مالاریای ناشی از پلاسمودیوم ویواکس (Plasmodium vivax) نیازمند درمان عفونت مرحله خونی و درمان هیپنوزوییت‌هایی (hypnozoites) است که در کبد تشکیل می‌شوند. این یک چالش برای مدیریت موردی موثر مالاریای پلاسمودیوم ویواکس و هم‌چنین یک مانع اساسی کلی‌تر برای کنترل مالاریا است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) دوره دارویی 14 روزه را با پریماکین (primaquine)، یک 8-آمینوکینولین (8‐aminoquinoline) با دوز 25.0 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز در اغلب نقاط جهان (دوره استاندارد) یا 0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز در آسیای شرقی و اقیانوسیه (دوره با استاندارد بالا) توصیه می‌کند. امکان دارد تکمیل این دوره درمانی طولانی دشوار باشد. پریماکین می‌تواند موجب همولیز خطرناک در افراد مبتلا به کمبود گلوکز-6-فسفات دهیدروژناز (G6PD) شود که به معنای این است که امکان دارد پزشکان برای تجویز آن در نواحی که انجام تست G6PD امکان‌پذیر نیست، تمایلی نداشته باشند. این مرور کاکرین ارزیابی کرد که رژیم‌های جایگزین آسان‌تر برای بیمار، به همان اندازه رژیم استاندارد، برای درمان اساسی مالاریای پلاسمودیوم ویواکس موثر هستند یا خیر.

ارزیابی اثربخشی و ایمنی رژیم‌های جایگزین پریماکین برای درمان اساسی مالاریای پلاسمودیوم ویواکس در مقایسه با رژیم درمانی 14 روز استاندارد یا با استاندارد بالا از پریماکین (25.0 یا 5.0 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز) و هم‌چنین مقایسه ‌این دو رژیم توصیه‌شده توسط WHO.

ما در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین (CIDG)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Regsiter of Controlled Trails)؛ MEDLINE (PubMed)؛ Embase (Ovid)؛ و LILACS (BIREME) تا 17 دسامبر 2018 جست‌وجو کردیم. هم‌چنین ما در پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت و ClinicalTrials.gov جست‌وجو کرده و فهرست منابع همه مطالعات شناسایی‌شده را به وسیله روش‌های فوق بررسی کردیم.

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل ‌شده (RCTs ؛randomised controlled trials) مربوط به بزرگسالان و کودکان مبتلا به مالاریای پلاسمودیوم ویواکس با استفاده از هر رژیم درمانی، چه کلروکین (chloroquine) یا درمان ترکیبی مبتنی بر آرتمیسینین (ACT ؛artemisinin‐based combination therapy) به‌علاوه پریماکین با دوزهای روزانه بالاتر به مدت 14 روز، یا رژیم‌های کوتاه‌تر با دوز کلی مشابه یا استفاده از رژیم‌های دوزبندی هفتگی؛ در قیاس با رژیم‌های استاندارد معمول توصیه‌شده توسط WHO (0.25 یا 0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز به مدت 14 روز) یا مقایسه ‌این دو رژیم توصیه‌شده توسط WHO.

دو نویسنده مروری به‌طور مستقل از هم، واجد شرایط بودن و کیفیت کارآزمایی را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. ما خطرهای نسبی (RRs) را با 95% فاصله‌های اطمینان (CIs) برای داده‌های دو حالتی محاسبه کردیم. ما داده‌های اثربخشی را بر اساس مدت زمان پیگیری گروه‌بندی کردیم. ما داده‌های ایمنی را در صورت انتخاب این اطلاعات تجزیه‌وتحلیل کردیم.

