پیشینه
زخمهای فشاری، که به نام آسیبهای فشاری و زخمهای بستر نیز شناخته میشوند، در مناطق اطراف پوست آسیبدیده یا بافتهای زیرین آن یا هر دو جای میگیرند. پانسمانهایی که از مواد مختلف، از جمله فوم ساخته میشوند، برای درمان زخمهای فشاری استفاده میشوند. یک بررسی اجمالی مبتنی بر شواهد درباره پانسمان زخمهای فشاری لازم است تا بتوان در مورد استفاده از پانسمان آگاهانه تصمیم گرفت. این مطالعه مروری بخشی از مطالعات مروری کاکرین است که به بررسی استفاده از پانسمان در درمان زخمهای فشاری پرداختند. هر مطالعه مروری بر روی یک نوع پانسمان خاص تمرکز دارد.
اهداف
ارزیابی اثربخشی بالینی و هزینه پانسمانهای فوم برای زخم بر التیام زخمهای فشاری در افراد مبتلا به زخم فشاری در هر شرایط مراقبتی.
روش های جستجو
در فوریه 2017 ما منابع زیر را جستوجو کردیم: ثبت تخصصی گروه زخم در کاکرین؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL)، Ovid MEDLINE (شامل In-Process & Other Non-Indexed Citations)، Ovid Embase ،EBSCO CINAHL Plus و پایگاه اطلاعاتی ارزیابی اقتصادی NHS (NHS EED). ما همچنین پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی را برای مطالعات در حال انجام و منتشرنشده جستوجو کردیم، و فهرست منابع مطالعات انتخابشده مربوطه و همچنین مطالعات مروری، متاآنالیزها (meta-analysis) و گزارشهای تکنولوژی سلامت را برای شناسایی مطالعات بیشتر غربالگری کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان، تاریخ نشر یا شرایط مطالعه اعمال نشد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT) منتشرشده یا منتشرنشده و RCTهای خوشهای، که به مقایسه اثربخشی بالینی و هزینه پانسمانهای فوم برای زخم بر التیام زخمهای فشاری پرداختند (گروه / مرحله دو یا بالاتر).
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل انتخاب مطالعه، خطر سوگیری (Bias) و استخراج دادهها را انجام دادند. یک نویسنده سوم اختلافنظر بین نویسندگان مطالعه مروری را حل کرد.
نتایج اصلی
ما 9 کارآزمایی را با مجموع 483 شرکتکننده انتخاب کردیم، که همه آنها بزرگسالان (59 سال و بالاتر) مبتلا به زخم فشاری فعلی گروه / مرحله دو یا بالاتر بودند. تمام کارآزماییها دارای دو بازو بودند، که پانسمانهای فوم را با پانسمانهای دیگر برای درمان زخمهای فشاری مقایسه کردند.
به علت ترکیبهای مختلف سوگیری انتخابی، عملکردی، فرسایشی، تشخیصی و گزارشدهی و عدم دقت به دلیل حجم نمونههای کوچک و فواصل اطمینان گسترده، اطمینان شواهد از پائین تا بسیار پائین بود. ما اطمینان بسیار کمی به برآورد اثر مطالعات انتخاب شده داشتیم. در جایی که پانسمان فوم با پانسمان فوم دیگر مقایسه شد، ما تأیید کردیم که اثر واقعی احتمالا بهطور قابل توجهی کمتر از اثر برآورد شده مطالعه خواهد بود.
ما دادههای مربوط به چهار مقایسه را آماده کردیم.
یک کارآزمایی، پانسمان فوم سیلیکون را با پانسمان فوم دیگر (هیدروپلیمر (hydropolymer)) (38 شرکتکننده) با پیگیری هشت هفتهای (کوتاهمدت) مقایسه کرد. از آنجایی که اطمینان شواهد بسیار پائین بود، مشخص نبود که آیا انواع مختلف پانسمان فوم، بر التیام زخمهای فشاری یا عوارض جانبی تاثیر دارد یا خیر، این شواهد به دلیل محدودیتهای جدی در طراحی مطالعه و عدم دقت بسیار جدی کاهش یافتند.
