پیشینه
استفاده از درنهای جراحی (surgical drains) پس از جراحی پانکراس اجباری شده است. نقش درناژهای پروفیلاکتیک شکمی (prophylactic abdominal drainage) در کاهش عوارض پس از جراحی پس از جراحی پانکراس بحثبرانگیز است.
اهداف
ارزیابی مزایا و مضرات درناژهای روتین شکمی پس از جراحی پانکراس، مقایسه اثرات انواع مختلفی از درنهای جراحی و ارزیابی زمان بهینه برای خارج کردن دِرن.
روش های جستجو
برای آخرین نسخه از این مرور، ما تا 28 آگوست 2016 در CENTRAL (2016؛ شماره 8)؛ MEDLINE؛ Embase؛ Science Citation Index Expanded و Chinese Biomedical Literature Database (CBM) جستوجو کردیم. برای این نسخه بهروز شده، ما از سال 2016 تا 15 نوامبر 2017 در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ Science Citation Index Expanded و CBM جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
ما تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد مرور کردیم که به مقایسه درناژ شکمی در مقابل عدم استفاده از درناژ در افراد تحت جراحی پانکراس پرداخته بودند. ما همچنین مطالعات تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد مرور کردیم که به مقایسه انواع مختلفی از دِرنها و برنامههای مختلف برای خارج کردن دِرن در افراد تحت جراحی پانکراس پرداخته بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما 6 مطالعه (1384 شرکتکننده) را شناسایی کردیم. 2 نویسنده مرور به صورت مستقل به شناسایی مطالعات برای ورود به مرور، گردآوری دادهها و بررسی خطر سوگیری پرداختند. ما با استفاده از Review Manager 5 نسبت به اجرای متاآنالیز اقدام کردیم. ما برای پیامدها دوتایی (dichotomous outcomes)، خطر نسبی (RR ؛risk ratio) و برای پیامدهای پیوسته (continuous outcomes) اختلاف میانگین (MD ؛mean difference) را با 95% فواصل اطمینان (CI) محاسبه کردیم. ما برای تمامی تحلیلها، از مدل اثرات تصادفی (random-effects model) استفاده کردیم.
نتایج اصلی
استفاده از دِرن در مقابل عدم استفاده از دِرن
ما 4 مطالعه را شامل 1110 شرکتکننده، که پس از جراحی پانکراس به صورت تصادفی بین گروه درناژ (N = 560) و گروه فاقد درناژ (N = 550) قرار داده شده بودند وارد مرور کردیم. عدم اختلاف یا اختلاف کوچکی از نظر مورتالیتی در 30 روز بین گروهها وجود داشت (1.5% با دِرنها در مقابل 2.3% بدون دِرنها؛ RR: 0.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 1.99؛ 4 مطالعه؛ 1055 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). استفاده از دِرن احتمالا به میزان اندکی مرگومیر را در 90 روز کاهش میدهد (0.8% در مقابل 4.2%؛ RR: 0.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.06 تا 0.90؛ 2 مطالعه؛ 478 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). ما درباره اینکه آیا استفاده از دِرن عفونت داخل شکمی (intra-abdominal infection) (7.9% در مقابل 8.2%؛ RR: 0.