پیشینه
عفونت دستگاه تناسلی ناشی از کلامیدیا تراکوماتیس (CT)، به طور کلی یک عفونت منتقله از راه جنسی (STI) شایع است. این عفونت در زنان عمدتا بدون علامت است و میتواند باعث ناباروری و دردهای مزمن لگنی شود. این عفونت در مردان عمدتا علامتدار است و میتواند باعث ایجاد پروستاتیت شود. راهنماهای عمل بالینی برای عفونت تناسلی CT هیچ توصیه خاصی را درباره استفاده از آنتیبیوتیک به عنوان اولین گزینه درمانی ندارند.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و ایمنی درمان آنتیبیوتیک برای عفونت تناسلی CT در مردان و زنان غیرباردار.
روش های جستجو
متخصص اطلاعات گروه عفونتهای منتقله از راه جنسی (STI) در کاکرین، جستوجوهای الکترونیک را در پایگاههای اطلاعاتی الکترونیک (مانند CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase و LILACS) و مراکز ثبت کارآزماییها انجام داد. ما مطالعات منتشر شده را از آغاز تا جون 2018 جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده موازی را انتخاب کردیم. این کارآزماییها درباره مردان و زنان غیرباردار فعال از لحاظ جنسی بود که مبتلا به عفونت CT (یورتریت یا سرویسیت رحم یا بدون علامت) بودند. در این کارآزماییها تشخیص عفونت از طریق کشت سلولی، آزمونهای تشدید نوکلئیک اسید (NAAT ؛nucleic acid amplification tests) یا روشهای شناسایی آنتیژنمحور بود. افراد مبتلا در این کارآزماییها با یکی از رژیمهای آنتیبیوتیکی توصیه شده توسط راهنماهای بالینی CT که بهروزرسانی آنها تا سال 2013 انجام شده بودند، تحت درمان قرار گرفته بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
چهار نویسنده این مطالعه مروری مستقل از یکدیگر شواهد را براساس معیارهای انتخاب، غربال و دادهها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. دو نویسنده جدول «خلاصه یافتهها» را تنظیم کردند. ما از مدل متاآنالیز اثر ثابت برای ترکیب دادهها استفاده کردیم و تا آنجایی که معقول بود مطالعات از نظر تخمین اثر درمانی با زمینه یکسان ارزیابی شدند. ما خطر نسبی ادغام شده را برای اثرات مقایسهها معین کردیم. پیامدهای اولیه ما، شکست و عدم موفقیت (failure) میکروبیولوژیکال و آثار جانبی بود. پیامدهای ثانویه ما عدم موفقیت بالینی، مقاومت آنتی میکروبیال و عفونت مجدد بود.
نتایج اصلی
ما 14 مطالعه (2715 شرکتکننده: 2147 مرد (79.08%) و 568 زن (20.92%)) را انتخاب کردیم. مطالعات عمدتا در کلینیکهای STD انجام شده بودند. حجم نمونه در مطالعات از 71 تا 606 شرکتکننده متغیر بود. پیگیری بهطور میانگین 29.7 روز انجام شده بود.
برای مقایسه: آزیترومایسین تک دوز با داکسیسایکلین یک یا دوبار در روز برای 7 روز در مردان مبتلا به CT نشان داد که خطر شکست و عدم موفقیت میکروبیولوژیکال در گروه آزیترومایسین بالاتر بود (RR: 2.45؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.36 تا 4.41؛ 821 شرکتکننده؛ 9 مطالعه؛ کیفیت شواهد متوسط). در رابطه با عدم موفقیت بالینی، نتایج نشاندهنده نامشخص بودن اثر بالینی بود (RR: 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.43 تا 2.05؛ I² = 55%؛ 525 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ کیفیت شواهد پایین). آثار جانبی (AE) در مردان کم بود یا هیچ تفاوتی میان آنتیبیوتیکها مشاهده نشد (RR: 0.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.67 تا 1.02؛ 1424 شرکتکننده؛ 6 مطالعه؛ کیفیت شواهد پایین). در زنان درمان شده برای CT، اثرات برای عدم موفقیت بالینی نامشخص و غیرقطعی بود (RR: 1.71؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.48 تا 6.16؛ 338 شرکتکننده؛ 5 مطالعه؛ کیفیت شواهد خیلی پایین). مطالعاتی که عدم موفقیت بالینی و آثار جانبی را در زنان بررسی کرده باشند، وجود نداشت. با این حال ما دریافتیم آزیترومایسین احتمالا آثار جانبی کمتری در هر دو جنس (مردان و زنان) دارد (RR: 0.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.71 تا 0.98؛ I² = 0%؛ 226 شرکتکننده؛ 9 مطالعه؛ کیفیت شواهد متوسط).
