پیشینه
درد نوروپاتیک ممکن است ناشی از آسیب به عصب باشد و اغلب به دنبال تغییر در سیستم عصبی مرکزی ایجاد میشود. با وجود تعدادی از کارآزماییهای بالینی انجام شده، در مورد اثربخشی و ایمنی درمان طب سوزنی برای درد نوروپاتیک، همچنان عدم اطمینان وجود دارد.
اهداف
ارزیابی اثربخشی ضد درد و عوارض جانبی درمان طب سوزنی برای درد مزمن نوروپاتیک در بزرگسالان.
روش های جستجو
ما CENTRAL ،MEDLINE ،Embase، چهار پایگاه اطلاعاتی چینی Chinese databases ،ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP ؛World Health Organization (WHO) International Clinical Trials Registry Platform) را در 14 فوریه 2017 جستوجو کردیم. ما فهرست منابع مطالعات انتخابشده را بهصورت متقاطع بررسی کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) با دوره درمان هشت هفتهای یا بیشتر برای مقایسه طب سوزنی (بهتنهایی یا بهصورت ترکیبی همراه با سایر روشها ارائه شود) با طب سوزنی ساختگی، سایر درمانهای فعال، یا درمان معمول، برای درمان درد نوروپاتیک در بزرگسالان. ما مطالعات مربوط به طب سوزنی را بر اساس تزریق سوزن و تحریک بافتهای سمی برای اهداف درمانی جستوجو کرده، و روشهای دیگر تحریک نقاط طب سوزنی بدون سوزن را از مطالعه حذف کردیم. ما مطالعات مربوط به طب سوزنی دستی، طب سوزنی الکتریکی (electroacupuncture) یا سایر تکنیکهای طب سوزنی را که از روش بالینی استفاده کردند (مانند سوزن گرم، سوزن آتشین، و غیره) جستوجو کردیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما از روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه شدت درد و تسکین درد بودند. پیامدهای ثانویه شامل هر پیامد مرتبط با دردی بود که نشان دهنده بهبودی، خروج از مطالعه، شرکتکنندگان دچار هرگونه عارضه جانبی، عوارض جانبی جدی و کیفیت زندگی بودند. برای پیامدهای دوتایی، ما خطر نسبی (RR) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم، و برای پیامدهای پیوسته ما میانگین تفاوت (MD) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم. در صورت امکان ما همچنین تعداد مورد نیاز درمان برای یک پیامد بیشتر (NNTB ؛number needed to treat for an additional beneficial) را محاسبه کردیم. ما تمام دادهها را با استفاده از مدل اثرات تصادفی ترکیب کردیم و برای درست کردن جداول «خلاصهای از یافتهها» کیفیت شواهد را با استفاده از GRADE ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
ما 6 مطالعه شامل 462 شرکتکننده مبتلا به درد مزمن نوروپاتیک را انتخاب کردیم (442 مکمل (251 مرد)، میانگین سن 52 تا 63 سال). مطالعات انتخاب شده 403 شرکتکننده را از چین و 59 شرکتکننده را از انگلستان به کار گرفتند. اکثر مطالعات حجم نمونه کوچکی را انتخاب کردند (کمتر از 50 شرکتکننده در هر بازوی درمان) و تمام مطالعات از نظر کورسازی شرکتکنندگان و پرسنل در معرض خطر بالای سوگیری (Bias) قرار داشتند. بیشتر مطالعات، از نظر توالی تولید (4 مطالعه از 6 مطالعه)، پنهانسازی تخصیص (5 مطالعه از 6 مطالعه) و گزارش انتخابی (تمام مطالعات انتخاب شده) در معرض خطر نامشخص سوگیری (Bias) قرار داشتند. تمام مطالعات طب سوزنی دستی را مورد بررسی قرار دادند، و ما هیچ مطالعهای را شناسایی نکردیم که طب سوزنی را با درمان معمول مقایسه کند، و همچنین هیچ مطالعهای که سایر تکنیکهای طب سوزنی را بررسی کند (مانند طب سوزنی الکتریکی، سوزن گرم، سوزن آتشین) نیافتیم.