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.52 تا 1.80؛ 4 مطالعه؛ 1055 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، یا مداخلات رادیولوژیکال اضافی را برای عوارض پس از جراحی (10.9% در مقابل 12.1%؛ RR: 0.87؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.79 تا 2.23؛ 3 مطالعه؛ 660 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) کاهش میدهد یا خیر، مطمئن نیستیم. استفاده از دِرن در مقایسه با عدم استفاده از دِرن ممکن است منجر به مقادیر مشابهی از عفونت ناشی از زخم (9.8% در مقابل 9.9%؛ RR: 0.98؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68 تا 1.41؛ 4 مطالعه؛ 1055 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین) و پروسیجرهای باز اضافی برای عوارض پس از جراحی (9.4% در مقابل 7.1%؛ RR: 1.33؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.79 تا 2.23؛ 4 مطالعه؛ 1055 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین) شود. عدم اختلاف یا اختلاف کوچکی بین گروهها از نظر موربیدیتی (61.7% در مقابل 59.7%؛ RR: 1.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.94 تا 1.13؛ 4 مطالعه؛ 1055 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)، یا طول دوره بستری در بیمارستان (MD: 0.66- روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.60- تا 0.29؛ 3 مطالعه؛ 711 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) وجود داشت. هیچگونه عارضه مرتبط با دِرن در گروه درناژ وجود نداشت (0.2%). کیفیت زندگی مرتبط با سلامت با پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با پانکراس (pancreas-specific quality-of-life questionnaire) (FACT-PA؛ مقیاس 0 تا 144 با ارزشهای بالاتر نشاندهنده کیفیت زندگی بهتر است) اندازهگیری شده بود. استفاده از دِرن در مقایسه با عدم استفاده از دِرن، ممکن است منجر به نمرات کیفیت زندگی مشابهی، اندازهگیری شده در 30 روز پس از جراحی پانکراس، شود (105 امتیاز در مقابل 104 امتیاز؛ 1 مطالعه؛ 399 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین). هزینههای بیمارستانی و درد در هیچ یک از مطالعات گزارش نشده بودند.
نوع دِرن
ما 1 کارآزمایی را شامل 160 شرکتکننده وارد مرور کردیم، که پس از جراحی پانکراس به صورت تصادفی در گروه دِرن فعال (N = 82) و گروه دِرن غیرفعال (N = 78) قرار داده شده بودند. دِرن فعال در مقایسه با دِرن غیرفعال ممکن است منجر به مرگومیر مشابهی در 30 روز (1.2% با دِرن فعال در مقابل 0% با دِرن غیرفعال؛ شواهد با کیفیت پایین) و موربیدیتی (22.0% در مقابل 32.1%؛ RR: 0.68؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.41 تا 1.15؛ شواهد با کیفیت پایین) شوند. ما درباره اینکه آیا دِرن فعال عفونت داخل شکمی (0% در مقابل 2.6%؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، عفونت ناشی از زخم (6.1% در مقابل 9.0%؛ RR: 0.68؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.23 تا 2.05؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، یا تعداد پروسیجرهای باز اضافی را برای عوارض پس از جراحی (1.2% در مقابل 7.7%؛ RR: 0.16؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.02 تا 1.29؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) کاهش میدهد یا خیر، مطمئن نیستیم. دِرن فعال ممکن است طول دوره بستری را در بیمارستان به میزان بسیار اندکی کاهش دهد (MD: 1.90- روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.67- تا 0.13-؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین؛ 14.1% کاهش در متوسط طول دوره بستری در بیمارستان). مداخلات رادیولوژیکال اضافی، درد، و کیفیت زندگی در این مطالعه گزارش نشده بودند.
