پیشینه
Xpert MTB/RIF (Xpert MTB/RIF) و Xpert MTB/RIF Ultra (Xpert Ultra)، جدیدترین نسخه، تنها آزمونهای سریع توصیهشده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) هستند که بهطور همزمان سل و مقاومت به ریفامپیسین (rifampicin) را در افراد دارای علائم و نشانههای سل، در سطوح پایینتر نظام سلامت، تشخیص میدهند. مرور پیشین کاکرین دریافت که Xpert MTB/RIF برای سل، حساس و اختصاصی است (Steingart 2014). از زمان مرور قبلی، مطالعات جدیدی منتشر شدهاند. ما بهروزرسانی مرور را برای مرور سیاست آتی WHO انجام دادیم.
اهداف
تعیین دقت تشخیصی Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra برای سل در بزرگسالان مبتلا به سل ریوی فرضی (PTB) و برای مقاومت به ریفامپیسین در بزرگسالان مبتلا به سل مقاوم به ریفامپیسین احتمالی.
روش های جستجو
ما در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین؛ MEDLINE؛ Embase؛ Science Citation Index؛ Web of Science؛ منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب؛ Scopus؛ پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی WHO؛ the International Standard Randomized Controlled Trial Number Registry و ProQuest تا 11 اکتبر 2018 بدون محدودیت زبانی جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی شده، متقاطع و مطالعات کوهورت (cohort) مربوط به استفاده از نمونههای تنفسی که Xpert MTB/RIF؛ Xpert Ultra یا هر دو را در برابر استاندارد مرجع، کشت برای سل و تست حساسیت دارویی مبتنی بر کشت یا MTBDRplus برای مقاومت به ریفامپیسین ارزیابی کردند.
گردآوری و تحلیل دادهها
چهار نویسنده مروری بهطور مستقل از هم دادهها را با استفاده از فرم استانداردشده استخراج کردند. در جایی که امکانپذیر بود، ما دادهها را براساس وضعیت اسمیر (smear) و HIV نیز استخراج کردیم. ما کیفیت مطالعه را با بهرهگیری از QUADAS‐2 ارزیابی کرده و برای برآورد حساسیت و اختصاصیت ترکیبی، به صورت جداگانه برای سل و مقاومت به ریفامپیسین، متاآنالیز (meta‐analyses) انجام دادیم. ما منابع بالقوه ناهمگونی را بررسی کردیم. اغلب تجزیهوتحلیلها از مدل اثرات تصادفی دومتغیره (bivariate) استفاده کرده بودند. برای شناسایی سل، ما ابتدا دقت را با بهرهگیری از همه مطالعات وارد شده و سپس فقط زیرمجموعهای از مطالعات که در آنها شرکتکنندگان انتخاب نشده بودند، مثلا انتخاب نشده براساس تست میکروسکوپی پیشین، تخمین زدیم.
نتایج اصلی
ما در مجموع 95 مطالعه (77 مطالعه جدید از زمان مرور قبلی) را شناسایی کردیم: 86 مطالعه (42091 شرکتکننده)، Xpert MTB/RIF را برای سل و 57 مطالعه (8287 شرکتکننده) برای مقاومت به ریفامپیسین ارزیابی کردند. یک مطالعه Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra را در همان نمونه شرکتکننده مقایسه کردند.
تشخیص سل
از مجموع 86 مطالعه، 45 مورد در کشورهای با بار بالای سل و 50 مورد در کشورهایی با بار بالای TB/HIV انجام گرفتند. اغلب مطالعات دارای خطر پایین سوگیری بودند.
حساسیت و اختصاصیت ترکیبی Xpert MTB/RIF (%95 فاصله قابل باور (CrI))، به ترتیب، معادل 85% (82% تا 88%) و 98% (97% تا 98%) بود (70 مطالعه؛ 37237 شرکتکننده انتخابنشده؛ شواهد با قطعیت بالا). ما هنگام وارد کردن همه مطالعات، دقت مشابهی را یافتیم.
برای جمعیتی از 1000 نفر که 100 نفر در کشت مبتلا به سل بودند، 103 فرد Xpert MTB/RIF مثبت خواهند بود و 18 نفر (17%) مبتلا به سل نخواهند بود (مثبتهای کاذب)؛ 897 مورد Xpert MTB/RIF منفی و 15 نفر (2%) مبتلا به سل خواهند بود (منفیهای کاذب).
حساسیت Xpert Ultra (%95 فاصله اطمینان (CI))، معادل 88% (85% تا 91%) در مقابل 83% (79% تا 86%) برای Xpert MTB/RIF بود؛ اختصاصیت Xpert Ultra، معادل 96% (94% تا 97%) در مقابل 98% (97% تا 99%) برای Xpert MTB/RIF بود (1 مطالعه؛ 1439 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط).
حساسیت ترکیبی Xpert MTB/RIF، معادل 98% (97% تا 98%) در شرکتکنندگان اسمیر مثبت و معادل 67% (62% تا 72%) در شرکتکنندگان اسمیر منفی، کشت مثبت بود (45 مطالعه). حساسیت ترکیبی Xpert MTB/RIF، معادل 88% (83% تا 92%) در شرکتکنندگان HIV منفی و 81% (75% تا 86%) در شرکتکنندگان HIV مثبت بود؛ اختصاصیتها بهطور مشابه معادل 98% (97% تا 99%) بود (14 مطالعه).
تشخیص مقاومت به ریفامپیسین
حساسیت و اختصاصیت ادغامشده Xpert MTB/RIF همراه با 95% Crl آنها، معادل 96% (94% تا 97%) و 98% (98% تا 99%) بود (48 مطالعه؛ 8020 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بالا).
