پیشینه
صرع یکی از شایعترین اختلالات نورولوژیکی است. اخمین زده میشود که بیش از 30% از بیماران مبتلا به صرع، علیرغم درمان با یک داروی ضدصرع، همچنان دچار تشنجهای صرعی میشوند. این بیماران تحت عنوان مقاوم به دارو طبقهبندی میشوند و نیاز به درمان با ترکیبی از داروهای چندگانه ضدصرع دارند. بریواراستام (brivaracetam) یکی از داروهای ضدصرع نسل سوم است که یک لیگاند با قدرت اتصال بالا برای پروتئین وزیکولی 2A سیناپسی است. این مرور، استفاده از بریواراستام را بهعنوان درمان کمکی برای صرع بررسی میکند.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و تحملپذیری بریواراستام هنگامی که بهصورت درمان کمکی برای افراد مبتلا به صرع مقاوم به دارو استفاده میشود.
روش های جستجو
ما پایگاههای اطلاعاتی زیر را در 9 اکتبر 2018 جستوجو کردیم: پایگاه ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web)، که شامل ثبت تخصصی گروه صرع در کاکرین و پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Cenrtal Register of Controlled Trails)؛ Medline (Ovid) از 1946 تا 9 اکتبر 2018؛ ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP) بود. در اصل ما SCOPUS را نیز بهعنوان جایگزینی برای Embase جستوجو کردیم اما این جستوجو چندان ضروری نبود، زیرا کارآزماییهای کنترلشده وتصادفی و شبهتصادفی شده در Embase در حال حاضر در CENTRAL وارد شدهاند.
معیارهای انتخاب
ما به دنبال کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده با طراحی گروه-موازی بودیم، که افراد مبتلا به صرع مقاوم به دارو را در هر سنی به کار گرفتند. ما مطالعات را با هر سطحی از کورسازی (دوسوکور، یکسوکور یا بدون کورسازی) پذیرفتیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
مطابق با روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظار بنیاد همکاری کاکرین، دو نویسنده مرور، قبل از ارزیابی کیفیت کارآزمایی و استخراج دادههای مرتبط، بهطور مستقل از هم به بررسی کارآزماییها برای ورود پرداختند. پیامد اولیه که باید ارزیابی شده باشد، کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج بود. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از: رهایی از تشنج، خروج (انصراف) از درمان به هر علتی، خروج از درمان به علت عوارض جانبی، نسبت شرکتکنندگانی که دچار هرگونه عوارض جانبی شدند، و تداخلات دارویی. ما از جمعیت به قصد درمان (ITT) برای همه تجزیهوتحلیلهای اولیه استفاده کردیم، و نتایج را بهصورت خطر نسبی (RR) با 95% فواصل اطمینان (CIs) ارائه کردیم.
نتایج اصلی
این مرور، شش کارآزمایی را شامل 2411 شرکتکننده وارد کرد. فقط یک مطالعه شامل شرکتکنندگان مبتلا به هر دو نوع تشنج کانونی و جنرالیزه بود؛ پنج کارآزمایی دیگر فقط شامل شرکتکنندگان مبتلا به تشنج با شروع کانونی بودند. هر شش مطالعه شامل شرکتکنندگان بزرگسال بین 16 تا 80 سال، و دورههای درمان بین 7 تا 16 هفته بودند. ما دو مطالعه را در معرض خطر پایین سوگیری (bias) و چهار مطالعه را در معرض خطر نامشخص سوگیری قضاوت کردیم. یک مطالعه موفق به ارائه جزئیات در مورد روش مورد استفاده برای پنهانسازی تخصیص نشد و یک مطالعه تمام پیامدهای از پیش تعیینشده را در پروتکل کارآزمایی گزارش نکرد. یک مطالعه مشخص نکرد که کورسازی چگونه حفظ شد، و مطالعه دیگر اختلافاتی را در گزارشدهی ذکر کرد.
شرکتکنندگان دریافتکننده بریواراستام کمکی نسبت به شرکتکنندگان دریافتکننده دارونما، بهطور معنیداری بیشتر احتمال داشت که با کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج روبهرو شوند (RR: 1.81؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.53 تا 2.14؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط). شرکتکنندگان دریافتکننده بریواراستام همچنین بهطور معنیداری بیشتر احتمال داشت که دچار تشنج نشوند (RR: 5.89؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.30 تا 15.13؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط). بروز خروج از درمان به هر علتی (RR: 1.27؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.94 تا 1.74؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین)، همچنین خطر تجریه یک یا چند عارضه جانبی در شرکتکنندگان (RR: 1.08؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.00 تا 1.17؛ 5 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط)، پس از درمان با بریواراستام در مقایسه با دارونما تفاوت معنیداری نداشت. با این حال، بهنظر میرسد که شرکتکنندگان دریافتکننده بریواراستام نسبت به شرکتکنندگان دریافتکننده دارونما، بهویژه به علت عوارض جانبی، بیشتر احتمال داشت که از درمان خارج شوند (RR: 1.54؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.02 تا 2.33؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین).
