پیشینه
عفونتهای باکتریایی که در طول زایمان، تولد نوزاد و دوره پس از زایمان اتفاق میافتند ممکن است با موربیدیتی و مرگومیر مادری و پریناتال مرتبط باشند. آنتیبیوتیک پروفیلاکسی ممکن است بروز عفونت زخم را پس از اپیزیوتومی کاهش دهد، بهویژه در مواردی که با خطر بالاتر عفونت پرینه پس از زایمان (postpartum perineal infection) مرتبط باشد، مانند اپیزیزیتومی میدلاین (midline episiotomy)، باز شدن محل برش؛ یا در شرایطی که خطر پایه ابتلا به عفونت پس از زایمان واژینال، بالا است. با این حال، شواهد موجود در مورد نقش پروفیلاکسی آنتیبیوتیکها در پیشگیری از عفونتهای پس از اپیزیوتومی نامعلوم است.
اهداف
ارزیابی اینکه آیا پروفیلاکسی روتین آنتیبیوتیک قبل یا بلافاصله پس از برش یا ترمیم اپیزیوتومی برای زنان با زایمان واژینال بدون عارضه، در مقایسه با پلاسبو یا عدم استفاده از پروفیلاکسی آنتیبیوتیک، مانع از موربیدیتیهای ناشی از عفونت مادری میشود و پیامدها را بهبود میبخشد یا خیر.
روش های جستجو
ما ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین، LILACS، ClinicalTrials.gov، و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت WHO International Clinical Trials Registry Platform (ICTRP) را در 24 جولای 2017 جستوجو کردیم و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را غربالگری کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، کارآزماییهای شبهتصادفی شده و کارآزماییهای تصادفیسازی خوشهای را که به مقایسه استفاده روتین از آنتیبیوتیک پروفیلاکسی برای برش یا ترمیم اپیزیوتومی در زنان با زایمان طبیعی واژینال با پلاسبو یا عدم استفاده از آنتیبیوتیک پروفیلاکسی پرداختند؛ مورد بررسی قرار دادیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل به ارزیابی کارآزماییها برای ورود و خطر سوگیری (Bias) پرداختند، دادهها را استخراج، و دقت آنها را کنترل کردند. ما فقط یک کارآزمایی شبهتصادفی شده یافتیم که معیارهای ورود را داشت و برای تجزیهوتحلیل انتخاب شد، بنابراین، متاآنالیز (meta-analysis) انجام ندادیم.
نتایج اصلی
ما در این مطالعه مروری، یک شبه RCT (با دادههایی مربوط به 73 زن) را انتخاب کردیم. در این کارآزمایی که در یک بیمارستان عمومی در برزیل انجام شد، کلرامفنیکل خوراکی 500 میلیگرم چهار بار در روز به مدت 72 ساعت پس از ترمیم اپیزیوتومی (N = 34) با عدم درمان (N = 39) مقایسه شد. ما اکثر حوزهها را در معرض خطر زیاد سوگیری ارزیابی کردیم زیرا زنان بر اساس اعداد زوج و فرد تصادفیسازی شدند، پنهانسازی تخصیص براساس شماره پروتکل بود، درمان یا پلاسبو در گروه کنترل وجود نداشت، ما در مورد کورسازی ارزیابی پیامدها مطمئن نبودیم و پیامدها ناقص گزارش شده بودند. سایر حوزهها را در معرض خطر پائین سوگیری ارزیابی کردیم. کیفیت شواهد را بهدلیل محدودیتهای بسیار جدی طراحی (مربوط به عدم تولید توالی تصادفی، پنهانسازی تخصیص، و کورسازی) و عدم دقت برآوردهای اثر (اندازه نمونه کوچک و فاصله اطمینانهای (CI) گسترده برای برآوردهای اثر) کاهش دادیم.
ما شواهدی با کیفیت بسیار پائین از یک کارآزمایی شامل 73 زن یافتیم که بهطور آشکار مشخص نبود آنتیبیوتیکهای پروفیلاکسی، میزان بروز باز شدن محل برش اپیزیوتومی با عفونت (خطر نسبی (RR): 0.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 2.28) یا بدون عفونت (RR: 0.82؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.29 تا 2.34) را کاهش میدهد. هیچ موردی از سایر انواع عفونت دوران بارداری (puerperal) (به عنوان مثال آندومتریت) در گروه آنتیبیوتیک یا گروه کنترل گزارش نشد.