برای جمعیتی معادل 1000 نفر که 100 نفر به ریفامپیسین مقاوم بودند، 114 فرد برای سل مقاوم به ریفامپیسین مثبت خواهند بود و 18 نفر (16%) مقاوم به ریفامپیسین نخواهند بود (مثبتهای کاذب)؛ 886 مورد برای سل مقاوم به ریفامپیسین منفی و چهار مورد (0.4%) دچار مقاومت به ریفامپیسین خواهند بود (منفیهای کاذب).
حساسیت Xpert Ultra همراه با 95% فاصله اطمینان (CI) آن، معادل 95% (90% تا 98%) در مقابل 95% (91% تا 98%) برای Xpert MTB/RIF بود؛ اختصاصیت Xpert Ultra، معادل 98% (97% تا 99%) در برابر 98% (96% تا 99%) برای Xpert MTB/RIF بود (1 مطالعه؛ 551 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط).
نتیجهگیریهای نویسندگان
ما دریافتیم که Xpert MTB/RIF برای تشخیص PTB و مقاومت به ریفامپیسین حساس و اختصاصی است که سازگار با یافتههای گزارششده پیشین بود. Xpert MTB/RIF در شرکتکنندگان اسمیر مثبت نسبت به اسمیر منفی و HIV منفی نسبت به HIV مثبت، حساسیت بیشتری برای سل داشت. Xpert Ultra در قیاس با Xpert MTB/RIF، دارای حساسیت بیشتر و اختصاصیت کمتر برای سل و حساسیت و اختصاصیت مشابه برای مقاومت به ریفامپیسین بودند (1 مطالعه). Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra نتایج دقیقی را فراهم میکنند و میتوانند آغاز سریع درمان را برای سل مقاوم به چند دارو ممکن سازند.
خلاصه به زبان ساده
Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra برای تشخیص سل ریوی و مقاومت به ریفامپیسین در بزرگسالان
چرا بهبود تشخیص سل ریوی مهم است؟
سل بیش از هر بیماری عفونی دیگری در جهان موجب مرگ میشود. در صورت تشخیص زودهنگام و درمان موثر، سل تا حد زیادی قابل درمان است؛ اما در سال 2017، حدود 1.6 میلیون نفر در اثر سل مردند. Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra، جدیدترین نسخه، آزمونهای توصیهشده سازمان جهانی بهداشت هستند که بهطور همزمان سل و مقاومت به ریفامپیسین را در افراد دارای علائم سل تشخیص میدهند. ریفامپیسین یک داروی مهم ضدسل است. ممکن است عدم شناسایی زودهنگام سل منجر به تشخیص درمان با تاخیر، بیماری شدید و مرگ شود. امکان دارد تشخیص نادرست سل باعث اضطراب و درمان غیرضروری شود.
هدف این مطالعه مروری چیست؟
تعیین میزان دقت Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra برای تشخیص سل ریوی (PTB) و مقاومت به ریفامپیسین در بزرگسالان است. این نسخه یک بهروزرسانی از مرور کاکرین 2014 است.
در این مرور چه چیزی بررسی شد؟
Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra با نتایج سنجیدهشده در مقابل کشت (شاخص (benchmark)).
نتایج اصلیدر این مرور چه هستند؟
95 مطالعه: 86 مطالعه (42091 شرکتکننده) مربوط به ارزیابی Xpert MTB/RIF برای سل؛ 57 مطالعه (8287 شرکتکننده) برای مقاومت به ریفامپیسین. یک مطالعه Xpert MTB/RIF و Xpert Ultra را مقایسه کرد.
برای PTB، روش Xpert MTB/RIF حساس (85%) و در افرادی که واقعا مبتلا به سل بودند، مثبت بود. همچنین این آزمون اختصاصی بود (98%)؛ مثلا در افرادی که در حقیقت منفی بودند، مثبت نشد. Xpert Ultra در یک مطالعه، حساسیت بیشتری نسبت به Xpert MTB/RIF داشت (88% در برابر 83%).
برای مقاومت به ریفامپیسین، Xpert MTB/RIF بسیار حساس (96%) و اختصاصی (98%) بود. Xpert Ultra نتایج یکسانی داشت.
Xpert MTB/RIF برای تشخیص سل در افراد HIV منفی نسبت به HIV مثبت بهتر بود.
ما چقدر به نتایج این مرور اطمینان داریم؟
اطمینان داریم. ما مطالعات زیادی را برگزیدیم و از بهترین استانداردهای مرجع استفاده کردیم.
نتایج این مطالعه مروری برای چه کسانی کاربرد دارد؟
افراد مبتلا به PTB یا مقاومت به ریفامپیسین احتمالی.
کاربردهای این مطالعه مروری چه هستند؟
به صورت نظری، میان 1000 نفر که 100 نفر در کشت دچار سل هستند، 103 فرد Xpert MTB/RIF مثبت خواهند بود و 18 فرد (17%) مبتلا به سل نخواهند بود (مثبتهای کاذب)؛ 897 مورد Xpert MTB/RIF منفی و 15 نفر (2%) مبتلا به سل خواهند بود (منفیهای کاذب).
از بین 1000 نفری که 100 نفر مقاوم به ریفامپیسین هستند، 114 فرد برای مقاومت به ریفامپیسین مثبت خواهند بود و 18 نفر (16%) مقاوم به ریفامپیسین نخواهند بود (مثبتهای کاذب)؛ 886 مورد برای مقاومت به ریفامپیسین منفی و چهار مورد (0.4%) دچار مقاومت به ریفامپیسین خواهند بود (منفیهای کاذب).
این مطالعه مروری تا چه تاریخی بهروز است؟
تا 11 اکتبر 2018.