چهار کارآزمایی با حجم نمونه متوسط 20 شرکتکننده (230 شرکتکننده)، پانسمانهای فوم را با پانسمانهای هیدروکلوئید به مدت هشت هفته یا کمتر (کوتاهمدت) مقایسه کردند. درباره اینکه آیا پانسمانهای فوم ممکن است التیام را در مقایسه با پانسمانهای هیدروکلوئید در یک دوره پیگیری کوتاهمدت تحت تاثیر قرار دهند، در سه کارآزمایی عدم اطمینان وجود داشت (RR: 0.89؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.45 تا 1.75)، شواهد با اطمینان بسیار پائین، به دلیل محدودیتهای بسیار جدی مطالعه و عدم دقت جدی کاهش یافتند. در مورد وجود اختلاف در خطر عوارض جانبی بین گروهها عدم اطمینان وجود داشت (RR: 0.37؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.04 تا 3.25)، شواهد با اطمینان بسیار پائین، به دلیل محدودیتهای جدی مطالعه و عدم دقت بسیار جدی کاهش یافتند. دادههای مربوط به کاهش اندازه زخم، رضایت / پذیرش بیمار، درد و اثربخشی هزینه نیز گزارش شدند اما شواهد بهدست آمده را با اطمینان بسیار پائین ارزیابی کردیم.
یک کارآزمایی (34 شرکتکننده) به مقایسه پانسمانهای فوم و هیدروژل با پیگیری بیش از هشت هفته (کوتاهمدت) پرداخت. در رابطه با اینکه پانسمانهای فوم ممکن است التیام، زمان لازم را برای التیام کامل، عوارض جانبی یا کاهش اندازه زخم را تحت تاثیر قرار دهد، عدم اطمینان وجود داشت، از آنجایی که اطمینان شواهد بسیار پائین بود، به دلیل محدودیتهای جدی مطالعه و عدم دقت بسیار جدی کاهش یافت.
سه کارآزمایی باقیمانده (181 شرکتکننده) پانسمانهای فوم را در برابر پانسمانهای اولیه تماسی برای زخم مقایسه کردند. زمان پیگیری از کوتاهمدت (8 هفته یا کمتر) تا میانمدت (8 تا 24 هفته) متغیر بود. عدم اطمینان مربوط به این موضوع بود که آیا پانسمانهای فوم در مقایسه با پانسمانهای تماسی زخم، در کوتاهمدت (RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 تا 1.34)، یا میانمدت (RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 تا 1.34)، یا در زمان تحت تاثیر قرار گرفته برای التیام کامل در میانمدت (RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 تا 1.34)، یا عوارض جانبی در میانمدت تحت تاثیر قرار میدهد.
این به دلیل شواهد با اطمینان بسیار پائین بود، که به دلیل محدودیتهای جدی و بسیار جدی مطالعه و عدم دقت آنها کاهش یافتند. دادههای مربوط به کاهش اندازه زخم، رضایت / پذیرش بیمار، درد و اثربخشی هزینه نیز گزارش شده بود اما مجددا، ما شواهد را با اطمینان بسیار پائین ارزیابی کردیم.
هیچکدام از کارآزماییهای انتخاب شده کیفیت زندگی و عود زخم فشاری را گزارش نکردند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
مشخص نیست که آیا پانسمانهای فوم در مقایسه با پانسمانهای جایگزین در درمان زخمهای فشاری، از لحاظ بالینی موثرتر هستند، برای مصرفکنندگان قابل قبولتر، یا مقرونبهصرفهتر هستند. با توجه به کمبود اطلاعات در مورد کاهش اندازه زخم، التیام کامل زخم، هزینههای درمان، یا چارچوب زمانی ناکافی، انجام مقایسههای دقیق بین پانسمانهای فوم و پانسمانهای دیگر دشوار بود. کیفیت زندگی و پذیرش / رضایت بیمار (یا مراقب) با پانسمانهای فوم که در هر یک از مطالعات انتخابشده بهطور نظاممند اندازهگیری نشده بودند، مرتبط بودند. ما اطمینان شواهد بهدست آمده را از کارآزماییهای انتخاب شده پائین تا بسیار پائین ارزیابی کردیم. پزشکان باید فقدان شواهد قوی مرتبط با اثربخشی بالینی و هزینه پانسمانهای فوم را برای درمان زخمهای فشاری در هنگام تصمیمگیری در مورد درمان، به ویژه در مورد ویژگیهای مدیریت زخم که ممکن است هر نوع پانسمان و زمینه مراقبتی ارائه شده باشد، در نظر بگیرند.
خلاصه به زبان ساده
پانسمانهای فوم برای درمان زخمهای فشاری
هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مطالعه مروری دانستن این بود که آیا پانسمانهای فوم (طراحی شده برای جذب مایع زخم در حالی که آن را مرطوب نگه دارد) برای التیام زخمهای فشاری در مقایسه با سایر پانسمانها (مانند پانسمانهای فوم سیلیکون، هیدروکلوئید، هیدروژل یا پانسمانهای پایه برای زخم) مزایا یا معایبی دارند یا خیر. محققان کاکرین تمام مطالعات مربوطه (کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده) را برای پاسخ به این سوال گردآوری و تجزیهوتحلیل کردند و 9 مطالعه مرتبط یافتند.
