این مرور، به‌روزرسانی شده مرور کاکرین در مورد خاطره‌پردازی‌درمانی (RT ؛Reminiscence Therapy) برای مبتلایان به دمانس، در ابتدا در سال 1998 منتشر شد و آخرین‌بار در سال 2005 به‌روزرسانی شد. RT بحث در مورد خاطرات و تجارب گذشته با افراد دیگر است که در آن از روش‌های ملموسی مانند عکس‌ها یا موسیقی برای بازگرداندن/فراخوانی حافظه/خاطرات و تحریک گفت‌وگو استفاده می‌شود. RT به‌طور گسترده در مجموعه‌ای وسیع با استفاده از فرمت‌های مختلف اجرا می‌شود.

ارزیابی اثرات RT در افراد مبتلا به دمانس و مراقبین آن‌ها، با در نظر گرفتن تفاوت در اجرای آن، از جمله محیط (خانه مراقبت، جامعه) و روش (گروهی، فردی).

ما تا 6 اپریل 2017، با استفاده از اصطلاح «خاطره‌پردازی» به جست‌وجوی ALOIS (ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین (Cochrane Dementia and Cognitive Improvement Group)) پرداختیم.

ما تمام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده مربوط بهRT را برای دمانس که مدت زمان مداخله در آن حداقل چهار هفته (یا شش جلسه) بود و یک گروه «بدون درمان» یا کنترل‌کننده غیر فعال داشتند، انتخاب کردیم. پیامدهای مطلوب عبارت بودند از کیفیت زندگی (QoL)، شناخت، ارتباطات، رفتار، خلق‌و‌خو و پیامدهای مراقب.

دو نویسنده (LOP و EF) به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. در صورت لزوم، برای اطلاعات بیشتر ما با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم. ما داده‌های گزارش شده درباره هر پیامد به‌دست آمده از همه مطالعات مشابه را ترکیب کردیم. ما تجزیه‌وتحلیل زیرگروهی را بر اساس محیط (جامعه در مقابل خانه مراقبت) و روش (فردی در مقابل گروهی) انجام دادیم. ما از روش‌های GRADE (نظام درجه‌بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه‌ها) برای ارزیابی کیفیت کلی شواهد برای هر پیامد استفاده کردیم.