دوره 14 روزه با استاندارد بالا در مقابل دوره 14 روزه استاندارد
دو RCT رژیم 14 روزه با استاندارد بالا را با رژیم 14 روزه استاندارد مقایسه کردند. افراد دارای کمبود G6PD و زنان باردار یا شیرده حذف شدند. ما نمی‌دانیم که تفاوتی در عودهای پلاسمودیوم ویواکس طی 6 ماه درمان با 5.0 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز پریماکین به مدت 14 روز در قیاس با 25.0 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز پریماکین برای 14 روز وجود دارد یا خیر (با کلروکین: RR: 0.82؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 تا 1.43؛ 639 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین؛ با کلروکین یا یک ACT: RR: 1.11؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 7.09؛ 38 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت بسیار پایین). هیچ عارضه جانبی جدی گزارش نشدند. ما نمی‌دانیم که تفاوتی در عوارض جانبی با دوزهای بالاتر وجود دارد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پایین).
0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز پریماکین برای 7 روز در برابر دوره استاندارد 14 روز
پنج RCT مربوط به مقایسه 0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز پریماکین به مدت 7 روز با دوره استاندارد 14 روز بودند. ممکن است عدم تفاوت یا تفاوت اندکی در عودهای پلاسمودیوم ویواکس طی 6 تا 7 ماه در صورت استفاده از دوز مجموع یکسان (0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز تا 210 میلی‌گرم) ظرف 7 روز در قیاس با 14 روز وجود داشته باشد (RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.66 تا 1.39؛ 1211 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پایین). هیچ عارضه جانبی جدی گزارش نشد. امکان دارد عدم اختلاف یا اختلاف اندک در تعداد عوارض جانبی شناخته‌شده برای پریماکین بین رژیم کوتاه‌تر در مقایسه با رژیم طولانی‌تر آن وجود داشته باشد (RR: 1.06؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.64 تا 1.76؛ 1154 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پایین). ما نمی‌دانیم که تفاوتی در فراوانی آنمی یا قطع درمان بین گروه‌ها وجود دارد یا خیر (شواهد با قطعیت بسیار پایین). سه کارآزمایی افراد دچار کمبود G6PD را حذف کرده و دو مورد این اطلاعات را ارائه نکردند. زنان باردار یا شیرده حذف شدند یا هیچ جزییاتی درباره ورود یا حذف آنان ذکر نشد.
75.0 میلی‌گرم/کیلوگرم پریماکین در هفته به مدت 8 هفته در مقابل دوره با استاندارد بالا
یک RCT پریماکین هفتگی را با دوره 14 روزه با استاندارد بالا مقایسه کرد. بیماران دارای کمبود G6PD تصادفی‌سازی نشدند؛ اما در گروه پریماکین هفتگی وارد شدند. فقط یک شرکت‌کننده دارای کمبود G6PD حین کارآزمایی شناسایی شد. ما نمی‌دانیم که پریماکین هفتگی، عودهای پلاسمودیوم ویواکس را در قیاس با رژیم 14 روزه طی 11 ماه پیگیری افزایش می‌دهد یا کاهش (RR: 3.18؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.37 تا 27.6؛ 122 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت بسیار پایین). هیچ عارضه جانبی جدی و اپیزودی از آنمی گزارش نشد.
سه RCT دیگر رژیم‌های جایگزین و دوزهای پریماکین مختلف را ارزیابی کردند، اما نتایج یکی از این RCTها در دسترس نبود و دو مورد از رژیم‌های متفاوتی استفاده کردند که کاربرد گسترده‌ای ندارند. قطعیت این شواهد بسیار پایین بود.

اگرچه داده‌های محدودی موجود بودند، تجزیه‌وتحلیل تفاوتی را در عود میان رژیم 7 روزه و رژیم 14 روزه استاندارد 0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز پریماکین نیافت و هیچ عارضه جانبی جدی در شرکت‌کنندگان دارای G6PD عادی که 0.5 میلی‌گرم/کیلوگرم/روز پریماکین مصرف می‌کردند گزارش نشد. در صورت وجود نگرانی‌های تبعیت از درمان، ممکن است رژیم کوتاه‌تر در بیماران دارای G6PD عادی مفید باشد. نیاز به RCTهای بزرگ بیش‌تری با کیفیت بالا مانند کارآزمایی IMPROV همراه با رژیم‌های مقایسه‌ای استاندارد بیش‌تر و پیگیری طولانی‌تر برای کمک به رفع عدم قطعیت‌ها وجود دارد.