پیامهای کلیدی
شواهد روشنی از هیچیک از مطالعات انتخاب شده در این مطالعه مروری وجود ندارد که نشان دهد پانسمانهای فوم در التیام زخمهای فشاری موثرتر از پانسمانهای دیگر هستند؛ یا اینکه پانسمانهای فوم از پانسمانهای دیگر مقرونبهصرفهتر باشند. بخشی از این موضوع به دلیل کیفیت پائین مطالعاتی است، که بسیاری از آنها تعداد اندکی شرکتکننده داشتند و جزئیات دقیقی را از روشهای خود ارائه ندادند.
در مطالعه مروری چه چیزی بررسی شد؟
زخمهای فشاری (آسیبهای فشاری یا زخمهای بستر) زخمهایی است که در قسمتهای استخوانی بدن مانند پاشنهها، کمر و پشت ایجاد میشود. نشستن یا دراز کشیدن در یک موقعیت به مدت طولانی میتواند منجر به آسیب پوست و بافت زیرین آن شود. افرادی که در معرض ابتلا به زخمهای فشاری قرار دارند، شامل افرادی هستند که تحرک فیزیکی محدودی دارند مانند افراد مبتلا به آسیبهای نخاعی، افراد مسن، یا بیماران بستری شده در بیمارستان.
درمان زخم فشاری بار قابل توجهی برای بیماران، مراقبین آنها و سیستمهای مراقبت بهداشتی در سراسر جهان دارد. درمان زخمهای فشاری عبارتند از پانسمانها، آنتیبیوتیکها و ضد عفونیکنندهها، تشکها و بالشتکهای تسکین دهنده فشار. پانسمانهای بسیاری برای زخمهای فشاری در دسترس هستند، که از نظر هزینه متفاوت هستند و ممکن است دارای اثربخشی متفاوتی باشند.
پانسمانهای فوم برای جذب مایعی (اگزودا exudate) طراحی شدند که از بعضی از زخمهای فشاری ترشح میشود، و محیط را مرطوب نگه میدارد. ما میخواستیم بدانیم که پانسمانهای فوم چگونه بر التیام زخمهای فشاری و نرخ عود مجدد تاثیر میگذارند. ما همچنین میخواستیم بدانیم که آیا پانسمانهای فوم بر کیفیت زندگی و رضایت شرکتکنندگان از درمان تأثیر میگذارد، و آیا اثرات جانبی مانند عفونت یا درد وجود داشت یا خیر. ما همچنین هزینه پانسمانهای فوم را در مقایسه با سایر درمانها ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی مطالعه مروری چه هستند؟
ما 9 مطالعه را که بین سالهای 1994 تا 2016 منتشر و شامل 483 شرکتکننده مبتلا به زخمهای فشاری در طبقه / درجه دو یا بالاتر (زخمهای باز) بودند، یافتیم. هفت کارآزمایی از 9 کارآزمایی شرکتکنندگان زن بیشتری نسبت به مردان داشتند. بهطور متوسط افراد در این مطالعات 59 ساله یا مسنتر بودند. این مطالعات، پانسمانهای فوم را با انواع دیگر پانسمانها مقایسه کردند، با این حال، شواهد واضحی وجود نداشت که نشان دهد پانسمانهای فوم در التیام زخمهای فشاری موثرتر یا مقرونبهصرفهتر از پانسمانهای دیگر هستند. شواهد مربوط به کاهش اندازه زخم، رضایت بیمار و درد بسیار نامطمئن هستند. هیچکدام از این مطالعات کیفیت زندگی افراد یا عود مجدد زخم فشاری را گزارش نکردند. اکثر مطالعات دریافتند که پانسمانهای ارزیابیشده بهتر یا بدتر از سایر پانسمانهای موجود در بازار نیستند. بنابراین، در حالی که پانسمانهای فوم را می توان بهطور ایمن برای درمان زخمهای فشاری استفاده کرد، تاثیر آنها بر التیام زخم با شواهد علمی حمایت نمیشود.
بهطور کلی، مطالعاتی را که ما یافتیم شرکتکنندگان زیادی نداشتند و نتایج اغلب قاطع نبودند. در مجموع شواهدی که وجود دارد دارای کیفیت بسیار پائین هستند.
این مطالعه مروری چگونه بهروزرسانی شده است؟
ما مطالعاتی را که تا فوریه 2017 منتشر شدند جستوجو کردیم.