پیشینه
مکمل ویتامین C ممکن است به کاهش خطر عوارض مرتبط با بارداری مانند پرهاکلامپسی، محدودیت رشد داخل رحمی و کمخونی مادر کمک کند. ارزیابی اثربخشی و ایمنی مصرف مکمل ویتامین C در دوران بارداری مورد نیاز است.
اهداف
بررسی اثرات مکمل ویتامین C، به تنهایی یا در ترکیب با سایر مکملهای جداگانه در پیامدهای بارداری، عوارض احتمالی، اثرات جانبی و استفاده از منابع سلامت.
روش های جستجو
مرکز ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group's Trials Register) (در 31 مارچ 2015) و فهرست منابع پژوهشهای بازیابی شده را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
همه کارآزماییهای تصادفیسازی یا شبهتصادفیسازی و کنترل شده که مکمل ویتامین C را در زنان باردار ارزیابی میکنند. مداخلات با استفاده از یک مکمل مولتیویتامین حاوی ویتامین C اتجام گرفت و در مواردی که مکمل اصلی آهن بود، از مطالعه خارج شدند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری به طور مستقل کارآزماییها را برای گنجاندن درمطالعه و خطر سوگیری (bias) ارزیابی، دادهها را استخراج و از نظر دقت بررسی کردند.
نتایج اصلی
بیست و نه کارآزمایی شامل 24،300 زن در این مطالعه مروری گنجانده شده است. به طور کلی، 11 کارآزمایی دارای خطر سوگیری پایین، 8 کارآزمایی دارای خطر سوگیری بالا و خطر سوگیری برای 10 کارآزمایی نامشخص بود. تفاوت واضحی بین زنانی که مکمل ویتامین C را به تنهایی یا در ترکیب با سایر مکملها مصرف کرده بودند، در مقایسه با گروهی که دارونما مصرف کرده بودند یا گروه بدون کنترل از نظر خطر مردهزایی (خطر نسبی (RR): 1.15؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.89 تا 1.49؛ 11 مطالعه؛ 20038 شرکتکننده؛ I² = 0%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، مرگ نوزاد (RR:0.79 ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.58 تا 1.08؛ 11 مطالعه؛ 19575 شرکتکننده؛ I² = 0%)، مرگ قبل از تولد (RR: 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.49؛ 7 مطالعه؛ 17105 شرکتکننده؛ I² = 35%)، وزن هنگام تولد (میانگین تفاوت (MD): 26.88 گرم؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 18.81- تا 72.58؛ 13 مطالعه؛ 17326 شرکتکننده؛ I² = 69%)، محدودیت رشد داخل رحمی (RR: 0.98؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.91 تا 1.06؛ 12 مطالعه؛ 20361 شرکتکننده؛ I² = %15؛ شواهد با کیفیت بالا)، تولد زودرس (به طور متوسط RR: 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.90 تا 1.10؛ 16 مطالعه؛ 22250 شرکتکننده؛ I² = 49%، شواهد با کیفیت بالا)، PROM زودرس (پارگی غشاء قبل از شروع زایمان) (متوسط RR: 0.98؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.70 تا 1.36؛ 10 مطالعه؛ 16825 شرکتکننده؛ I² = %70؛ شواهد با کیفیت پایین)، PROM رسیده (متوسط RR: 1.26؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.62 تا 2.56؛ 3 مطالعه؛ 2674 شرکتکننده؛ I² = 87%)، و پرهاکلامپسی بالینی (متوسط RR: 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.05؛ 16 مطالعه؛ 21956 شرکتکننده؛ I² = 41%؛ شواهد با کیفیت بالا) مشاهده نشد.