نتیجهگیریهای نویسندگان
بریواراستام، هنگامیکه بهصورت درمان کمکی برای بیماران مبتلا به صرع مقاوم به دارو استفاده شود، در کاهش فراوانی تشنج موثر است و میتواند در دستیابی به رهایی از تشنج، به بیماران کمک کند. با این حال، درمان کمکی بریواراستام در مقایسه با دارونما، به علت عوارض جانبی، با نسبت بالایی از خروج از درمان همراه است. ذکر این نکته مهم است که فقط یکی از مطالعات واجد شرایط، شرکتکنندگان مبتلا به صرع جنرالیزه را وارد کرد. هیچکدام از این مطالعات شرکتکنندگان زیر 16 سال را وارد نکرد، و تمام مطالعات کوتاهمدت بودند. در نتیجه، این یافتهها عمدتا برای بیماران بزرگسال مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو کاربرد دارند. بنابراین تحقیقات آینده باید بر بررسی تحملپذیری و اثربخشی بریواراستام در طول دوره پیگیری طولانیمدتتر تمرکز کنند و همچنین باید اثربخشی و تحملپذیری افزودنی بریواراستام را در مدیریت انواع دیگر تشنجها و استفاده از آن را در سایر گروههای سنی ارزیابی کنند.
خلاصه به زبان ساده
درمان کمکی بریواراستام برای صرع مقاوم به دارو
پیشینه
صرع اختلالی است که مشخصه آن تشنجهای متعدد است. اکثر افراد میتوانند صرع خود را با یک داروی ضدصرع واحد کنترل کنند؛ با این حال، برخی از افراد به داروهای ضدصرع متعددی نیاز دارند. گفته میشود که این افراد، مبتلا به صرع مقاوم به دارو هستند. بریواراستام یک داروی ضدصرع است که میتواند بهعنوان درمان کمکی همراه با داروی ضدصرع دیگری برای تلاش برای مدیریت صرع مقاوم به دارو تجویز شود.
هدف مطالعه مروری
هدف این مرور، تعیین این موضوع است که آیا بریواراستام هنگامی که از آن بهعنوان درمان کمکی برای افراد مبتلا به صرع مقاوم به دارو استفاده میشود، موثر و قابل تحمل است یا خیر.
نتایج
ما قادر به شناسایی شش مطالعه بودیم که بریواراستام را بهعنوان درمان کمکی برای صرع مقاوم به دارو مورد بررسی قرار دادند. این مطالعات در مجموع شامل 2411 شرکتکننده، با سن 16 تا 80 سال بودند. اکثر شرکتکنندگان مبتلا به صرع کانونی بودند (یعنی صرعی که از یک ناحیه از مغز آغاز میشود). افراد دریافتکننده بریواراستام همراه با داروی ضدصرع معمول خودشان در مقایسه با افراد دریافتکننده دارونما (بهعنوان مثال یک داروی تقلبی، غیرفعال که نبایدتاثیری بر صرع داشته باشد)، تقریبا دو برابر بیشتر احتمال داشت که با کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنجهای خود روبهرو شوند. افرادی که بریواراستام دریافت کردند، تقریبا شش برابر بیشتر از افرادی که دارونما دریافت میکردند، به رهایی از انواع تشنجها دست یافتند. افرادی که بریواراستام دریافت کردند بیشتر احتمال داشت که به علت عوارض جانبی از مطالعات خارج شوند، اما در مقایسه با افرادی که دارونما دریافت کردند، در واقع احتمال زیادی وجود نداشت که دچار عوارض جانبی شوند.
کیفیت شواهد
شواهد حاصل از مطالعاتی که به بررسی اثربخشی بریواراستام پرداختند، دارای کیفیت متوسط بودند. این بدان معنی است که ما میتوانیم نسبتا مطمئن باشیم که یافتههای مطالعه که نشان میدهند بریواراستام در کاهش فراوانی تشنجها در صرع مقاوم به دارو موثر است، دقیق هستند. هرچند که شواهد مربوط به تحملپذیری بریواراستام، بهعنوان مثال تعداد افرادی که از این مطالعات خارج شدند و تعداد افرادی که دچار عوارض جانبی شدند، دارای کیفیت پایین بودند. این بدان معنی است که ما نمیتوانیم مطمئن باشیم که یافتههای کارآزمایی کاملا دقیق هستند، و تحقیقات بیشتری لازم است تا تحملپذیری بریواراستام را بهطور کامل بررسی کنیم. همه شرکتکنندگان در این مطالعه بزرگسال و اکثر آنها مبتلا به صرع کانونی بودند. بهعنوان نتیجه، این مرور نمیتواند اطلاعاتی را در مورد چگونگی اثربخشی بریواراستام در کودکان یا در افراد مبتلا به انواع دیگر صرع، بهعنوان مثال، صرع جنرالیزه، که در آن صرع کل مغز را در برمیگیرد، به ما ارائه دهد.
شواهد تا اکتبر 2018 بهروز است.