موضوع چیست؟
زنانی که دارای فشار خون بالا (هیپرتانسیون) در دوران بارداری هستند یا زنانی که دچار پره اکلامپسی (pre‐eclampsia) (فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار یا درگیری سایر سیستمهای بدن، یا هر دو) میشوند، میتوانند دچار عوارض جدی شوند. عوارض بالقوه برای مادر عبارتند از تشدید پره اکلامپسی (pre‐eclampsia)، وقوع تشنج و اکلامپسی، سندرم هلپ (HELLP syndrome)، (همولیز (haemolysis)، افزایش آنزیمهای کبدی و کاهش تعداد پلاکت)، جدا شدن جفت (placenta)، نارسایی کبدی، نارسایی کلیوی، و مشکلات تنفسی ناشی از وجود مایع در ریهها.
تولد نوزاد معمولا روند فزاینده فشار خون بالای مادر را متوقف میکند، اما نوزادی که به صورت نارس متولد میشود، ممکن است دارای سایر مشکلات سلامت از جمله اشکالات تنفسی باشد، زیرا ریهها هنوز نارس هستند. القای زایمان (Induction of labour) میتواند منجر به تحریک بیش از حد انقباضهای رحمی و دیسترس جنینی شود. روش جایگزین، انتظار برای زایمان نوزاد در حالی است که مادر و نوزاد او از نزدیک و به دقت تحت پایش قرار میگیرند.
چرا این موضوع مهم است؟
از آنجایی که روش زایمان زودهنگام برنامهریزی شده در مقایسه با انتظار تا زمان بالا رفتن فشار خون مادر تا پایان دوره بارداری دارای مزایا و خطراتی است، ما میخواستیم بدانیم کدامیک از این دو روش ایمنترین گزینه است. ما به جستوجوی کارآزماییهای بالینیای پرداختیم که زایمان زودهنگام برنامهریزی شده، از طریق القای زایمان یا از طریق زایمان سزارین، را با سیاست زایمان تاخیری نوزاد مقایسه کرده بودند.
ما چه شواهدی به دست آوردیم؟
در تاریخ 12 ژانویه 2016 برای دستیابی به شواهد به جستوجو پرداختیم و پنج مطالعه تصادفیسازی شده شامل 1819 زن به دست آوردیم. دو مورد از این مطالعات بزرگ بوده، از کیفیت بالایی برخوردار بودند و زنان مبتلا به هیپرتانسیون بارداری، پره اکلامپسی خفیف یا فشار خون پایدارِ رو به وخامت (deteriorating existing hypertension) در هفتههای 34 تا 37 بارداری (704 زن) یا زنان مبتلا به هیپرتانسیون بارداری یا پره اکلامپسی خفیف در هفتههای 36 تا 41 بارداری (756 زن) را دربرمیگرفتند. تعداد کمتری از زنانی که زایمان زودهنگام برنامهریزی داشتند، دچار پیامدهای جانبی جدی شدند (1459 زن، شواهد با کیفیت بالا). اطلاعات کافی برای نتیجهگیری کردن درباره تاثیرات این روش زایمان روی تعداد نوزادان متولد شده با وضعیت سلامت ضعیف، با سطح بالایی از تنوع بین دو مطالعه، وجود نداشت (1459 نوزاد؛ شواهد با کیفیت پائین). هیچ تفاوت آشکاری بین زایمان زودهنگام برنامهریزی شده و زایمان تاخیری روی تعداد زایمانهای سزارین (چهار مطالعه، 1728 زن، شواهد با کیفیت متوسط)، یا طول دوره بستری در بیمارستان بعد از زایمان برای مادر (دو مطالعه، 925 زن، شواهد با کیفیت متوسط) یا برای نوزاد (یک مطالعه، 756 نوزاد؛ شواهد با کیفیت متوسط) وجود نداشت. بیشتر نوزادانی که به صورت زودهنگام متولد شده بودند دارای مشکلات تنفسی بوده (سندرم زجر تنفسی (respiratory distress syndrome)؛ سه مطالعه، 1511 نوزاد)، یا در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان پذیرش شده بودند (چهار مطالعه، 1585 نوزاد). تعداد کمتری از زنانی که به صورت زودهنگام زایمان کرده بودند دچار سندرم هلپ (سه مطالعه، 1628 زن) یا مشکلات کلیوی شدید (یک مطالعه، 100 زن) شدند.
دو مطالعه به مقایسه زنانی پرداخته بودند که در هفته 34 تا 36 بارداری و هفته 34 تا 37 بارداری القای زایمان داشتند، در مقایسه با گروه مقایسهای که در آن زنان تا هفته 37 بارداری، تا زمان شروع انقباض رحمی در صورتی که زایمان به صورت خودبهخودی شروع نشده بود، تحت پایش قرار داشتند. سه مطالعه القای زایمان در زمان ترم یا نزدیک به ترم، در هفته 37 کامل و در هفتههای 36 تا 41 بارداری را با زنانی که تا هفته 41 بارداری تا زمان شروع انقباض رحمی در صورتی که زایمان به صورت خودبهخودی شروع نشده بود، مقایسه کرده بودند. سایر معیارهای ورود و خروج نیز بین پنج مطالعه تفاوت داشتند.
هیچ مطالعهای اقدام به کورسازی زنان یا متخصصان بالینی معالج آنها در گروههای گماشته شده در آنها نکرده بودند. زنان و کادر درمانی از مداخله آگاهی داشتند و این ممکن بود ابعاد مراقبت و تصمیمگیری را متاثر ساخته باشد. قسمت عمدهای از شواهد دارای کیفیت متوسط بودند، بنابراین ما میتوانیم تا حد متوسطی درباره یافتهها اطمینان حاصل کنیم.
این یافتهها چه معنایی دارند؟
در مجموع، اگر نوزاد زنی بلافاصله بعد از هفته 34 بارداری به دنیا آمده بود، آنگاه خطر کمتری مبنی بر بروز عارضه برای مادر وجود داشت و هیچ شواهد آشکاری مبنی بر وجود تفاوت در نرخ کلی عوارض برای نوزاد وجود نداشت، اما اطلاعات محدود بود.
این یافتهها در مورد فعالیتهای عمومی زایمانی، زمانی که اختلالات ناشی از فشار خون بالا در طول دوران بارداری با یکدیگر مورد بررسی قرار میگیرند، کاربردی است. برای بررسی انواع مختلفی از اختلالات ناشی از فشار خون بالا به صورت مجزا به مطالعات بیشتری نیاز است.