل 2015 جستوجو کردیم: پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین ((CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials)، کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library) شماره 1؛ 2014)، MEDLINE (از سال 1949)، EMBASE (از سال 1980)، CINAHL (از سال 1982)، PEDro (پایگاه اطلاعاتی شواهد فیزیوتراپی) و Web of Science (از سال 1945). ما هیچگونه محدودیت زبانی اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی و کنترلشدهای که ورزش در آب را با یک گروه کنترل (مثل مراقبتهای معمول، آموزش، توجه اجتماعی، تماس تلفنی، لیست انتظار جراحی) در افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو یا لگن مقایسه کرده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور جداگانه به انتخاب کارآزماییها، استخراج دادهها و ارزیابی خطر وجود سوگیری (Bias) در کارآزماییهای انتخابی پرداختند. ما نتایج گردآوریشده را با استفاده از شاخصهای میانگین تفاوت استاندارد (SMD) تجزیه و تحلیل کردیم.
نتایج اصلی
ما 9 کارآزمایی جدید را که واجد معیارهای لازم بودند، وارد مطالعه کرده و 2 مورد از کارآزماییهای قبلی را حذف کردیم. بنابراین مجموع شرکتکنندگان از 800 نفر به 1190 نفر و شمار کارآزماییها از 6 به 13 افزایش پیدا کرد. اکثر شرکتکنندگان زن بوده (75%) و متوسط سن آنها 68 سال و متوسط شاخص توده بدنی (BMI) آنها 29.4 بود. میانگین طول مدت ابتلا به استئوآرتریت 6.7 سال بوده و مدت آن در بین شرکتکنندگان تفاوت زیادی داشت. میانگین مدت ورزش در آب 12 هفته بود. 12 کارآزمایی در همه ابعاد، به استثناء کورسازی شرکتکنندگان و پرسنل، خطر سوگیری پائین یا نامشخص داشتند. این کارآزماییها نشان دادند که در مقایسه با گروه کنترل، ورزش در آب یک بهبودی کوچک کوتاهمدت در درد (SMD: 0.31 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 - تا 0.15 - ؛ 12 کارآزمایی؛ 1076 شرکتکننده) و ناتوانی (SMD: 0.32 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 - تا 0.17 - ؛ 12 کارآزمایی؛ 1059 شرکتکننده) دارد. در مقایسه با گروه کنترل (نمره 0 تا 100)، این تاثیرات با 5 نمره کاهش (3 تا 8 نمره کاهش در 95% فاصله اطمینان (CI)) در میانگین درد و ناتوانی و 7 نمره افزایش (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 0 تا 13 نمره بالاتر) در میزان متوسط کیفیت زندگی همراه بودند. هیچکدام از مطالعات انتخابی، ارزیابی رادیولوژیک انجام نداده بودند. در رابطه با ورزش در آب هیچ عارضه جدی در کارآزماییها گزارش نشده بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهدی با کیفیت متوسط وجود داشت که نشان میداد ورزش در آب میتواند تاثیرات بالینی کوچک و کوتاهمدتی بر درد و ناتوانی گزارش شده توسط خود بیمار و کیفیت زندگی مبتلایان به استئوآرتریت زانو و لگن داشته باشد. نتایج این بهروزرسانی مطالعه مروری تغییری نسبت به مطالعه مروری اولیه این بهروزرسانی نداشته است.
خلاصه به زبان ساده
ورزش در آب برای مبتلایان به استئوآرتریت زانو یا لگن
سوال مطالعه مروری
ورزش در آب چه تاثیری در درمان مبتلایان به استئوآرتریت زانو و لگن دارد؟
پیشینه
استئوآرتریت لگن و زانو چیست؟ و ورزش در آب چیست؟
استئوآرتریت یک بیماری مزمن است که با درد مفصلی، حساسیت به لمس (tenderness) و محدودیت در حرکت مشخص میشود. در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد؛ بنابراین تنها میتوان علایم بیمار را درمان کرد یا درمانی جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری انجام داد. ورزش در آب شامل ورزشهای فیزیکی است که فرد درون آب انجام میدهد. دمای آب معمولا بین 32 تا 36 درجه سانتیگراد است. این یک به روزرسانی از مطالعه مروری کاکرین است که پیش از این منتشر شده و نتایج آن برآمده از تحقیقاتی است که تاثیر ورزش در آب را در درمان مبتلایان به استئوآرتریت زانو و لگن بررسی کرده بودند.