خارج کردن زودهنگام در مقابل خارج کردن دیرهنگام دِرن
ما 1 کارآزمایی را شامل 114 شرکتکننده با خطر پایین فیستول پانکراس پس از جراحی، که پس از جراحی پانکراس به صورت تصادفی در گروه خروج زودهنگام دِرن (N =57) و گروه خروج دیرهنگام دِرن (N = 57) قرار داده شده بودند، وارد مرور کردیم. هیچگونه مرگومیر در هیچیک از گروهها وجود نداشت. خروج زودهنگام دِرن ممکن است به میزان اندکی موربیدیتی (38.6% با خروج زودهنگام دِرن در مقابل 61.4% با خروج دیرهنگام دِرن؛ RR: 0.63؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.43 تا 0.93؛ شواهد با کیفیت پایین)، طول دوره بستری در بیمارستان (MD: 2.10- روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 4.17- تا 0.03-؛ شواهد با کیفیت پایین؛ 21.5% کاهش متوسط طول دوره بستری در بیمارستان) و هزینههای بیمارستانی (EUR - 2069.00 :MD؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3872.26- تا 265.74؛ شواهد با کیفیت پایین؛ 17.0% کاهش در متوسط هزینههای بیمارستانی) را کاهش دهد. ما درباره اینکه آیا خروج زودهنگام دِرن پروسیجرهای باز اضافی را برای عوارض پس از جراحی کاهش میدهد یا خیر، مطمئن نیستیم (0% در مقابل 1.8%؛ RR: 0.33؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 8.01؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). عفونت داخل شکمی، عفونت ناشی از زخم، مداخلات رادیولوژیکال اضافی، درد و کیفیت زندگی در این مطالعه گزارش نشده بودند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
اینکه آیا درناژ روتین شکمی دارای اثری روی کاهش مرگومیر در 30 روز، یا عوارض پس از جراحی پس از جراحی پانکراس بوده یا خیر، با عدم اطمینان همراه بود. شواهد با کیفیت متوسط پیشنهاد میکردند که درناژ روتین شکمی احتمالا به میزان اندکی مرگومیر را در 90 روز کاهش داده است. شواهد با کیفیت پایین پیشنهاد میکردند که استفاده از دِرن فعال در مقایسه با دِرن غیرفعال ممکن است به میزان اندکی طول دوره بستری را در بیمارستان پس از جراحی پانکراس کاهش دهد و خروج زودهنگام دِرن ممکن است برتر از خروج دیرهنگام دِرن برای افرادی باشد که دارای خطر پایین فیستول پانکراس پس از جراحی هستند.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از دِرن پس از جراحی پانکراس
سوال مرور
آیا استفاده از دِرن (drain) میتواند عوارض پس از جراحی را پس از جراحی پانکراس کاهش دهد؟
پیشینه
استفاده از دِرنهای جراحی پس از جراحی پانکراس اجباری شده است. با وجود این، نقش دِرن در کاهش عوارض پس از جراحی پانکراس (که با عنوان عوارض پس از جراحی شناخته میشود) بحثبرانگیز است.
ویژگیهای مطالعه
ما برای شناسایی تمامی مطالعات مرتبط و با طراحی خوب، تا نوامبر 2017 جستوجو کردیم. ما 6 مطالعه تصادفیسازی و کنترلشده (آزمایشی که در آن شرکتکنندگان به صورت تصادفی بین 2 یا تعداد بیشتری از مداخلات تخصیص داده میشوند، به طوری که احتمالا مداخله کنترل یا عدم مداخله را دربرگرفته و نتایج مقایسه میشوند) را وارد مرور کردیم. 6 مطالعه، 1384 شرکتکنندهای را که تحت جراحی پانکراس قرار گرفته بودند، دربرمیگرفتند. 4 مطالعه از این 6 مطالعه، 1110 شرکتکننده را به صورت تصادفی برای استفاده از دِرن (تعداد شرکتکنندگان = 560) یا عدم استفاده از دِرن (N = 550) تقسیم کرده بودند. 1 کارآزمایی 170 شرکتکننده را برای استفاده از دِرن فعال (دِرنها با فشار ساکشن پایین یا بالا؛ N = 82) و استفاده از دِرن غیرفعال (درنهای بدون ساکشن؛ N = 78) تقسیم کرده بود. 1 کارآزمایی 114 شرکتکننده با خطر پایین فیستول پانکراس پس از جراحی (عارضهای که در طول آن پانکراس از روده مجاور (nearby gut) جدا شده و سپس مجددا برای فراهم کردن امکان ورود آنزیم پانکراس حاوی آنزیمهای گوارشی به داخل سیستم گوارشی متصل میشود) را برای خروج زودهنگام دِرن (N = 57) یا خروج دیرهنگام دِرن (N = 57) تقسیم کرده بود.