این کارآزمایی هیچیک از پیامدهای ثانویه مورد نظر را برای این مطالعه مروری از جمله موربیدیتی عفونی شدید مادر، ناراحتی یا درد در محل زخم اپیزیوتومی، عملکرد جنسی پس از زایمان، اثرات جانبی آنتیبیوتیک، هزینههای مراقبت، رضایت زنان از مراقبت، و مقاومت ضدمیکروبی فردی گزارش نکرد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد کافی برای ارزیابی مزایا یا آسیبهای بالینی آنتیبیوتیک روتین پروفیلاکسی برای ترمیم اپیزیوتومی پس از زایمان طبیعی وجود ندارد. تنها کارآزمایی انتخاب شده در این مطالعه مروری چندین محدودیت روششناختی داشت، که در طراحی محدودیتهای بسیار جدی و در برآوردهای اثرات عدم دقت وجود داشت. علاوه بر این، این کارآزمایی یک آنتیبیوتیک با کاربرد محدود در عمل بالینی فعلی را آزمایش کرد. ارزیابی دقیق مزایای و عوارض مقایسهای آنتیبیوتیکهای پروفیلاکسی در بروز موربیدیتی عفونی پس از اپیزیوتومی، در کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده به خوبی طراحی شده، با استفاده از آنتیبیوتیکهای رایج و رژیمهای دارویی فعلی، ضروری است.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از آنتیبیوتیکهای روتین برای ترمیم اپیزیوتومی پس از زایمان طبیعی واژینال
موضوع چیست؟
شواهد علمی کنونی، به جای اپیزیوتومی روتین، سیاست بیمارستانی مبتنی بر استفاده محدود از اپیزیوتومی را پیشنهاد میکند. با این حال، انجام اپیزیوتومی هنوز هم در میان زنانی که زایمان طبیعی واژینال انجام میدهند در بسیاری از نقاط جهان بسیار رایج است. عفونتهای باکتریایی همراه با زایمان میتواند موجب مشکلات قابل توجه سلامت و بیماری مادر و نوزاد و حتی مرگ شود. اقدامات کنترل عمومی عفونت، مانند بهداشت دست، تکنیکهای جراحی آسپتیک (aseptic) یا عاری از عفونت، ضد عفونی کردن محل جراحی و استریلیزاسیون ابزار میتواند به کاهش خطر عفونت اپیزیوتومی کمک کند. آنتیبیوتیکهای پیشگیرانه یا پروفیلاکسی، ممکن است عفونتهای زخم را پس از اپیزیوتومی کاهش دهد، به ویژه در مواردی که با خطر بالای ابتلا به عفونت همراه است، از قبیل گسترش محل برش در حین زایمان، یا در شرایط مراقبتهای بهداشتی که خطر پایه ابتلا به عفونتهای مرتبط با زایمان بالا است.
چرا این موضوع مهم است؟
زنان دارای اپیزیوتومی ممکن است نیاز به مصرف روزانه آنتیبیوتیکها برای جلوگیری از عفونت نداشته باشند، بهخصوص اگر اقدامات عمومی کنترل عفونت به خوبی انجام شده باشد. استفاده ناکافی از آنتیبیوتیکها با پیامدهای ضعیفتر همراه است، در حالی که زنان و نوزادان آنها را در معرض خطر عوارض ناشی از مصرف آنتیبیوتیک قرار میدهند. هزینههای خدمات مراقبتهای بهداشتی با استفاده از آنتیبیوتیک افزایش مییابد و استفاده گسترده از آنتیبیوتیکها میتواند منجر به ظهور مقاومت آنتیبیوتیکی شود.
ما چه شواهدی یافتیم؟
در این مطالعه مروری به بررسی این موضوع پرداخته شد که آیا مصرف روزانه آنتیبیوتیکها در زمان اپیزیوتومی، از عفونت در زنان دارای زایمان واژینال بدون عارضه در مقایسه با پلاسبو یا عدم استفاده از آنتیبیوتیک جلوگیری میکند. ما برای شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (24 جولای 2017) در متون پزشکی جستوجو کردیم. ما فقط یک کارآزمایی کوچک را که در یک بیمارستان دولتی در برزیل انجام شد شناسایی کردیم و از 73 زن اطلاعات دارای کیفیت بسیار پائین فراهم آوردیم. این کارآزمایی تفاوتی را بین گروهها (با یا بدون آنتیبیوتیک)، از نظر تعداد زنانی که دچار عفونت یا باز شدن محل برش اپیزیوتومی شدند، نشان نداد. در هیچکدام از زنان دو گروه، عفونت دیواره رحم ایجاد نشد. سایر پیامدهای مطلوب برای این مطالعه مروری در این کارآزمایی گزارش نشد.
این یافتهها چه معنایی دارد؟
شواهد کنونی در مورد تاثیر آنتیبیوتیکهای پروفیلاکسی برای پیشگیری از عفونت پس از اپیزیوتومی مربوط به یک کارآزمایی کوچک با محدودیتهای طراحی است. میزان بروز نسبتا کم عفونت اپیزیوتومی، زمانی که اقدامات کنترل عفونت به خوبی مشاهده میشود، سوالاتی راجع به مزایای بالقوه بیشتر آنتیبیوتیکی پروفیلاکسی ایجاد میکند، به خصوص وقتی که در برابر خطر عوارض جانبی مرتبط با آنتیبیوتیک برای مادر و نوزاد و در شرایط پیدایش مقاومت در برابر آنتیبیوتیک متعادل شده باشد. ارزیابی دقیق مزایای و عوارض مقایسهای آنتیبیوتیکهای پروفیلاکسی در بروز موربیدیتی عفونی پس از اپیزیوتومی، در کارآزماییهای تصادفیسازی کنترلشده به خوبی طراحی شده، با استفاده از آنتیبیوتیکهای رایج و رژیمهای دارویی فعلی، ضروری است.