پیشینه
لنگش متناوب (IC ؛intermittent claudication) یکی از نشانههای بیماری شریانی محیطی (PAD) است و با مرگومیر و ناخوشی بالا همراه است. پنتوکسیفیلین (pentoxifylline)، یکی از داروهای رایجی است که برای درمان IC استفاده میشود و با کاهش ویسکوزیته خون، بهبود انعطافپذیری گلبولهای قرمز و افزایش جریان خون عروق ریز و غلظت اکسیژن بافتی، عملکرد درمانی خود را اعمال میکند. بسیاری از مطالعات اثر پنتوکسیفیلین را در درمان افراد مبتلا به PAD ارزیابی کردهاند، اما نتایج حاصل از این مطالعات متغیر هستند. این یک بهروزرسانی از یک مطالعه مروری است که برای نخستین بار در سال 2012 منتشر شده است.
اهداف
تعیین اثربخشی پنتوکسیفیلین در بهبود ظرفیت راه رفتن (برای مثال فاصله راه رفتن بدون درد و فاصله راه رفتن کلی (مطلق، حداکثر)) افراد مبتلا به لنگش متناوب پایدار در مرحله Fontaine II.
روش های جستجو
برای این بهروزرسانی، هماهنگکننده جستوجوی کارآزماییهای گروه عروق در کاکرین، ثبت تخصصی (آخرین جستوجو اپریل 2015) و ثبت مطالعات کاکرین (شماره 3؛ 2015) را جستوجو کرد.
معیارهای انتخاب
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) دوسوکور، که پنتوکسیفیلین را در برابر دارونما یا هر گونه مداخله دارویی دیگر در بیماران مبتلا به IC Fontaine stage II مقایسه میکنند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور جداگانه مطالعات وارد شده را ارزیابی، دادهها را همسانسازی و اختلافات را با بحث و مذاکره حل و فصل کردند. نویسندگان پژوهش کیفیت روششناسی مطالعات را با استفاده از ابزار خطر سوگیری (Bias) کاکرین ارزیابی و نتایج مرتبط را با فاصله راه رفتن بدون درد (PFWD) و فاصله راه رفتن کل (TWD) گردآوری کردند. مقایسه مطالعات انجام شده بر اساس طول مدت درمان و دوز پنتوکسیفیلین بود.
نتایج اصلی
ما در این مطالعه مروری 24 مطالعه را با 3377 شرکت کننده وارد کردیم. هفده مطالعه پنتوکسیفیلین را با دارونما مقایسه کردند. در هفت مطالعه باقیمانده پنتوکسیفیلین با فلوناریزین (یک مطالعه)، آسپیرین (یک مطالعه)، عصاره درخت چهل سکه (جینکو) بیلوبا (یک مطالعه)، نیلیدرین هیدروکلراید (یک مطالعه)، پروستاگلاندین E1 (دو مطالعه) و بوفلومدیل و نیفدیپین (یک مطالعه) مقایسه شد. کیفیت شواهد با توجه به تنوع زیاد یافتههای گزارش شده، به طور کلی پائین بود. اکثر مطالعات وارد شده به این مطالعه مروری روند توالی تصادفی و پنهانسازی تخصیص (غیرقابل پیشبینی بودن قرارگیری هر شرکت کننده در هر گروه) را گزارش نکردند، اطلاعات کافی را که اجازه گزارش انتخابی برای قضاوت بدهد ارائه نکرده و کورسازی تجزیه و تحلیلکنندگان را هم گزارش نکردند. ناهمگونی بین مطالعات با توجه به متغیرهای مختلف از جمله طول مدت درمان، دوز پنتوکسیفیلین، فاصله پایه راه رفتن و ویژگیهای شرکتکنندگان قابلتوجه بود. بنابراین، تجزیه و تحلیل ترکیبی امکانپذیر نبود.
از 17 مطالعه که پنتوکسیفیلین را با دارونما مقایسه کرده بودند، 14 مورد TWD و 11 مورد PFWD را گزارش کردند؛ تفاوت در درصد بهبود در TWD برای پنتوکسیفیلین در برابر دارونما از 1.2% تا 155.9% و در PFWD از 33.8 - % تا 73.9% متفاوت بود. آزمایش اهمیت آماری این نتایج بهطور کلی امکانپذیر نبود، زیرا دادهها کافی نبودند. اغلب مطالعات بهبود را در PFWD و TWD برای پنتوکسیفیلین در برابر دارونما و درمانهای دیگر پیشنهاد کردند، اما اهمیت آماری و بالینی یافتههای حاصل از هر کارآزمایی به تنهایی نامشخص است. پنتوکسیفیلین عموما به خوبی تحمل شد. شایعترین عوارض جانبی گزارش شده شامل علائم گوارشی مانند تهوع بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
با توجه به کیفیت عموما ضعیف مطالعات منتشرشده و درجه بالای ناهمگونی که در مداخلات و نتایج مشهود است، فواید کلی پنتوکسیفیلین برای بیماران مبتلا به مرحله فونتین II لنگش متناوب، همچنان نامشخص است. نشان داده شد که عموما پنتوکسیفیلین به خوبی تحمل میشود.
