پیشینه
این یک بهروزرسانی از نسخه قبلی مطالعه مروری منتشر شدهاست (شماره 10؛ 2011).
سرطان اپیتلیال تخمدان (EOC) هفتمین علت شایع مرگ بر اثر سرطان بین زنان در سرتاسر جهان است. درمان شامل ترکیبی از جراحی کاهنده حجم تومور و کموتراپی بر پایه پلاتینوم است. بین 55% تا 75% از زنانی که به درمان خط اول پاسخ میدهند، طی 2 سال با عود بیماری روبهرو میشوند. کموتراپی خط- دوم، تسکینی بوده و هدف آن کاهش علائم و بقای طولانی است. درک بهتر در مورد مبنای مولکولی EOC منجربه توسعه عوامل جدیدی مانند مهارکنندههای تیروزین کیناز (tyrosine kinase inhibitors) گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR) و آنتیبادیهای آنتی - EGFR شده است.
اهداف
مقایسه اثربخشی و اثرات مضر مداخلاتی که گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال را در درمان سرطان تخمدان اپیتلیال (EOC) هدف قرار میدهند.
روش های جستجو
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه سرطان زنان در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails، شماره 4، 2010)؛ MEDLINE و Embase را تا اکتبر 2010 جستوجو کردیم. ما همچنین پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی، خلاصهمقالات جلسات علمی و فهرست منابع مطالعات واردشده را جستوجو کردیم و با متخصصین در این زمینه تماس گرفتیم. این بهروزرسانی شامل جستوجوهای بیشتر تا سپتامبر 2017 است.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) که به مقایسه داروهای آنتی- EGFR با یا بدون کموتراپی مرسوم در مقابل کموتراپی مرسوم بهتنهایی یا عدمدرمان در زنان مبتلا به EOC ثابتشده بهصورت هیستولوژی پرداخته بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل دادهها را خلاصه، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی و ارزیابی سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) را انجام دادند.
نتایج اصلی
از 6105 منبع بهدست آمده از طریق جستوجو در منابع علمی و 15 منبع اضافی از جستوجوها در منابع خاکستری، ما 7 RCT را شناسایی کردیم که با معیارهای ورود ما مطابقت داشتند و شامل 1725 شرکتکننده بودند. نتایج کارآزمایی نشان میدهد که پس از انجام کموتراپی خط اول، درمان نگهدارنده با ارلوتینیب (erlotinib) (مهار کننده تیروزین کیناز (TKI) EGFR) احتمالا هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقای کلی ایجاد میکند (نسبت خطر (HR): 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.81 تا 1.20؛ یک مطالعه؛ 835 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین) و ممکن است هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقای بدون پیشرفت بیماری بهوجود آورد (HR: 1.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.90 تا 1.23؛ یک مطالعه؛ 835 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). کمتر از 50% از شرکتکنندگان دادههای کیفیت زندگی را ارائه کردند و نویسندگان مطالعه این نتایج را بهصورت ناقص گزارش دادند. قطعیت شواهد بسیار پایین است، اما درمان ممکن است کیفیت زندگی را در مقایسه به مشاهده کاهش دهد.
درمان با EGFR TKI (وندتانیب (vandetanib)) برای زنان با EOC عودکننده ممکن است در بقای کلی هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی ایجاد کند (HR: 1.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.95؛ یک مطالعه؛ 129 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین) و ممکن است هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقای بدون پیشرفت بیماری بهوجود آورد (HR: 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.69 تا 1.42؛ یک مطالعه؛ 129 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). در درمان بیماران با عود بیماری، دریافت EGFR TKI ممکن است بعضی از سمیتها را مانند بثورات شدید، افزایش دهد (خطر نسبی (RR): 13.63؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.78 تا 236.87؛ یک مطالعه؛ 125 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). دادههای کیفیت زندگی برای متاآنالیز (meta-analysis) در دسترس نبودند.
درمان آنتیبادی آنتی- EGFR در EOC عودکننده ممکن است تفاوتی در بقای کلی ایجاد کند یا نکند (HR: 0.93؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.74 تا 1.18؛ 4 مطالعه؛ 658 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است هیچ تاثیری بر بقای بدون پیشرفت بیماری داشته یا نداشتهباشد (HR: 0.90؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.70 تا 1.16؛ 4 مطالعه؛ 658 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین). درمان آنتیبادی آنتی- EGFR ممکن است عوارض جانبی را شامل تهوع و/ یا استفراغ شدید (RR: 1.27؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 2.89؛ 3 مطالعه؛ 503 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین)، خستگی شدید (RR: 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.66 تا 1.73؛ I² = %0؛ 4 مطالعه؛ 652 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین) و هیپوکالمی (RR: 2.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 5.06؛ I² = %0؛ 3 مطالعه؛ 552 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین) را افزایش دهد یا ندهد. نرخ اسهال شدید در سراسر مطالعات ناهمگن بود (RR: 2.87؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.59 تا 13.89؛ I² = %0؛ 4 مطالعه؛ 652 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین)، و تجزیهوتحلیل زیرگروهها نشان داد که اسهال شدید با پرتوزوماب (pertuzumab) (RR: 6.37؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.89 تا 21.45؛ I² = %0؛ 3 مطالعه؛ 432 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین) نسبت به درمان با seribantumab (RR: 0.38؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.07 تا 2.23؛ I² = %0؛ یک مطالعه؛ 220 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین) بیشتر احتمال داشت. دادههای کیفیت زندگی بهصورت ناقص گزارش شدهاند و ما نمیتوانیم آنها را در یک متاآنالیز ترکیب کنیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد موجود نشان میدهد که درمان بیولوژیکی تک عاملی آنتی- EGFR (EGFR TKI یا آنتیبادی آنتی- EGFR)، چه به صورت درمان نگهدارنده پس از کموتراپی خط اول یا همراه با کموتراپی در سرطان عودکننده، هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقا ایجاد میکند. درمان آنتی- EGFR ممکن است برخی عوارض جانبی را افزایش دهد و ممکن است کیفیت زندگی را کاهش دهد یا ندهد.
