پیشینه
صرع یک بیماری عصبی شایع است که تقریبا 1% از جمعیت انگلستان را تحت تاثیر قرار میدهد. تقریبا یک سوم این افراد با وجود درمان دارویی همچنان دچار تشنج میشوند. پرگابالین (pregabalin) یکی از داروهای ضدصرع جدید است که برای بهبود پیامدها توسعه یافته است.
این یک نسخه بهروزشده از مطالعه مروری کاکرین است که در شماره 3، سال 2014 منتشر شد و شامل سه مطالعه جدید است.
اهداف
تعیین اثربخشی و تحملپذیری پرگابالین هنگام استفاده به عنوان یک درمان کمکی (add‐on treatment) برای صرع کانونی مقاوم به دارو.
روش های جستجو
برای آخرین بهروزرسانی، ما مرکز ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web) را جستجو کردیم، که شامل مرکز ثبت تخصصی گروه صرع کاکرین و پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)، در 5 جولای 2018؛ MEDLINE (Ovid، 1946 تا 5 جولای 2018)؛ Clinical Trails.gov (5 جولای 2018) و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP؛ 5 جولای 2018) بود و با Pfizer Ltd، تولیدکننده پرگابالین تماس گرفتیم تا کارآزماییهای منتشرشده، منتشرنشده و در حال انجام را شناسایی کنیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهایی را انتخاب کردیم که به مقایسه پرگابالین با دارونما (placebo) یا یک داروی ضدصرع جایگزین به عنوان یک درمان افزودنی برای افراد با هر سنی و مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو پرداخته بودند. کارآزماییهای دو سو کور و یک سو کور برای ورود به مطالعه واجد شرایط بودند. پیامد اصلی، کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج بود؛ پیامدهای ثانویه عبارت بودند از رهایی از تشنج، ترک درمان به هر دلیلی، ترک درمان به دلیل عوارض جانبی و نسبت افرادی که دچار عوارض جانبی شدند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مروری بهطور مستقل از هم، کارآزماییها را برای واجد شرایط بودن انتخاب و ارزیابی کردند و دادهها را استخراج کردند. تجزیهوتحلیلها براساس قصد درمان (intention‐to‐treat) انجام شدند. ما نتایج را به صورت خطرهای نسبی (RR) و نسبتهای شانس (OR) با 95% فاصله اطمینان (CI) ارائه کردیم. دو نویسنده مرور مطالعات انتخاب شده را برای خطر سوگیری (bias) با استفاده از ابزار «خطر سوگیری» کاکرین ارزیابی کردند.
نتایج اصلی
ما در این مطالعه مروری 9 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (3327 شرکتکننده) را وارد کردیم که تحت حمایت مالی از جانب صنعت بودند. هفت کارآزمایی، پرگابالین را با دارونما مقایسه کردند. برای پیامد اولیه، شرکتکنندگانی که بهطور تصادفی برای پرگابالین انتخاب شدند، در مقایسه با دارونما، بهطور معنیداری بیشتر احتمال داشت که کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج نشان دادند (RR: 2.28؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.52 تا 3.42؛ 7 کارآزمایی؛ 2193 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین). با افزایش دوز دارو از 300 میلیگرم در روز به 600 میلیگرم در روز، شانس پاسخ به درمان دو برابر شد (OR: 1.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.74 تا 2.28)، که نشان دهنده ارتباط دوز - پاسخ است. پرگابالین بهطور معنیداری با رهایی از تشنج مرتبط بود (RR: 3.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.50 تا 10.37؛ 4 کارآزمایی؛ 1125 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). شرکتکنندگان دریافت کننده پرگابالین در مقایسه با دارونما، بهطور قابلتوجهی بیشتر احتمال داشت که به هر دلیلی (RR: 1.35؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.11 تا 1.65؛ 7 کارآزمایی؛ 2193 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و به دلیل عوارض جانبی (RR: 2.65؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.88 تا 3.74؛ 7 کارآزمایی؛ 2193 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) از درمان کنارهگیری کنند.
سه کارآزمایی، پرگابالین را با سه داروی کنترل فعال مقایسه کرد: لاموتریژین (lamotrigine)، لوتیراستام (levetiracetam) و گاباپنتین (gabapentin). شرکتکنندگانی که به پرگابالین اختصاص داده شدند، نسبت به کسانی که به لاموتریژین اختصاص داده شده بودند، بهطور معنیداری بیشتر احتمال داشت کاهش 50% یا بیشتر را در فراوانی تشنج داشته باشند (RR: 1.47؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.03 تا 2.12؛ 1 کارآزمایی؛ 293 شرکتکننده) اما در مورد کسانی که به لوتیراستام (RR: 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.11؛ 1 کارآزمایی؛ 509 شرکتکننده) یا به گاباپنتین ( RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.82 تا 1.12؛ 1 کارآزمایی؛ 484 شرکتکننده) اختصاص داده شده بودند، اینطور نبود. ما تفاوتهای معنیداری را بین پرگابالین و لاموتریژین برای رهایی از تشنج پیدا نکردیم (RR: 1.39؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.40 تا 4.83)، بااینحال، بهطور معنیداری شرکتکنندگان کمتری با پرگابالین افزوده شده در مقایسه با لوتیراستام، از تشنج خلاص شده بودند (RR: 0.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.30 تا 0.85). هیچ دادهای برای این پیامد برای پرگابالین در مقابل گاباپنتین گزارش نشده بود. ما تفاوتهای معنیداری را بین پرگابالین و لاموتریژین (RR: 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.57 تا 1.52)، لوتیراستام (RR: 1.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.71 تا 1.49)، یا گاباپنتین (RR: 0.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.57 تا 1.07) برای ترک درمان به هر دلیلی یا به دلیل عوارض جانبی (پرگابالین در مقابل لاموتریژین: RR: 0.89؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.53 تا 1.48؛ در مقابل لوتیراستام: RR: 1.29؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.66 تا 2.54؛ در مقابل گاباپنتین: RR: 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 تا 2.11) پیدا نکردیم. آتاکسی، سرگیجه، خوابآلودگی، افزایش وزن و خستگی بهطور معنیداری با پرگابالین ارتباط داشتند.
