کارسینومای آندومتر شایعترین بدخیمی زنان در جهان است و از طریق مراحل ابتدایی هیپرپلازی آندومتر ایجاد میشود.
هیپرپلازی آتیپیک آندومتر نشاندهنده وضعیت پیش-بدخیم (pre-malignant) با پیشرفت مستقیم به سوی کارسینومای آندومتر است و بیشتر در سن جوانی رخ میدهد. پروژستینهای خوراکی به عنوان درمان محافظهکارانه در زنان جوان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک آندومتر استفاده میشوند، اما آنها با تحملپذیری ضعیف و عوارض جانبی ارتباط دارند که ممکن است اثربخشی کلی آنها را محدود سازد. بنابراین این موضوع به صورت فزایندهای مهم و ضروری است که درمان ایمن و موثر حفظ باروری با تحملپذیری بهتر و عوارض جانبی کمتر نسبت به گزینههای موجود کنونی یافت شود. سیستم درون رحمی آزادکننده لوونرژسترل (LNG-IUS) برای محافظت آندومتر در زنان مبتلا به سرطان پستان که تاموکسیفن (tamoxifen) ادجوانت دریافت میکنند، استفاده میشود. تصور میشود عملکرد ضدتکثیری (antiproliferative) لوونرژسترل، خطر هیپرپلازی آندومتر را کاهش دهد.
تعیین اثربخشی و ایمنی پروژستوژنهای خوراکی و داخل رحمی در درمان هیپرپلازی آتیپیک آندومتر.
ما در جولای 2018 در CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ (CINAHL) Cumulative Index to Nursing and Allied Health Litreture؛ PsycINFO و زیرساخت دانش ملی چین (China National Knowledge Infrastructure) برای کارآزماییهای مرتبط جستوجو کردیم. پایگاه ثبت تخصصی زنان و باروری در کاکرین (CGF) و Embase در نوامبر 2018 جستوجو شدند. ما برای شناسایی کارآزماییها از منابع در مطالعات منتشرشده تلاش کردیم. همچنین ما برای کارآزماییهای در حال انجام در پنج پایگاه اصلی ثبت کارآزماییهای بالینی جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) مربوط به پروژستوژنهای خوراکی و داخل رحمی (LNG-IUS) در مقابل یکدیگر یا دارونما (placebo) در زنان دارای تشخیص تائیدشده هیستولوژیکی از هیپرپلازی ساده یا پیچیده آندومتر با آتیپی.
دو نویسنده این مطالعه مروری واجد شرایط بودن کارآزمایی و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرده و دادهها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه این مطالعه مروری، نرخ رگرسیون و عوارض جانبی بودند. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از نرخ عود و نسبت زنانی که تحت هیسترکتومی قرار میگیرند. ما از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) برای ارزیابی کیفیت شواهد بهره بردیم.
ما یک RCT (153 زن) را وارد کردیم که تجویز LNG-IUS را با دوز 20 میکروگرم (µu) لوونرژسترل در روز در مقابل 10 میلیگرم مدروکسیپروژسترون (MPA) خوراکی پیوسته یا دورهای برای درمان هر نوع هیپرپلازی آندومتر مقایسه کرده بود. ابتلا به هیپرپلازی آتیپیک پیچیده پیش از درمان فقط در 19 زن در این مطالعه به صورت هیستولوژیک تائید شده بود. کیفیت شواهد پایین یا بسیار پایین بود. خطر سوگیری مطالعه منتخب پایین بود، اما کیفیت شواهد به دلیل عدم دقت و غیرمستقیم بودن، بهطورجدی بسیار محدود شده بود. ما هیچ RCT مربوط به مقایسه LNG-IUS یا پروژستوژنهای خوراکی را در برابر دارونما در زنان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک آندومتر نیافتیم.
در میان 19 زن مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک پیچیده، پس از شش ماه درمان شواهد کافی برای تعیین اینکه آیا تفاوتی در نرخهای رگرسیون بین گروه LNG-IUS و گروه پروژسترون وجود دارد یا خیر، موجود نبود (نسبت شانس (OR): 2.76؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.26 تا 29.73؛ 1 زیرگروه RCT؛ 19 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). میزان رگرسیون در گروه LNG-IUS معادل 100% (n = 6.6) و در گروه پروژسترون معادل 77% (n = 10.13) بود.
عوارض جانبی اصلی پس از شش ماه درمان در جمعیت کلی مطالعه (N = 153)، تهوع و خونریزی واژینال بود. هیچ شواهدی از اختلاف بین گروهها در نرخ تهوع وجود نداشت (OR: 0.58؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28 تا 1.18؛ 1 RCT؛ 153 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). خونریزی واژینال در گروه LNG-IUS شایعتر بود (OR: 2.89؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.11 تا 7.52؛ 1 RCT؛ 153 زن؛ شواهد با کیفیت پایین). بهجز تهوع و خونریزی واژینال، هیچ عارضه جانبی دیگری گزارش نشده بود.
ما هیچ RCTای را از زنان مبتلا به هیپرپلازی آتیپیک آندومتر پیدا نکردیم و یافتههایمان از زیرگروهی از 19 زن در یک RCT بزرگتر استنباط شده است. همه شش زنی که از سیستم LNG-IUS استفاده کرده بودند، دچار رگرسیون هیپرپلازی آتیپیک شدند، اما شواهد برای انجام هرگونه نتیجهگیری در مورد اثربخشی نسبی LNG-IUS در مقابل پروژسترون خوراکی (MPA) در این گروه از زنان کافی نبود. هنگامیکه در جمعیتی از زنان مبتلا به هر نوع هیپرپلازی آندومتر ارزیابی کردیم، هیچ شواهد روشنی از تفاوت میان LNG-IUS و پروژسترون خوراکی (MPA) از نظر خطر تهوع وجود نداشت؛ اما احتمال وقوع خونریزی واژینال در زنان مصرفکننده LNG-IUS بیشتر بود. نیاز به مطالعات بزرگتری برای برآورد اثربخشی و ایمنی پروژستوژنهای خوراکی و داخل رحمی در درمان هیپرپلازی آتیپیک آندومتر وجود دارد.