خطر جداشدن جفت در زنانی که مکملهای ویتامین C را به تنهایی یا در ترکیب با سایر مکملها مصرف کرده بودند، در مقایسه با گروهی که دارونما مصرف میکردند یا گروهی که چیزی مصرف نمیکردند، کاهش یافت (RR: 0.64؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.44 تا 0.92؛ 8 مطالعه؛ 15755 شرکتکننده؛ I² = 0%؛ شواهد با کیفیت بالا) و افزایش کمی در سن حاملگی در هنگام تولد هم داشتند (MD: 0.31؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 0.61؛ 9 مطالعه؛ 14062 شرکتکننده؛ I² = 65%)، اگرچه در آنها احتمال بیشتری برای گزارش درد شکم وجود داشت (RR: 1.66؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.16 تا 2.37؛ 1 مطالعه؛ 1877 شرکتکننده). در زیرگروه تجزیه و تحلیل براساس نوع مکمل، مصرف مکمل ویتامین C به تنهایی با کاهش خطر PROM زودرس (متوسط RR: 0.66؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.48 تا 0.91؛ 5 مطالعه؛ 1282شرکتکننده؛ I² = 0%) و PROM رسیده (متوسط RR: 0.55؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.32 تا 0.94؛ 1 مطالعه؛ 170 شرکتکننده) همراه بود. در مقابل، خطر ابتلا به PROM رسیده در استفاده همزمان مکملهای ویتامین C و ویتامین E افزایش یافت (متوسط RR: 1.73؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.34 تا 2.23؛ 2 مطالعه؛ 3060 شرکتکننده؛ I² = 0%). اختلاف دیگری در اثر مصرف ویتامین C بر دیگر پیامدها در زیرگروه تجزیه و تحلیل نوع مکمل وجود نداشت. هیچ الگوی متفاوتی در دیگر زیرگروههای زنان براساس خطر عوارض زمینهای مرتبط با حاملگی، زمان شروع مصرف مکمل یا مصرف ویتامین C در رژیم غذایی قبل از ورود به کارآزمایی وجود نداشت. درجه کیفیت شواهد برای محدودیت داخل رحمی رشد، تولد زودرس، و جداشدن زودرس جفت بالا، برای تولد نوزاد مرده و پرهاکلامپسی بالینی متوسط و برای PROM زودرس کم بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
دادهها از مصرف معمول مکمل ویتامین C به تنهایی یا در ترکیب با سایر مکملها برای پیشگیری از مرگ جنینی یا نوزادی، رشد ضعیف جنین، زایمان زودرس یا پرهاکلامپسی پشتیبانی نمیکنند. تحقیقات بیشتری برای روشن ساختن نقش احتمالی ویتامین C در پیشگیری از جداشدن زودرس جفت و پارگی قبل از زایمان غشا مورد نیاز است. هیچ شواهد قانعکنندهای مبنی بر اینکه مصرف مکمل ویتامین C به تنهایی یا همراه با مکملهای دیگر مزایا یا مضرات مهمی به همراه دارد، وجود ندارد.
خلاصه به زبان ساده
مصرف مکمل ویتامین C در بارداری
مسئله چیست؟
آیا مصرف مکمل ویتامین C در طول بارداری پیامدهای مرتبط با مادر و جنین را بهبود میبخشد و آیا عوارض جانبی به همراه دارد؟
چرا این مسئله مهم است؟
مصرف کم ویتامین C در بارداری ممکن است با عوارضی از جمله فشار خون بالا همراه با دستها، پاها و صورت ورم کرده (پرهاکلامپسی)، کمخونی و داشتن نوزاد کوچک همراه باشد.
چه شواهدی یافتیم؟
این مطالعه مروری حاوی دادههایی از 29 کارآزمایی بالینی شامل بیش از 24،000 زن باردار از 17 کشور مختلف است. چهار مورد از کارآزماییها دادهای را در این مطالعه مروری به اشتراک نگذاشتند. خطر کلی سوگیری در کارآزماییها کم تا نامشخص بود و کیفیت شواهد متوسط تا بالا بود. رایجترین دوز روزانه برای ویتامین 1000C میلیگرم بود که در 15 مطالعه استفاده شده بود. یافتهها نشان دادند که مصرف معمول مکمل ویتامین C در دوران بارداری، به تنهایی یا در ترکیب با مکملهای دیگر (به طور عمده ویتامین E) روی پیامدهای مرتبط با زنان و نوزادان بهبودی ایجاد نمیکند. یک کاهش نسبی 36 درصد در جدا شدن زودرس جفت از دیواره رحم (جداشدن زودرس جفت) در زنانی که مکملهای ویتامین C مصرف میکردند، مشاهده شد (هشت مطالعه، بیش از 15،700 زن). به اینها به عنوان شواهد با کیفیت بالا نمره داده شد. با این حال، مشخص نبود که این یافتهها در اثر ویتامین C به وجود آمدهاند یا عامل دیگری دخیل بود، زیرا در بیشتر آزمایشات ویتامین C همراه با ویتامین E به زنان داده شد. در مطالعاتی که ویتامین C به تنهایی به زنان داده شد، کاهش در پارگی پیش از زایمان غشاء (PROM) به شکل زودرس و رسیده وجود داشت. با این حال، در زنانی که به همراه ویتامین C، ویتامین E هم دریافت میکردند، مقداری افزایش در خطر ابتلا به PROM رسیده وجود داشت. بنابراین، نیاز است که در تحقیقات آینده نقش ویتامین C در کاهش جداشدن زودرس جفت و توسعه PROM بررسی شود. در یکی از مطالعات این مطالعه مروری، فقط افزایش خطر ابتلا به درد شکم در مصرف ویتامین C دیده شد و این نشان میدهد که ممکن است مضراتی در مصرف مکملهای ویتامین C در دوران بارداری وجود داشته باشد.
ا
ین موضوع به چه معنی است؟
مصرف مکملهای ویتامین C در دوران بارداری به جلوگیری از مشکلات دوران بارداری از جمله زایمان نوزاد مرده، مرگ نوزاد، تولد زودرس، پرهاکلامپسی یا نوزادان کموزن کمک نمیکند.