ما خطر کلی سوگیری را در مطالعات وارد شده به دلیل احتمال سوگیری انتشار و نبود جزئیات روششناختی ارائه شده، در سطح پائین یا نامشخص رتبهبندی کردیم. ما قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) بسیار پائین تا متوسط رتبهبندی کردیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
پرگابالین، هنگامی که به عنوان یک داروی افزودنی برای درمان صرع مقاوم به درمان استفاده میشود، بهطور معنیداری در کاهش 50% یا بیشتر در کاهش تشنج و رهایی از تشنج نسبت به دارونما موثرتر عمل میکند. نتایج، کارآمدی را برای دوزها از 150 میلیگرم در روز به 600 میلیگرم در روز، با افزایش اثربخشی در دوزهای 600 میلیگرم نشان داد، با این حال مشکلاتی در رابطه با تحملپذیری در دوزهای بالاتر مشاهده شد. کارآزماییهای وارد شده در این مطالعه مروری کوتاهمدت بودند و برای آگاهی از تصمیمگیری بالینی، انجام کارآزماییهای بلندمدت لازم است.
خلاصه به زبان ساده
پرگابالین کمکی برای درمان صرع کانونی مقاوم به دارو
سوال مطالعه مروری
هدف این مطالعه مروری، ارزیابی اثربخشی و قابلیت پذیرش پرگابالین، هنگام استفاده به عنوان یک داروی کمکی ضدصرع در درمان صرع کانونی مقاوم به درمان بود.
پیشینه
صرع یک بیماری مزمن عصبی شایع است که تقریبا 1% از افراد را در انگلستان مبتلا میکند. تقریبا از هر 400 نفر مبتلا به صرع، یک نفر دچار تشنجهایی میشود که با وجود درمان با داروی ضدصرع همچنان ادامه مییابد (صرع مقاوم به دارو). تعدادی داروهای ضدصرع جدید برای درمان صرع تولید شده که پرگابالین یکی از آنها است. استفاده از پرگابالین در ترکیب با سایر داروهای ضدصرع میتواند فراوانی تشنجها را کاهش دهد، اما دارای عوارض جانبی است.
ویژگیهای مطالعه
این مطالعه مروری دادههای مربوط به 9 کارآزمایی را که در مجموع شامل 3327 شرکتکننده بود، بررسی کرد. شرکتکنندگان در این مطالعه با استفاده از یک روش تصادفی برای دریافت پرگابالین، دارونما یا داروی ضدصرع دیگری علاوهبر داروهای ضدصرع معمول خود اختصاص یافتند.
نتایج اصلی
شرکتکنندگانی که پرگابالین مصرف کردند، در مقایسه با افرادی که دارونما مصرف میکردند، دو برابر بیشتر احتمال داشت که طی یک دوره درمانی 12 هفتهای، تا 50% یا بیشتر تعداد دفعات تشنج آنها کاهش یابد و تقریبا چهار برابر بیشتر، کاملا عاری از تشنج شدند. پرگابالین در طیف وسیعی از دوزها (150 میلیگرم تا 600 میلیگرم) اثربخش بود، با افزایش اثربخشی در دوزهای بالاتر. همچنین احتمال ترک درمان با پرگابالین افزایش یافته بود. عوارض جانبی مرتبط با پرگابالین شامل آتاکسی، سرگیجه، خستگی، خوابآلودگی و افزایش وزن بودند. هنگامیکه پرگابالین با سه داروی ضدصرع دیگر (لاموتریژین، لوتیراستام و گاباپنتین) مقایسه شد، شرکتکنندگانی که پرگابالین مصرف میکردند احتمال بیشتری داشت که تعداد دفعات حمله آنها نسبت به افرادی که لاموتریژین مصرف میکردند، 50% کاهش یابد. ما تفاوت معنیداری را بین پرگابالین و لوتیراستام یا گاباپنتین به عنوان یک داروی افزودنی پیدا نکردیم.
قطعیت شواهد
ما همه مطالعات وارد شده را به دلیل نداشتن اطلاعات در مورد روشهای استفاده شده برای انجام کارآزمایی و نگرانی از سوگیری انتشار، در معرض خطر پایین یا نامشخص سوگیری درجهبندی کردیم. سوگیری انتشار میتواند هنگامی اتفاق بیفتد که مطالعاتی که یافتههای غیرمعنیدار را گزارش میکنند، منتشر نشوند. ما به سوگیری انتشار مشکوک بودیم، زیرا بیشتر مطالعات وارد شده یافتههای معنیداری را نشان میدادند و توسط همان شرکت دارویی حمایت مالی میشدند. ما قطعیت شواهد را برای پیامد اولیه کاهش در فراوانی تشنج، پایین ارزیابی کردیم، به این معنی که نمیتوانیم مطمئن باشیم که این یافته گزارششده دقیق هستند. بااینحال، ما قطعیت شواهد را در مورد پیامدهای رهایی از تشنج و ترک درمان متوسط ارزیابی کردیم، بنابراین تا حدی میتوانیم مطمئن باشیم که این نتایج دقیق هستند. هیچ دادهای در رابطه با اثربخشی بلندمدت پرگابالین وجود ندارد، که باید در مطالعات بعدی بررسی شوند.
شواهد تا 5 جولای 2018 موجود است.