فیبرومیالژی (fibromyalgia) یک وضعیت درد مزمن گسترده است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. دارودرمانی‌های فعلی اغلب بی‌اثر بوده و به‌خوبی تحمل نمی‌شوند. ترکیب عوامل مختلف می‌تواند باعث تسکین بیشتر درد و احتمالا عوارض جانبی کمتری شود.

ارزیابی اثربخشی، ایمنی، و تحمل‌پذیری دارودرمانی ترکیبی در مقایسه با تک‌درمانی یا دارونما یا هر دو برای درمان درد فیبرومیالژی در در بزرگسالان.

ما در سپتامبر 2017 CENTRAL، MEDLINE و Embase را جست‌وجو کردیم. ما همچنین فهرست‌های منابع مرورهای دیگر و پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها را مورد جست‌وجو قرار دادیم

کارآزمایی‌های دو سو کور، تصادفی‌سازی و کنترل‌شده که به مقایسه ترکیب دو دارو یا بیشتر با دارونما یا دیگر مقایسه‌کننده‌ها یا هر دو برای درمان درد فیبرومیالژی.

از همه مطالعات، ما داده‌ها را در موارد زیر استخراج کردیم: تسکین درد 30% یا 50% یا بیشتر که شرکت‌کننده گزارش کند، برداشت کلی بیمار از تغییر بالینی (PGIC) بهبود به میزان زیاد یا خیلی زیاد، هرگونه پیامد بهبود مرتبط با درد دیگر، خروج از مطالعه (عدم کارایی، عوارض جانبی)، شرکت‌کنندگانی که دچار هر گونه عارضه جانبی، عوارض جانبی جدی و عوارض جانبی خاص (به عنوان مثال خواب‌آلودگی و گیجی) شوند. مقایسه اولیه بین ترکیب و یک یا همه مقایسه‌کننده‌های تکی بود. ما همچنین شواهد را با استفاده از GRADE ارزیابی کردیم و یک جدول «خلاصه یافته‌ها» را ایجاد کردیم

ما 16 مطالعه را با 1474 شرکت‌کننده شناسایی کردیم. سه مطالعه، یک داروی غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAID) را با یک بنزودیازپین (306 شرکت‌کننده)؛ دو مطالعه آمی‌تریپتیلین را با فلوکستین (89 شرکت‌کننده)؛ دو مطالعه آمی‌تریپتیلین را با یک عامل متفاوت (92 شرکت‌کننده)، دو مطالعه ملاتونین را با یک ضدافسردگی (164 شرکت‌کننده)، یک مطالعه carisoprodol، پاراستامول (استامینوفن) و کافئین (58 شرکت‌کننده)، یک مطالعه ترامادول و پاراستامول (استامینوفن) (315 شرکت‌کننده)، یک مطالعه مالیک اسید و منیزیوم (24 شرکت‌کننده)، یک مطالعه مهارکننده مونوآمین اکسیداز با 5- هیدروکسی تریپتوفان (200 شرکت‌کننده)، و یک مطالعه پرگابالین را با دولوکستین (41 شرکت‌کننده) مقایسه کردند. 6 مطالعه ترکیب عوامل مختلف را با هریک به تنهایی و با دارونمای غیرفعال، 3 مطالعه دارودرمانی ترکیبی را با هر جزء مجزا اما بدون ورود یک گروه دارونمای غیرفعال، دو مطالعه ترکیب دو عامل را با فقط یکی از عوامل به تنهایی و 3 مطالعه ترکیب دو یا چند عامل را فقط با دارونمای غیرفعال مقایسه کردند.
ناهمگونی بین مطالعات از نظر تعداد عوامل ارزیابی شده، ترکیبات خاص مورد استفاده، پیامدهای گزارش‌شده و دوزهای داده‌شده انجام هرگونه متاآنالیز را غیرممکن ساخت. هیچ یک از ترکیبات داروها، داده‌های کافی را برای آنالیز مقایسه با دارونما یا مقایسه‌کننده‌های دیگر برای پیامدهای مورد نظر ما ارایه نکردند. بنابراین شرح مفصلی را از نتایج به صورت نقل‌قول ارایه می‌دهیم. هیچ شواهدی یا شواهد ناکافی در هر یک از مقایسه‌ها برای پیامدهای اولیه و ثانویه وجود نداشت. دو مطالعه فقط پیامدهای اولیه مورد نظر (تسکین درد 30% یا 50% یا بیشتر که شرکت‌کننده گزارش کند) را گزارش کردند. برای هر یک از موارد خطر سوگیری (bias)، فقط نیمی یا تعداد کم‌تری از مطالعات دارای خطر سوگیری کم واضح داشتند. اندازه کوچک و گزارش انتخابی به عنوان خطر بالای سوگیری شایع بودند.
بنابراین، ارزیابی GRADE برای پیامدهای اولیه تسکین درد به میزان 30% یا 50% یا بیشتر، PGIC بهبود یافته یا بسیار بهبود یافته، هر گونه پیامد ناشی از درد، شرکت‌کنندگانی که دچار هرگونه عوارض جانبی شدند، یا خروج از مطالعه به خاطر یک عارضه جانبی، بسیار کم بود.
سه مطالعه شواهدی را نشان داد که دارودرمانی ترکیبی در مقایسه با مونوتراپی درد را کاهش دادند؛ این کارآزمایی‌ها سه ترکیب مختلف را آزمایش کردند: ملاتونین و آمی‌تریپتیلین، فلوکستین و آمی‌تریپتیلین و پرگابالین و دولوکستین. عوارض جانبی تجربه‌شده توسط شرکت‌کنندگان جدی نبودند و در جایی که گزارش شد (در 12 مورد از 16 مطالعه)، تمام شرکت‌کنندگان بدون توجه به درمان، آن‌ها را تجربه کردند. عوارض جانبی معمول حالت تهوع، سرگیجه، خواب‌آلودگی و سردرد بودند.

تعداد محدودی کارآزمایی بزرگ و با کیفیت بالا وجود دارد که دارودرمانی ترکیبی را با مونوتراپی برای فیبرومیالژی مقایسه می‌کند، در نتیجه، شواهد برای حمایت یا رد استفاده از دارودرمانی ترکیبی برای فیبرومیالژی محدود می‌شود.