یک مطالعه طب سوزنی را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کرد. ما در مورد اینکه آیا بین این دو مداخله در کاهش شدت درد تفاوتی وجود دارد یا خیر (تعداد = 45؛ MD: 0.4 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI) 1.83 - تا 1.03؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، و اینکه هیچیک از گروهها «نداشتن درد بدتر از درد خفیف» را به دست نیاوردند (مقیاس آنالوگ بصری (VAS؛ 0 تا 10) میانگین نمرات در گروه طب سوزنی و طب سوزنی ساختگی به ترتیب 5.8 و 6.2 بود، 0 = بدون درد) مطمئن نیستیم. دادههای محدودی درباره کیفیت زندگی وجود داشت، که تفاوت بارزی میان گروهها نشان نداد. شواهد مربوط به تسکین درد، عوارض جانبی یا سایر پیامدهای ثانویه از پیش تعیین شده برای این مقایسه در دسترس نبود.
سه مطالعه طب سوزنی را بهتنهایی در مقابل سایر درمان ها مقایسه کردند (مکوبالامین (mecobalamin) همراه با نیمودیپین (nimodipine) و اینوزیتول (inositol)). طب سوزنی ممکن است خطر «عدم پاسخ بالینی» به درد را نسبت به درمانهای دیگر کاهش دهد (تعداد = 209؛ RR: 0.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 0.51)، با این حال، شواهد مربوط به شدت درد، تسکین درد، عوارض جانبی یا هرگونه پیامد ثانویه دیگر در دسترس نبود.
دو مطالعه طب سوزنی همراه با سایر روشهای فعال (مکوبالامین، و کپسول Xiaoke bitong) را در مقابل سایر روشهای فعال که بهتنهایی استفاده شدند مقایسه کردند. ما دریافتیم که گروه ترکیبی طب سوزنی نمره VAS پایینتری برای شدت درد (تعداد = 104؛ MD: 1.02 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.09 - تا 0.95 -)، و بهبود کیفیت زندگی (تعداد = 104؛ MD: 2.19 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.39 - تا 1.99 - ؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، نسبت به کسانی که فقط درمان دیگری دریافت کردند دارند. با این حال، میانگین نمره VAS گروه طب سوزنی و گروه کنترل به ترتیب 3.23 و 4.25 بود، که نشان میدهد هیچیک از گروهها «نداشتن درد بدتر از درد خفیف» را به دست نیاوردند. بهعلاوه، این شواهد از یک مطالعه واحد با خطر بالای سوگیری وحجم نمونه بسیار کوچک به دست آمد. هیچ شواهدی در مورد تسکین درد وجود نداشت و ما هیچ تفاوت بارزی را میان گروهها از نظر سایر پارامترها، از جمله «عدم پاسخ بالینی» به درد و خروج از مطالعه، شناسایی نکردیم. شواهدی در مورد عوارض جانبی وجود نداشت.
به دلیل محدودیتهای مطالعه (خطر بالای سوگیری عملکرد، تشخیص و فرسایشی، و خطر بالای سوگیری با حجم کوچک نمونه پنهان شد) یا عدم دقت کیفیت کلی شواهد بسیار پائین است. ما اطمینان محدودی به برآورد اثر داریم و احتمالا اثر واقعی آن بهطور قابل توجهی متفاوت از اثر برآوردشده است.
نتیجهگیریهای نویسندگان
با توجه به دادههای محدود موجود، شواهد کافی برای حمایت یا رد استفاده از طب سوزنی برای درد نوروپاتیک بهطور کلی، یا برای هر نوع شرایط درد خاص نوروپاتیک در مقایسه با طب سوزنی ساختگی یا سایر درمانهای فعال وجود ندارد. پنج مطالعه هنوز در حال انجام هستند و هفت مطالعه به دلیل طول درمان نامشخص در انتظار طبقهبندی هستند، و نتایج این مطالعات ممکن است بر یافتههای فعلی تاثیر بگذارد.
