نوزادان که در زمان ترم به وسیله سزارین انتخابی متولد میشوند، به احتمال زیاد بیشتر از کودکان متولد شده به صورت واژینال، با موربیدیتی تنفسی روبهرو میشوند. کورتیکواستروئیدهای پروفیلاکتیک در بارداریهای پرهترم تکقلویی به بلوغ ریه سرعت میبخشند و بروز عوارض تنفسی را کاهش میدهد.
هدف از این مرور، ارزیابی تاثیر تجویز پروفیلاکتیک کورتیکواستروئیدها قبل از سزارین انتخابی در زمان ترم، در مقایسه با مدیریت معمول بدون کورتیکواستروئیدها، در کاهش موربیدیتی تنفسی نوزادان و پذیرش در بخش مراقبت ویژه با مشکلات تنفسی.
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه بارداری و زایمان در کاکرین (14 جون 2017) و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را جستوجو کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده که تجویز پروفیلاکتیک کورتیکواستروئیدها را در دوران بارداری (بتامتازون یا دگزامتازون) با دارونما یا عدم درمان، پیش از زایمان سزارین انتخابی در زمان ترم (در هفته 37 بارداری یا پس از آن) مقایسه کرده بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل کارآزماییها را برای ورود و خطر سوگیری (bias) ارزیابی کردند، دادهها را استخراج و آنها را برای دقت ارزیابی کردند. ما کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
ما چهار کارآزمایی (3956 زن و 3893 نوزاد) را، در معرض خطر متوسط سوگیری، وارد مرور کردیم که به مقایسه تجویز پروفیلاکتیک بتامتازون یا دگزامتازون در مقابل دارونما یا درمان معمول بدون استروئیدها در زایمان سزارین انتخابی ترم پرداخته بودند. زنانی که برای گروه درمان تصادفیسازی شدند، 48 ساعت قبل از زایمان، دو دوز بتامتازون داخل عضلانی یا دگزامتازون داخل عضلانی (دو یا چهار دوز) پیش از زایمان (در هفته 37 بارداری یا 48 ساعت قبل از زایمان) دریافت کرده و با گروه کنترل که دارونمای سالین یا درمان معمول را دریافت کردند، مقایسه شدند.
تجویز پروفیلاکتیک کورتیکواستروئید در دوره بارداری به نظر میرسد که خطر سندرم دیسترس تنفسی (RDS) (خطر نسبی (RR): 0.48؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.27 تا 0.87؛ 4 مطالعه؛ 3817 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، تاکیپنه گذرای نوزادی (TTN) (RR: 0.43؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.29 تا 0.65؛ 4 مطالعه؛ 3821 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، پذیرش در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان (NICU) برای موربیدیتی تنفسی (RR: 0.42؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.22 تا 0.79؛ 3 مطالعه؛ 3441 شرکتکننده) و پذیرش برای مراقبت مخصوص نوزادی (همه سطوح) برای عوارض تنفسی (RR: 0.45؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.22 تا 0.90؛ یک مطالعه؛ 942 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین) را کاهش میدهد. تجویز کورتیکواستروئیدها در دوران بارداری همچنین باعث کاهش پذیرش برای مراقبت مخصوص نوزادی (RR: 0.62؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.43 تا 0.89؛ 2 مطالعه؛ 2169 شرکتکننده) و پذیرش در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان (RR: 0.14؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.03 تا 0.61؛ 1 مطالعه؛ 452 شرکتکننده) به هر دلیلی، در مقایسه با دارونما یا مراقبت معمول، خواهد شد. در نهایت، کورتیکواستروئیدهای پروفیلاکتیک بارداری منجر به کاهش طول مدت بستری در NICU تا 2.70 روز (تفاوت میانگین (MD): 2.70-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.76- تا 2.64-؛ 2مطالعه؛ 32 شرکتکننده) خواهد شد.
کاهشی در نیاز به ونتیلاسیون مکانیکی (RR: 0.67؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.27 تا 1.68؛ 3 مطالعه؛ 3441 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، مرگومیر پریناتال (RR: 0.67؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.11 تا 4.10؛ 4 مطالعه؛ 3893 شرکتکننده) یا سپسیس نوزادی (RR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.06 تا 15.95؛ 2 مطالعه؛ 2214 شرکتکننده) دیده نشد.
هیچ گونه گزارشی از حوادث عوارض تنفسی نوزادان (به غیر از RDS و تاکیپنه نوزادی (TTN))، بیماریهای مزمن ریوی، مدت تهویه مکانیکی یا عفونت پس از زایمان مادران ارائه نشده است. بنابراین، نتایج روی این پیامدها قابل برآورد نیستند. مطالعات دادههایی را در مورد دیگر پیامدهای از پیش تعریف شده فراهم نکردند.
کیفیت شواهد، همانطور که با استفاده از GRADE ارزیابی شد، برای پیامدهای RDS، TTN و پذیرش در NICU برای ابتلا به بیماریهای تنفسی بسیار پایین بود، و این امر نشان میدهد که تاثیر واقعی بهطور بالقوه میتواند متفاوت از برآورد ما باشد.
نتایج حاصل از این چهار کارآزمایی امیدوارکننده است، اما با توجه به پتانسیل مطالعات فعلی برای سوگیری، نیاز به مطالعات با کیفیت بالاتر با اندازههای نمونه بزرگتر که به اندازه کافی برای تشخیص اثر کورتیکواستروئیدهای پروفیلاکتیک دوران بارداری بر پیامدهای عوارض تنفسی قدرت داشته باشند، لازم است. باید به تعادل بین اهمیت آماری و اهمیت بالینی، به ویژه با توجه به میزان پایین رویدادهای بیماریهای قابلتوجه تنفسی (RDS یا پذیرش در NICU برای مشکلات تنفسی) در این جمعیت، توجه شود. علاوه بر این، تحقیقات بیشتر در مورد پیامدهای بلندمدت این نوزادان برای شناسایی هرگونه آسیب بالقوه و عوارض تجویز کورتیکواستروئید در دوران بارداری در زمان ترم مورد نیاز است.