مقایسه داکسیسایکلین با اوفلوکساسین (ofloxacin) در مردان درمان شده برای CT نشان داد که اثر عدم موفقیت میکروبیولوژیکال نامشخص بود (RR: 8.53؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.43 تا 167.38؛ I² قابل اجرا نیست؛ 80 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ کیفیت شواهد خیلی پایین). همچنین اثر مربوط به عدم موفقیت بالینی نیز نامشخص بود (RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28 تا 2.62؛ 36 شرکتکننده؛ 1 مطالعه؛ کیفیت شواهد خیلی پایین). اثر مربوط به عدم موفقیت بالینی در زنان نامشخص بود (RR: 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 تا 2.25؛ I² = 39%؛ 127 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ کیفیت شواهد خیلی پایین). در زمینه آثار جانبی و مضر، اثرات در مردان و زنان نامشخص بود (RR: 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.66 تا 1.55؛ 339 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ کیفیت شواهد خیلی پایین). اثرات مربوط به عدم موفقیت میکروبیولوژیکال در زنان و در مردان و زنان با یکدیگر قابل تخمین نبود. مهمترین عارضه جانبی گزراش شده جدی نبوده و مشکلات گوارشی بود. در هیچ مطالعهای مقاومت آنتیمیکروبیال یا عفونت مجدد در هریک از دو مقایسه (مقایسه آزیترومایسین با داکسیسایکلین و مقایسه داکسیسایکلین با اوفلوکساسین) ارزیابی نشده بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
آزیترومایسین در مردان در زمینه عدم موفقیت میکروبیولوژیکال در مقایسه با داکسیسایکلین اثر کمتری دارد. در زمینه عدم موفقیت بالینی اثر اندک یا هیچ تفاوتی مشاهده نشد. در زنان، ما مطمئن نیستیم که آیا آزیترومایسین در مقایسه با داکسیسایکلین خطر عدم موفقیت میکروبیولوژیکال را افزایش میدهد یا خیر. آزیترومایسین در مقایسه با داکسیسایکلین احتمالا تاحدی آثار جانبی و مضر را در مردان و زنان با یکدیگر کاهش میدهد اما در مردان به تنهایی تفاوت کمی وجود دارد. ما درباره اینکه داکسیسایکلین در مقایسه با اوفلوکساسین عدم موفقیت میکروبیولوژیکال را در مردان یا زنان به تنهایی یا مردان و زنان با یکدیگرکاهش میدهد یا خیر، مطمئن نیستیم. همچنین مطمئن نیستیم که داکسیسایکلین عدم موفقیت بالینی یا آثار جانبی را در مردان یا زنان کاهش میدهد.
براساس این واقعیت که زنان عمدتا عفونت بدون علامت دارند، برای آزمون اثربخشی و ایمنی توصیههای رایج (آزیترومایسین، داکسیسایکلین و اوفلوکساسین) در درمان CT خصوصا در کشورهای با درآمد کم و متوسط، RCTهای بیشتر با تعداد نمونه به اندازه کافی زیاد از زنان و با خطر پایین سوگیری باید انجام شود. همچنین مهم است این RCTها پیامدهای تبعیت از درمان (adherence)، مقاومت به رژیمهای آنتیبیوتیکی و خطر عفونت مجدد را بسنجند. علاوه بر این مهم است که یک متاآنالیز شبکهای (network meta-analysis) برای ارزیابی نوعی از مطالعات انجام شود که در آنها در یک بازوی مطالعه فقط از درمان آنتیبیوتیکی رایج برای CT که توسط راهنماهای بالینی بهروزشده توصیه شده، استفاده شده است.
خلاصه به زبان ساده
آنتیبیوتیکها در درمان عفونت تناسلی کلامیدیا تراکوماتیس در مردان و زنان غیرباردار
سوال مطالعه مروری
این مرور سیستماتیک اثربخشی و ایمنی درمان آنتیبیوتیکی را در عفونت تناسلی کلامیدیا تراکوماتیس (CT) از نظر عدم موفقیت بالینی یا میکروبیولوژیکال در مردان و زنان غیرباردار ارزیابی و بررسی کرد.
