سوال مطالعه مروری
آیا آینه‐درمانی منجر به بهبود حرکت، عملکرد فعالیتهای روزانه، درد، و فقدان توجه و آگاهی نسبت به ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته بینایی (نادیده انگاشتن ادراک سه‐بعدی) پس از وقوع سکته مغزی میشود؟
پیشینه
ایجاد فلج بازو یا پا پس از سکته مغزی شایع است و اغلب منجر به مشکلاتی در رابطه با فعالیتهای زندگی روزانه مانند راه رفتن، لباس پوشیدن، یا غذا خوردن میشود. آینه‐درمانی (mirror therapy; MT) نوعی درمان توانبخشی است که در آن یک آینه بین بازوها یا پاها قرار میگیرد تا ایجاد تصویری از حرکت عضو سالم منجر به توهم حرکت طبیعی در اندام آسیب دیده شود. در این شرایط، مناطق مختلف مغز برای حرکت، احساس، و درد تحریک میشوند. با این حال، مکانیسم دقیق عملکرد آینه‐درمانی همچنان نامشخص است. برای یافتن متون در بانکهای اطلاعاتی مختلف به جستوجو پرداخته و دادهها را از مطالعات مرتبط استخراج کردیم.
تاریخ جستوجو
این مرور مطالعات منتشر شده را تا 16 آگوست 2017 شناسایی کرد.
ویژگیهای مطالعه
ما 62 مطالعه مرتبط را یافتیم، که در آنها 57 شرکتکننده به صورت تصادفی به دریافت MT یا یک درمان کنترل اختصاص داده شدند (کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده) و پنج مطالعه هر دو روش درمان را به همه شرکتکنندگان، اما به صورت تصادفی ارائه کردند (کارآزماییهای متقاطع (cross‐over)). این مطالعات در مجموع شامل 1982 شرکتکننده با میانگین سنی 59 سال (30 تا 73 سال) پس از ابتلا به سکته مغزی بودند. آینه‐درمانی سه تا هفت بار در هفته، بین 15 تا 60 دقیقه در هر جلسه به مدت دو تا هشت هفته ارائه شد (بهطور متوسط پنج بار در هفته، 30 دقیقه در هر جلسه به مدت چهار هفته).
نتایج کلیدی
آینه‐درمانی در پایان درمان بهطور قابل توجهی باعث بهبود حرکت اندام فوقانی و اندام تحتانی و توانایی انجام فعالیتهای روزانه در افرادی شد که بیش از شش ماه قبل یا بیشتر دچار سکته مغزی شده بودند. آینه‐درمانی درد را پس از سکته مغزی کاهش داد، اما عمدتا باعث کاهش درد در افراد مبتلا به سندرم درد پیچیده منطقهای (complex regional pain syndrome) شد. ما تاثیرات واضحی را برای نادیده انگاشتن ادراک سه‐بعدی نیافتیم. تاثیرات مفید مداخله بر حرکت به مدت شش ماه، اما نه در همه گروههای مطالعه، حفظ شد. عوارض جانبی گزارش نشدند.
کیفیت شواهد
این مطالعات شواهدی را با اعتبار متوسطی ارائه کردند که نشان داد MT منجر به بهبود حرکت (عملکرد حرکتی، اختلال حرکتی) و عملکرد فعالیتهای روزانه شد. با این حال، فقط اطمینان پائینی وجود داشت که نشان داد MT باعث کاهش درد و نادیده انگاشتن ادراک سه‐بعدی میشود. این امر ممکن است به دلیل تعداد کم مطالعات باشد. انجام تحقیقات بیشتر، با روششناسی دقیق و بزرگتر، مورد نیاز است.