خلاصه به زبان ساده
طب سوزنی برای درد نوروپاتیک در بزرگسالان
سوال مطالعه مروری
آیا طب سوزنی برای درمان درد مزمن نوروپاتیک در بزرگسالان ایمن و مؤثر است؟
پیشینه
درد نوروپاتیک یک درد پیچیده، و مزمن ناشی از اعصاب آسیبدیده است. این درد متفاوت از پیامهای دردی است که از بافت آسیب دیده مجاور اعصاب سالم فرستاده میشود (بهعنوان مثال، زانوی آرتریتی، یا ضربدیده در اثر افتادن یا زخمی شدن). تقریبا 7% تا 10% از جمعیت عمومی درد نوروپاتیک دارند. طب سوزنی یک تکنیک طب سنتی چینی (TCM ؛traditional Chinese medicine) برای درمان بیماری به وسیله فروبردن سوزن در پوست، یا بافتهای زیرین است.
در این مطالعه مروری، ما علاقهمند بودیم که بدانیم آیا طب سوزنی میتوانست درد را تسکین ببخشد، کیفیت زندگی را بهبود ببخشد، و نسبت به سایر گزینههای درمان برای بزرگسالان مبتلا به درد نوروپاتیک باعث عوارض جانبی کمتری شود یا خیر. ما به دنبال مطالعاتی بودیم که طب سوزنی را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کردند (طب سوزنی ساختگی شامل استفاده از یک سوزن نازک است که به جای نفوذ به داخل پوست یا بافتهای زیرین در داخل دسته قرار میگیرد). ما همچنین به دنبال مطالعاتی بودیم که طب سوزنی را با درمان معمول، یا با سایر روشهای درمان فعال مقایسه کردند (مانند مکوبالامین، نیمودیپین، اینوزیتول، و کپسول Xiaoke bitong).
ویژگیهای مطالعه
ما در فوریه 2017 یک جستوجو در مورد کارآزماییهای بالینی مرتبط انجام دادیم. ما 6 مطالعه را در مورد طب سوزنی دستی انتخاب کردیم: یک مطالعه طب سوزنی را با طب سوزنی ساختگی مقایسه کرد؛ سه مطالعه طب سوزنی را همراه با سایر درمانهای فعال با سایر درمانهای فعال بهتنهایی مقایسه کردند؛ دو مطالعه طب سوزنی بهتنهایی را با سایر درمانهای فعال مقایسه کردند. این 6 مطالعه شامل 462 بزرگسال مبتلا به درد مزمن نوروپاتیک محیطی بودند. شرکتکنندگان، بهطور متوسط 52 تا 63 ساله بودند. آنها درمان را به مدت هشت هفته یا بیشتر دریافت کردند. ما هیچ مطالعهای نیافتیم که طب سوزنی را با درمان معمول مقایسه کرده باشد و همچنین هیچ مطالعهای در مورد سایر تکنیکهای طب سوزنی (از قبیل طب سنتی الکتریکی، سوزن گرم، سوزن آتشین) پیدا نکردیم.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
ما در مورد اثرات مفید طب سوزنی دستی بر شدت درد، تسکین درد و کیفیت زندگی در مقایسه با طب سوزنی ساختگی یا سایر روشهای درمانی (مانند مکوبالامین، نیمودیپین، اینوزیتول، و کپسول Xiaoke bitong) مطمئن نیستیم. در مورد آسیبهای احتمالی/بالقوه (عوارض جانبی) طب سوزنی کمبود شواهد وجود دارد.
ما کیفیت شواهد به دست آمده را از مطالعات را با استفاده از چهار سطح رتبهبندی کردیم: بسیار پائین، پائین، متوسط، یا بالا. شواهد با کیفیت بسیار پائین نشان میدهند که ما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم. شواهد با کیفیت بالا به این معنی است که ما در مورد نتایج بسیار مطمئن هستیم. بیشتر به علت مشکلاتی که در روش انجام این مطالعه وجود داشت، (مانند اینکه شرکتکنندگان نسبت به درمان خود کورسازی نشده بودند، یا بیشتر شرکتکنندگان در گروه طب سوزنی ساختگی مطالعه را در همان ابتدا ترک کردند) کیفیت شواهد در این مطالعه مروری بسیار پائین است. این مطالعات همچنین تعداد کمی شرکتکننده انتخاب کردند. علاوه بر این، این یافتهها فقط در مورد درد نوروپاتیک محیطی در افراد مسن اعمال میشود.
بهطور کلی، ما شواهد کافی برای حمایت یا رد استفاده از طب سوزنی در درمان درد نوروپاتیک در اختیار نداریم.