پیشینه
CT شایعترین علت عفونت دستگاه تناسلی و مجاری ادراری در زنان و مردان است، اما در زنان این عفونت غالبا بدون علامت است. عفونت CT می تواند منجر به عوارض یا مشکلاتی در سلامت باروری در زنان (مانند ناباروری، بیماری التهابی لگن، درد مزمن لگن) و مردان (مانند پروستاتیت- تورم غدد پروستات- یا درد مزمن لگن) شود. راهنماهای بالینی برای درمان CT یک درمان آنتیبیوتیکی ترجیح داده شده را توصیه نکردهاند. در این مرور کاکرین، تمام مطالعات تصادفیسازی و کنترلشده (مطالعاتی که در آنها شرکتکنندگان بهطور تصادفی در یکی از گروههای درمانی قرار میگیرند) ارزیابی و بررسی شدند که در آنها درمان عفونت تناسلی CT با آنتیبیوتیکهای توصیه شده توسط راهنماهای بالینی بهروز شده انجام شده بود.
تاریخ جستوجو
ما مطالعاتی را که تا جون 2018 منتشر شده بود، جستوجو کردیم. در این مطالعات در پی اطلاعاتی درباره عدم موفقیت تا از بین رفتن عفونت CT یا بهبود نشانههای بیماری، وجود عوارض جانبی، مقاومت آنتیمیکروبیال و عفونت مجدد، بهمثابه پیامدهای درمانی بودیم.
ویژگیهای مطالعه
ما 14 مطالعه را با 2715 مرد و زن غیرباردار مبتلا به عفونت CT در این مرور گنجاندیم که تحت درمان با آنتیبیوتیکهای توصیه شده توسط راهنماهای بالینی بودند (2147 مرد (79.08%) و 568 زن (20.92%)). زنان معمولا بدون نشانه بودند یا سرویسیت رحم داشتند. مردان مبتلا به یورتریت غیرگنوگوکی (التهاب مجاری ادراری که توسط عفونت گونوره ایجاد نشده است) بودند. همه شرکتکنندگان از نظر CT آزمون مثبت داشتند. مطالعات بین 7 تا 84 روز بعد از انتهای درمان طول کشیده بود. میانگین آن 28 روز بود. اکثر مطالعات در کلینیکهای بیماریهای منتقله از راه جنسی در ایالات متحده انجام شده بود. در این مطالعات داکسیسایکلین با آزیترومایسین و داکسیسایکلین با اوفلوکساسین مقایسه شده بود.
منابع مالی مطالعات
یک مطالعه منابع مالی خود را از کمکهای مالی اکادمیک (academic grants) گزارش کرده بود. چهار مطالعه دیگر اعلام کرده بودند که منابع مالی خود را از شرکتهای دارویی گرفته بودند. مطالعات دیگر یا اعلام کرده بودند که منابع مالی را خودشان تامین کرده بودند (self-funded) یا هیچ ذکری از منابع مالی نکرده بودند.
نتایج کلیدی (آماری)
ما متاآنالیز (روشی از ترکیبکردن نتایج مطالعات) را برای دو مقایسه انجام دادیم. آزیترومایسین 1 گرم تک دوز در مقایسه با داکسیسایکلین 100 میلیگرم دو بار در روز برای 7 روز و مقایسه دوم میان داکسیسایکلین 100 میلیگرم دو بار در روز برای 7 روز با اوفلوکساسین 300 میلیگرم تا 400 میلیگرم یک یا دو بار در روز برای 7 روز انجام شد.
ما دریافتیم که عدم موفقیت میکروبیولوژیکال در مردان درمان شده با داکسیسایکلین کمتر از مردان درمان شده با آزیترومایسین بود. همچنین آثار جانبی و مضر در درمان مردان و زنان با آزیترومایسین کمتر بود. تفاوتی در عدم موفقیت بالینی برای زنان یا مردان درمان شده با داکسیسایکلین نسبت به آزیترومایسین یا درمان با داکسیسایکلین نسبت به اوفلوکساسین دیده نشد. این نکته بدین معنا است که براساس شواهد موجود، داکسیسایکلین اولین گزینه درمانی در مردان مبتلا به یورتریت است. در زنان غیرباردار مبتلا به CT هیج یک از آنتیبیوتیکهای توصیهشده بر یکدیگر مزیتی ندارند. با این حال پزشکان میتوانند آزیترومایسین تک دوز را در نظر بگیرند چون عوارض جانبی کمتری دارد.
کیفیت شواهد
مطالعات انتخابشده در این مرور از روشهای ضعیفی استفاده کرده بودند، بدین معنا که نتایج آنها سوگیرانه است (بهطور ناصحیح نتایج به سمت یک دارو است، به جای داروی دیگر). ما فکر میکنیم شواهدی که این مطالعات فراهم کردهاند برای عدم موفقیت میکروبیولوژیکال در مردان و آثار جانبی در مردان و زنان با تجویز آزیترومایسین در مقایسه با داکسیسایکلین کیفیت متوسطی دارند. از نظر تمام پیامدها شواهد موجود برای مقایسه داکسیسایکلین با اوفلوکساسین کیفیت خیلی پایینی دارند.