بر اساس شواهد کلی موجود، در حال حاضر به اندازه کافی دادههای با کیفیت بالا برای آشکار کردن مزایای پنتوکسیفیلین در لنگش متناوب وجود ندارد.
خلاصه به زبان ساده
پنتوکسیفیلین برای لنگش متناوب
پیشینه
آترواسکلروز یا سخت شدن شریانها، باعث تنگی و انسداد عروق میشود و میتواند خونرسانی را به پاها کاهش داده و باعث بیماری شریانی محیطی شود. لنگش متناوب (IC) یک درد مشابه با گرفتگی عضلات است که در ماهیچههای پا احساس میشود و با راه رفتن ادامه پیدا میکند اما با ایستادن و استراحت کردن برطرف میشود. پنتوکسیفیلین دارویی است که برای از بین بردن IC استفاده میشود، در حالی که ظرفیت راه رفتن افراد را بهبود میبخشد. این دارو ویسکوزیته خون را کاهش، انعطافپذیری سلولهای قرمز خون و جریان خون عروق کوچک را بهبود و اکسیژن را در بافتها افزایش میدهد. این مطالعه مروری تمام شواهد موجود به دست آمده را از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده که اثر پنتوکسیفیلین را در درمان IC بررسی میکنند، مورد ارزیابی قرار داد.
ویژگیهای مطالعه و نتایج اصلی
این مطالعه مروری شامل 24 مطالعه با 3377 شرکت کننده بود (گردآوری شواهد تا اپریل 2015). هفده مطالعات پنتوکسیفیلین را با دارونما و مطالعات باقیمانده پنتوکسیفیلین را با فلوناریزین (یک مطالعه)، آسپیرین (یک مطالعه)، عصاره درخت چهل سکه بیلوبا (یک مطالعه)، نیلیدرین هیدروکلراید (یک مطالعه)، پروستاگلاندین E1 (دو مطالعه) و بوفلومدیل و نیفدیپین (یک مطالعه) مقایسه کردند. تفاوتهای زیاد بین مطالعات در چگونگی اندازهگیری و گزارش یافتههای مطالعه توسط محققان، ترکیب نتایج را غیرممکن کرد.
بسیاری از مطالعات گنجانده شده بهبود خفیف تا متوسط را در فاصله راه رفتن بدون درد و کل فاصله راهرفتن برای پنتوکسیفیلین در برابر دارونما (و درمانهای دیگر، شامل درخت چهل سکه بیلوبا، بوفلومدیل، ایلوپروست، نیلیدرین، آسپرین و E1 پروستاگلندین) پیشنهاد میکنند. اهمیت آماری یافتههای هر کارآزمایی به تنهایی نامشخص است و محققان تنوع زیادی بین مطالعات انجام شده درباره اثرات پنتوکسی فیلین مشاهده کردهاند. شایعترین عوارض جانبی گزارش شده علائم گوارشی و به طور عمده تهوع بود و دارو به خوبی تحمل شد.
کیفیت شواهد
کیفیت مطالعات گنجانده شده به طور کلی پائین بود و تفاوت بسیار زیادی بین یافتههای گزارش شده در مطالعات انجام شده از جمله مدت زمان کارآزمایی، دوز پنتوکسیفیلین و فاصلههایی که شرکت کنندگان میتوانستند در آغاز کارآزمایی راه بروند مشاهده شد. بیشتر مطالعات تکنیکهای تصادفیسازی یا چگونگی پنهانسازی تخصیص را گزارش نکردند، اطلاعات کافی که اجازه قضاوت را در مورد گزارشهای انتخابی بدهد، ارائه نشد و کورسازی تجزیه و تحلیلکنندگان پیامدها هم گزارش نشد. با توجه به تمام این عوامل، نقش پنتوکسیفیلین در لنگش متناوب همچنان نامشخص است، اگر چه این دارو عموما به خوبی توسط شرکت کنندگان تحمل شد.