ما 22 مطالعه را شامل 1972 شرکت‌کننده مبتلا به دمانس انتخاب کردیم. متاآنالیزها (meta-analysis) شامل داده‌های مربوط به 16 مطالعه (1749 شرکت‌کننده) بود. به استثنای 6 مطالعه با خطر سوگیری انتخابی، خطر کلی سوگیری در مطالعات پائین بود.
به‌طور کلی، شواهد با کیفیت متوسط نشان داد که RT در مقایسه با عدم درمان تاثیر مهمی/ معناداری برQoL بلافاصله پس از دوره مداخله نداشت (میانگین تفاوت استاندارد شده (SMD): 0.11؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 - تا 0.33؛ 59% = I²؛ 8 مطالعه؛ 1060 شرکت‌کننده). تناقض بین مطالعات عمدتا مربوط به محیط مطالعه بود. احتمالا منفعت کمی به نفع RT در خانه‌های مراقبت پس از درمان وجود داشت (SMD: 0.46؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.18 تا 0.75؛ 3 مطالعه؛ 193 شرکت‌کننده)، اما از نظر QoL تفاوت کمی‌ در محیط‌های عمومی وجود داشت یا تفاوتی وجود نداشت (867 شرکت‌کننده از 5 مطالعه).
برای معیارهای شناختی، شواهد با کیفیت بالا درباره منافع بسیار کوچک، با اهمیت بالینی مشکوک، مرتبط با خاطره‌پردازی در پایان درمان، وجود داشت (SMD: 0.11؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.00 تا 0.23؛ 14 مطالعه؛ 1219 شرکت‌کننده)، اما در پیگیری طولانی‌مدت تفاوت کمی وجود داشت یا هیچ تفاوتی وجود نداشت. هنگامی که نتایج به‌طور جداگانه تجزیه‌وتحلیل شدند، بهبود احتمالی کمی برای خاطره‌پردازی فردی و برای خانه‌های مراقبت وجود داشت، اما برای محیط جامعه یا مطالعات گروهی تفاوت کمی وجود داشت یا هیچ تفاوتی وجود نداشت. 9 مطالعه شامل استفاده گسترده از آزمون وضعیت ‌منتال کوچک (MMSE ؛Mini‐Mental State Examination) به‌عنوان یک معیار شناختی بودند، و، در ‌این مقیاس، شواهد با کیفیت بالا برای بهبود در پایان درمان وجود داشت (میانگین تفاوت (MD): 1.87 نقطه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 تا 3.20؛ 437 شرکت‌کننده). اثر مشابهی در پیگیری طولانی‌مدت وجود داشت، اما کیفیت شواهد برای ‌این تجزیه‌وتحلیل پایین بود (1.8 نقطه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.06 - تا 3.65).
برای معیارهای ارتباطی، ممکن است در پایان درمان منفعتی برای RT وجود داشته باشد (SMD: 0.51 - نقطه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.97 - تا 0.05 -؛ 62% = I²؛ نمرات منفی نشان دهنده بهبودی بود؛ 6 مطالعه؛ 249 شرکت‌کننده)، اما تناقض بین مطالعات، مربوط به روش RT بود. در پیگیری، احتمالا منفعت کمی برای RT وجود داشت (SMD: 0.49 - نقطه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 - تا 0.21 - ؛ 4 مطالعه؛ 204 شرکت‌کننده). اثرات مربوط به RT فردی، با کیفیت بسیار پائین شواهد موجود، نامطمئن بودند. در مورد گروه‌های خاطره‌پرداز، شواهدی با کیفیت متوسط، منفعت احتمالی کمی را بلافاصله (SMD: 0.39 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI):0.71 - تا 0.06 - ؛ 4 مطالعه؛ 153 شرکت‌کننده)، و در پی پیگیری بعدی نشان داد. شرکت‌کنندگان در جامعه احتمالا در پایان درمان و پیگیری منفعت می‌برند. برای شرکت‌کنندگان از خانه‌های مراقبت، نتایج بین مطالعات متناقض بود و در حالی که ممکن بود در پیگیری بهبودی وجود داشته باشد، در پایان درمان کیفیت شواهد بسیار پائین و اثرات نامطمئن بودند.
سایر حوزه‌های پیامد مورد بررسی برای افراد مبتلا به دمانس عبارت بود از خلق‌و‌خو، عملکرد فعالیت‌های روزانه، آشفتگی / خشونت و کیفیت ارتباط. اثرات شفافی در ‌این حوزه‌ها وجود نداشت. احتمالا خاطره‌پردازی فردی با منفعت کمی‌ در مقیاس افسردگی همراه بود، اگرچه اهمیت بالینی آن نامطمئن بود (SMD: 0.41 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.76 - تا 0.06 - ؛ 4 مطالعه؛ 131 شرکت‌کننده). ما هیچ مدرکی را مبنی بر اثرات آسیب‌زا بر افراد مبتلا به دمانس نیافتیم.
ما پیامدهای مربوط به مراقبین را نیز بررسی کردیم، از جمله استرس، خلق‌و‌خو و کیفیت ارتباط با فرد مبتلا به دمانس (از دیدگاه مراقب). ما بر اساس دو مطالعه که در آن‌ها مراقب به‌طور توام در گروه‌های خاطره‌پردازی با افراد مبتلا به دمانس درگیر بودند، شواهدی مبنی بر تأثیرات بر مراقبین نیافتیم به جز یک پیامد جانبی بالقوه مرتبط با اضطراب مراقب در پیگیری طولانی‌مدت. مراقبین گروه کنترل احتمالا کمتر ‌مضطرب بودند (SMD: 0.41 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.76 - تا 0.06 - ؛ 4 مطالعه؛ 131 شرکت‌کننده). اما‌ این نتیجه دارای اهمیت بالینی نامطمئنی است، و همچنین با اثر کم یا بدون تأثیر سازگاری دارد.

‌تأثیرات مداخلات خاطره‌پردازی متناقض هستند، اغلب در اندازه کوچک بوده و ممکن است از نظر محیط و روش‌ها به‌طور قابل‌ توجهی متفاوت باشد. RT در افراد مبتلا به دمانس در برخی از حوزه‌های مربوط به QoL، شناخت، ارتباط و خلق‌و‌خو اثر مثبتی دارد. مطالعات مربوط به خانه‌های مراقبت طیف وسیعی را از منافع نشان می‌دهند، از جمله QoL، شناخت و ارتباط (در پیگیری). RT فردی با مزایای احتمالی شناخت و خلق‌و‌خو همراه است.
RT گروهی و محیط اجتماعی با بهبود احتمالی در ارتباطات همراه هستند. طیف گسترده‌ای از مداخلات RT در سراسر مطالعات، مقایسه و ارزیابی منافع نسبی را دشوار می‌سازد. پروتکل‌های درمان در بسیاری از نشریات با جزئیات کافی توصیف نشده‌اند. پیشرفت‌های خوش‌بینانه‌ای در کیفیت تحقیق درباره RT از زمان نسخه قبلی ‌این مرور وجود داشته است، هرچند هنوز کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده در مورد پروتکل‌های درمانی واضح و دقیق مورد نیاز هستند، به ویژه برای اینکه امکان مقایسه اثرات ساده و یک‌پارچه RT فراهم شود.