نتایج اصلی
احتمالا عدم اختلاف یا اختلاف کوچکی از نظر مرگ در 30 روز (1.5% با دِرنها در مقابل 2.3% بدون دِرنها)، عوارض کل (61.7% در مقابل 59.7%)، یا طول دوره بستری در بیمارستان (14.3 روز در مقابل 13.8 روز) بین گروههای استفاده از دِرن و عدم استفاده از دِرن وجود داشته است. استفاده از دِرن احتمالا به میزان اندکی مرگ را در 90 روز (0.8% در مقابل 4.2%) کاهش داده است. ما درباره اینکه آیا استفاده از دِرن عفونتهای شکمی (7.9% در مقابل 8.2%)، یا نیاز به مداخلات رادیولوژیکال اضافی را برای عوارض پس از جراحی (10.9% در مقابل 12.1%) کاهش داده یا خیر، مطمئن نیستیم. استفاده از دِرن در مقایسه با عدم استفاده از دِرن، ممکن است منجر به بروز عفونتهای ناشی از زخم (9.8% در مقابل 9.9%)، نیاز به پروسیجرهای باز اضافی برای عوارض پس از جراحی (9.4% در مقابل 7.1%) و نمرات کیفیت زندگی (105 امتیاز در مقابل 104 امتیاز) مشابهی شود. یک عارضه مرتبط با دِرن (آسیبدیدگی لوله درناژ) در گروه استفادهکننده از دِرن وجود داشت (0.2%).
دِرنهای فعال در مقایسه با استفاده از دِرنهای غیرفعال ممکن است منجر به نرخهای مرگ در 30 روز (1.2% با دِرن فعال در مقابل 0% با دِرن غیرفعال) و عوارض کلی (22.0% در مقابل 32.1%) مشابهی شوند. ما درباره اینکه آیا دِرنهای فعال عفونتهای داخل شکمی (0% در مقابل 2.6%)، عفونتهای ناشی از زخم (6.1% در مقابل 9.0%)، یا نیاز به پروسیجرهای باز اضافی را برای عوارض پس از جراحی (1.2% در مقابل 7.7%) کاهش داده یا خیر، مطمئن نیستیم. دِرنهای فعال ممکن است به میزان اندگی طول دوره بستری را در بیمارستان کاهش دهند (14.1% کاهش در متوسط طول دوره بستری در بیمارستان).
هیچ مرگی در هیچیک از گروهها در 1 مطالعه کوچک که به بررسی خروج زودهنگام دِرن در مقابل خروج دیرهنگام دِرن پرداخته بود، وجود نداشت. خروج زودهنگام دِرن ممکن است عوارض کلی (38.6% با خروج زودهنگام درن در مقابل 61.4% با خروج دیرهنگام دِرن)، طول دوره بستری در بیمارستان (21.5% کاهش در متوسط طول دوره بستری در بیمارستان) و هزینههای بیمارستانی (17.0% کاهش در متوسط هزینههای بیمارستانی) را کاهش دهد. ما درباره اینکه آیا خروج زودهنگام دِرن نیاز به پروسیجرهای باز اضافی را برای عوارض پس از جراحی کاهش داده یا خیر، مطمئن نبودیم (0% در مقابل 1.8%).
اینکه آیا استفاده روتین از دِرن روی کاهش مرگ در 30 روز، یا عوارض پس از جراحی دارای اثر بوده یا خیر، با عدم اطمینان همراه بود. درناژ روتین شکمی احتمالا به میزان اندکی مرگ را در 90 روز کاهش داده است. به نظر میرسد که دِرنهای فعال نسبت به دِرنهای غیرفعال، با ترخیص زودهنگام از بیمارستان رابطه داشته و به نظر میرسد که خروج زودهنگام دِرن نسبت به خروج دیرهنگام آن برای افراد با خطر فیستول پانکراس پس از جراحی بهتر باشد.
کیفیت شواهد
تمامی مطالعات دارای خطر سوگیری بالایی بودند (پیشنهاد میکند که احتمال دارد مزایا بیش از برآورد واقعی آنها یا مضرات کمتر از برآورد واقعی آنها، تخمین زده شده باشند). در مجموع، کیفیت شواهد از بسیار پایین تا متوسط، متغیر بود.