ویژگیهای مطالعه
در این خلاصه از بهروزرسانی مطالعه مروری کاکرین، ما نتایجی را که از تحقیق پیرامون تاثیرات ورزش در آب روی افراد دارای استئوآرتریت زانو و لگن بدست آوردیم، ارائه کردیم. پس از جستوجو برای تمامی کارآزماییهای مرتبط که تا 28 آپریل 2015 به انجام رسید، ما 9 کارآزمایی جدید را به نسخه قبلی مطالعه مروری اضافه کردیم که در مجموع به 13 کارآزمایی (1190 شرکتکننده) رسید. بیشتر شرکتکنندگان این کارآزماییها علایم خفیف تا متوسطی از استئوآرتریت زانو یا لگن نشان میدادند.
نتایج اصلی
این احتمال وجود دارد که ورزش در آب بتواند میزان درد و ناتوانی گروه ادغام یافتهای از مبتلایان به استئوآرتریت زانو و لگن را اندکی بهبود بخشد و ممکن است کیفیت زندگی فرد را بلافاصله پس از اتمام دوره درمانی (تا 12 هفته ورزش در آب) کمی بهتر کند. این بهروزرسانی مطالعه مروری، نتایج حاصل از نسخه قبلی مطالعه مروری کاکرین را تغییر نداده است.
درد (نمره کمتر بهتر است)
افرادی که برنامه ورزش در آب خود را تکمیل کردند، در پایان دوره درمانی، در مقایسه با آنهایی که ورزش در آب را انجام ندادند، از 0 تا 100 نمره، میزان درد خود را 5 نمره پایینتر (بین 3 تا 8 نمره کمتر) ارزیابی کردند (بهبود مطلق 5%).
افرادی که برنامه ورزش در آب را بهطور کامل انجام دادند، به میزان درد خود از 0 تا 100، نمره 41 دادند. افرادی که در گروه کنترل قرار داشتند، از 0 تا 100، به درد خود نمره 46 دادند.
ناتوانی (نمره کمتر بهتر است)
شرکتکنندگانی که برنامه ورزش در آب خود را تکمیل کردند، در پایان دوره درمانی، در مقایسه با آنهایی که ورزش در آب انجام ندادند، از 0 تا 100 نمره، میزان ناتوانی خود را 5 نمره پایینتر (بین 3 تا 8 نمره کمتر) ارزیابی کردند (بهبود مطلق 5%).
افرادی که برنامه ورزش در آب را بهطور کامل انجام دادند، به میزان ناتوانی خود از 0 تا 100، نمره 39 دادند.
افرادی که در گروه کنترل قرار داشتند، از 0 تا 100، به ناتوانی خود نمره 44 دادند.
کیفیت زندگی (نمره بالاتر بهتر است)
افرادی که برنامه ورزش در آب خود را تکمیل کردند، در پایان دوره درمانی، در مقایسه با آنهایی که ورزش در آب را انجام ندادند، از 0 تا 100 نمره، میزان کیفیت زندگی خود را 7 نمره بالاتر (بین 0 تا 13 نمره بیشتر) ارزیابی کردند (بهبود مطلق 13%).
افرادی که برنامه ورزش در آب را بهطور کامل انجام دادند، به میزان کیفیت زندگی خود از 0 تا 100، نمره 57 دادند.
افرادی که در گروه کنترل قرار داشتند، از 0 تا 100، به کیفیت زندگی خود نمره 50 دادند.
رادیوگرافی (x-ray) از مفاصل
هیچ مطالعهای این پیامد را اندازهگیری نکرده بود.
خروج از مطالعه
از 100 نفری که از مطالعه خارج شدند، خروج از برنامه ورزش در آب 3 نفر بیشتر بود.
18 نفر از 100 نفری که از مطالعه حذف شدند، مربوط به برنامه ورزش و 15 نفر از گروه کنترل بودند.
عوارض جانبی جدی
هیچ عارضه جانبی جدی مربوط به شرکت در برنامه ورزش در آب گزارش نشده بود.
کیفیت شواهد
شواهد با کیفیت متوسط حاکی از آن بودند که ورزش در آب میتواند درد و ناتوانی مبتلایان به استئوآرتریت لگن و زانو را کاهش دهد، و کیفیت زندگی آنها را بلافاصله پس از اتمام برنامه درمانی بهبود ببخشد. تحقیقات بیشتر ممکن است این نتایج را تغییر دهند.