سوال مطالعه مروری
مزایا و ضررهای درمانهای ایمنی برای نوروپاتی محیطی حاصل از آنتیبادی پاراپروتئین IgM که ممکن است به گلیکوپروتئین موجود در میلین (myelin‐associated glycoprotein; MAG) متصل شود، چیست؟
پیشینه
در بدن انسان آنتیبادیهای بسیار مختلفی وجود دارد. این آنتیبادیها در تشخیص یک هدف، یک پروتئین «خارجی» مثل باکتری، ویروس یا تومور ممکن است به صورت کم و یا زیاد اختصاصی باشند. در برخی از افراد از یک نوع آنتیبادی مقادیر بسیاری ساخته میشود، که به آن پاراپروتئین (paraprotein) میگویند. برخی از این پاراپروتئینها از نوع IgM هستند (آنتیبادیهای IgM معمولا از نوع آنتیبادیهای «اولین نیروی حملهای» هستند). برخی از این آنتیبادیها ممکن است ضد‐گلیکوپروتئین موجود در میلین به نام MAG عمل کنند. MAG مولکولی روی غلاف عایق میلین اعصاب است. احتمالا این آنتیبادی با اتصال به میلین باعث آسیب به میلین عصب میشود و نوع خاصی از آسیب را به وجود میآورد که به آن نوروپاتی محیطی (peripheral neuropathy) گفته میشود. نوروپاتی محیطی حاصل از پاراپروتئین آنتی‐MAG بیماری است که مردان را بیش از زنان گرفتار میکند و اکثرا شیوع آن بعد از 60 سالگی است. این بیماری باعث نشانههای حسی پیشرونده، بیثباتی، ترمور، و گاهی مواقع ضعف پاها و اندام تحتانی میشود.
از درمانهایی مثل تعویض پلاسما (که آنتیبادیهای داخل خون را کاهش میدهد و پلاسمای تمیز را وارد بدن میکند)، ایمونوگلوبولینهای داخل وریدی (IVIg؛ آنتیبادیهایی که از خونهای اهدایی گرفته شده به دست میآید)، ریتوکسیماب (rituximab) (دارویی که سلولهای تولید کننده آنتیبادی را میکشد)، کورتیکواستروئیدها، یا داروهای ضد‐سرطان که با اثر روی سیستم ایمنی عمل میکنند، انتظار میرود که سطح این آنتیبادیهای IgM عامل نوروپانی محیطی را کاهش داده یا از پیشرفت بیماری پیشگیری کند.
ویژگیهای مطالعه
بسیاری از این درمانها در مطالعات غیر‐تصادفیسازی شده آزمایش شدهاند، اما فقط هشت کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) کوچک، با مجموع 236 شرکتکننده پیدا کردیم که مناسب معیار انتخابمان بود.
نتایج و کیفیت شواهد
دو کارآزمایی با 22 و 11 شرکتکننده (20 شرکتکننده با آنتیبادیهای ضد‐MAG) نشان داد که IVIg ممکن است در بعضی موارد باعث مزیت قابل ملاحظه کوتاه‐مدتی شود و نسبتا ایمن است، اما در اهمیت بالینی این مزیت تردید وجود دارد. در این کارآزماییها هیچ عارضه جانبی شدیدی در رابطه با IVIg گزارش نشد. کارآزمایی در مورد سیکلوفسفوماید (cyclophosphamide) و کورتیکواستروئیدها (corticosteroids) مزیت کمی را نشان داد. دو کارآزمایی در مورد ریتوکسیماب مزیت مثبتی را نشان دادند، اما این شواهد به دلیل تعداد کم شرکتکننده و مسائل مربوط به طراحی یکی از این دو کارآزمایی، کیفیت پائینی داشتند. عوارض جانبی گزارش شده در مورد ریتوکسیماب بسیار کم و اکثرا جزئی بودند. از کارآزماییهای دیگر نتوانستیم در مورد اثربخشی دیگر عوامل و عوارض جانبی جدی محدود، نتیجهگیری کنیم. برای بررسی اثربخشی درمانهای موجود و جدید و آزمایش بهترین روش برای پزشکان و پژوهشگران به جهت تشخیص تغییراتی که افراد در پاسخ به درمانها گزارش میدهند، به RCTهای خوب و بزرگ نیاز است.
این شواهد تا تاریخ فوریه 2016 بهروز است.