خلاصه به زبان ساده
آیا مهارکنندههای گیرنده فاکتور رشد اپیدرمال (EGFR)، بهتنهایی یا با کموتراپی، پیامدها را برای زنان مبتلا به سرطان تخمدان اپیتلیال (EOC) بهبود می بخشد؟
هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مطالعه مروری یافتن این بود که آیا داروهایی که گیرندههای فاکتور رشد اپیدرمال را مهار میکنند، پیامدهای زنان مبتلا به EOC را بهبود میبخشد یا خیر و شناسایی مضرات درمان است. ما بهدنبال جمعآوری و تجزیهوتحلیل نتایج همه مطالعات مرتبط به منظور پاسخ به این سوال بودیم و 7 مطالعه را یافتیم.
پیامهای کلیدی مطالعه مروری چه هستند؟
شواهد محدود نشان میدهد که مصرف داروهای آنتی- EGFR، همراه با کموتراپی در زمان عود بیماری، یا بهعنوان درمان نگهدارنده پس از کموتراپی خط اول برای EOC، هیچ منفعتی یا منفعت اندکی دارد یا خیر، و اینکه برخی از عوارض جانبی ممکن است افزایش یابند.
در مطالعه مروری چه چیزی مورد بررسی قرار گرفت؟
تقریبا یک چهارم سرطانهای زنان، از منشاء تخمدان هستند، و اینکه آنها نیمی از تمام مرگهای مربوط را به سرطانهای زنان تشکیل میدهند. بروز سالانه در سراسر جهان حدود 6.6 مورد در هر 100,000 زن، با نرخ مرگومیر (mortality) سالیانه 4 مرگ در هر 100,000 زن است، چرا که سهچهارم این موارد در مرحله پیشرفته تشخیص دادهمیشوند. درمان معمولا شامل ترکیبی از عمل جراحی برای برداشت سرطان تا حداکثر میزان مشاهدهشده و کموتراپی بر پایه پلاتینوم است. اکثر موارد EOC (70% تا 80%) به کموتراپی پاسخ میدهند. متأسفانه اکثر زنان با بیماری پیشرفته، عود بیماری را تجربه میکنند و در نهایت بهدلیل مقاومت در برابر کموتراپی میمیرند.
EGFR در کنترل رشد سلول نقش دارد. فعالیت بالا EGFR با توسعه EOC و پیامدهای ضعیف مرتبط است. پیشگیری از فعالیت EGFR یک هدف جذاب برای عوامل درمانی جدید است. داروهای آنتی- EGFR توسعه دادهشدهاند و سعی شده که در ترکیب با کموتراپی یا بهعنوان درمان نگهدارنده پس از کموتراپی مورد استفاده قرار بگیرند.
نتایج اصلی مطالعه مروری چه هستند؟
این مطالعه مروری شواهدی را از 7 مطالعه در مورد اثرات آنتیبادی آنتی- EGFR یا مهارکننده تیروزین کیناز (TKI) EGFR (ارلوتینیب و وندتانیب) در زنان تحت درمان برای EOC یافت. این درمان یا برای درمان نگهدارنده بهدنبال تکمیل کموتراپی خط اول یا برای EOC که پس از درمان اولیه رشد کرده (بیماری مقاوم یا عودکننده)، دریافت میشود.
ما شواهدی را با قطعیت پایین یافتیم که نشان میدهد پس از کموتراپی خط اول، درمان نگهدارنده با ارلوتینیب احتمالا هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقای کلی ایجاد میکند و شواهدی با قطعیت بسیار پایین نشان میدهد که هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقای بدون پیشرفت بیماری بهوجود میآورد (طول مدت پیش از شروع یا رشد دوباره سرطان). درمان ممکن است کیفیت زندگی را در مقایسه با عدمدرمان (مشاهده) کاهش دهد، اما حداقل دادهها در دسترس بوده و ما درمورد این یافتهها قطعیت بسیار پایینی داریم. دادههای مربوط به عوارض جانبی برای ورود در متاآنالیز در دسترس نبودند.
ما شواهدی با را قطعیت پایین یافتیم که نشان میدهد درمان با وندتانیب برای زنان با EOC عودکننده احتمالا در بقای کلی هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی ایجاد میکند و شواهدی با قطعیت بسیار پایین نشان میدهد که در بقای بدون پیشرفت بیماری هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی بهوجود میآورد. درمان با وندتانیب احتمالا خطر بثورات شدید را افزایش میدهد، اما دادههای مربوط به عوارض جانبی دیگر، به دلیل تعداد کم و فواصل اطمینان بسیار وسیع، از قطعیت بسیار پایینی برخوردار بودند.
ما شواهدی را با قطعیت متوسط یافتیم که نشان میدهد درمان با آنتیبادی آنتی- EGFR احتمالا هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی در بقای کلی ایجاد میکند و شواهدی با قطعیت پایین نشان میدهد که ممکن است در بقای بدون پیشرفت بیماری در مواردی با بیماری عودکننده، هیچ تفاوتی یا تفاوت اندکی به وجود آورد. درمان با آنتیبادی آنتی- EGFR پرتوزومب احتمالا خطر اسهال (قطعیت پایین) را افزایش میدهد اما شواهد برای تاثیر آن بر سایر عوارض جانبی، بهدلیل تعداد کم عوارض، از قطعیت بسیار پایین برخوردارند.