فیستول پانکراس پس از جراحی (postoperative pancreatic fistula) یکی از عوارض مکرر و تهدیدکننده بالقوه زندگی است که پس از عمل جراحی پانکراس اتفاق میافتد. سیلانتهای فیبرین برای کاهش فیستول پانکراس پس از جراحی توسط برخی از جراحان معرفی شدهاند. با وجود این، استفاده از سیلانتهای فیبرین در طول جراحی پانکراس بحثبرانگیز است. این مرور نسخه بهروز شده از مطالعه مروری کاکرین است که آخرین بار در سال 2016 منتشر شد.
ارزیابی ایمنی، اثربخشی و اثرات بالقوه جانبی سیلانتهای فیبرین برای پیشگیری از فیستول پانکراس پس از عمل جراحی پانکراس به دنبال جراحی پانکراس.
ما در پایگاههای ثبت کارآزمایی و پایگاههای اطلاعاتی بیومدیکال زیر جستوجو کردیم: کتابخانه کاکرین (2018، شماره 4)؛ MEDLINE (1946 تا 12 اپریل 2018)؛ Embase (1980 تا 12 اپریل 2018)؛ Science Citation Index Expanded (1900 تا 12 اپریل 2018) و Chinese Biomedical Literature Database (CBM) (1978 تا 12 اپریل 2018).
ما همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد مرور کردیم که به مقایسه سیلانتهای فیبرین (چسب فیبرین یا پچ سیلانت فیبرین) در مقابل گروه کنترل (بدون سیلانتهای فیبرین یا دارونما (placebo)) در افراد تحت جراحی پانکراس پرداخته بودند.
2 نویسنده مرور بهطور مستقل، کارآزماییها را برای ورود به مرور شناسایی کردند، دادهها را گردآوری و خطر سوگیری را بررسی کردند. ما با استفاده از Review Manager 5 به اجرای متاآنالیز پرداختیم. ما برای پیامدهای دوتایی (dichotomous outcomes)، خطر نسبی (RR) (یا نسبت شانس پِتو (Peto) برای پیامدهای بسیار نادر) و برای پیامدهای پیوسته (continuous outcomes)، اختلاف میانگین (MD) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم.
ما 11 مطالعه را شامل 1462 شرکتکننده وارد این مطالعه مروری کردیم.
استفاده از سیلانتهای فیبرین برای تقویت بستن استامپ پانکراس (to pancreatic stump closure reinforcement) پس از پانکراکتومی دیستال (distal pancreatectomy)
ما 7 مطالعه را شامل 860 شرکتکننده وارد مرور کردیم: پس از پانکراکتومی دیستال، 428 شرکتکننده به صورت تصادفی در گروه سیلانت فیبرین و 432 شرکتکننده در گروه کنترل قرار گرفتند. سیلانتهای فیبرین ممکن است منجر به بروز اختلاف کوچک یا عدم اختلاف در بروز فیستول پانکراس پس از جراحی شوند (سیلانت فیبرین: 19.3%؛ کنترل: 20.1%؛ RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68 تا 1.35؛ 755 شرکتکننده؛ 4 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین). سیلانتهای فیبرین ممکن است همچنین منجر به بروز اختلاف کوچک یا عدم اختلاف در مورتالیتی پس از جراحی (0.3% در مقابل 0.5%؛ Peto RR: 0.52؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 5.03؛ 804 شرکتکننده؛ 6 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین)، یا موربیدیتی کلی پس از جراحی (28.5% در مقابل 23.2%؛ RR: 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.97 تا 1.58؛ 646 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین) شوند. ما مطمئن نیستیم که آیا سیلانتهای فیبرین نرخ جراحی مجدد را کاهش میدهند یا خیر (2.0% در مقابل 3.8%؛ RR: 0.51؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.15 تا 1.71؛ 376 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). احتمالا اختلاف کوچکی به لحاظ طول دوره بستری بین گروهها وجود دارد، یا اصلا اختلافی وجود ندارد (12.1 روز در مقابل 11.4 روز؛ MD: 32.0 روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.06- تا 1.70؛ 755 شرکتکننده؛ 4 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط). مطالعات، رویدادهای جانبی جدی، کیفیت زندگی، یا هزینه- اثربخشی را گزارش نکرده بودند.
استفاده از سیلانتهای فیبرین برای تقویت آناستوموز پانکراس (pancreatic anastomosis) پس از پانکراتیکودئودنکتومی (pancreaticoduodenectomy)
ما 3 مطالعه را شامل 251 شرکتکننده وارد مرور کردیم: پس از پانکراتیکودئودنکتومی، 115 شرکتکننده به صورت تصادفی در گروه سیلانت فیبرین و 136 شرکتکننده در گروه کنترل قرار گرفتند. ما درباره اینکه آیا سیلامتهای فیبرین فیستول پانکراس پس از جراحی را کاهش میدهند یا خیر، مطمئن نیستیم (1.6% در مقابل 6.2%؛ RR: 0.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 5.06؛ 57 شرکتکننده؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). سیلانتهای فیبرین ممکن است منجر به بروز اختلاف کوچک یا عدم اختلاف در مرگومیر پس از جراحی (0.1% در مقابل 0.7%؛ Peto RR: 0.15؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.00 تا 7.76؛ 251 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین)، یا طول مدت بستری در بیمارستان (12.8 روز در مقابل 14.8 روز؛ MD: 1.58- روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.96- تا 0.81؛ 181 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین) شوند. ما درباره اینکه آیا سیلامتهای فیبرین موربیدیتی کلی پس از جراحی (33.7% در مقابل 34.7%؛ RR: 0.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.65 تا 1.45؛ 181 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، یا نرخ جراحی مجدد (7.6% در مقابل 9.2%؛ RR: 0.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.33 تا 2.11؛ 181 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) را کاهش میدهند یا خیر، مطمئن نیستیم. مطالعات رویدادهای جانبی جدی، کیفیت زندگی، یا هزینه- اثربخشی را گزارش نکرده بودند.
استفاده از سیلانتهای فیبرین برای انسداد کانال پانکراس (pancreatic duct occlusion) پس از پانکراتیکودئودنکتومی
ما 2 مطالعه را شامل 351 شرکتکننده وارد مرور کردیم: پس از پانکراتیکودئودنکتومی، 188 شرکتکننده به صورت تصادفی در گروه سیلانت فیبرین و 163 شرکتکننده در گروه کنترل قرار گرفتند. سیلانتهای فیبرین ممکن است منجر به بروز اختلاف کوچک یا عدم اختلاف در مورتالیتی پس از جراحی (8.4% در مقابل 1.6%؛ Peto RR: 1.41؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.63 تا 3.13؛ 351 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین)، یا طول مدت بستری در بیمارستان (17.0 روز در مقابل 16.5 روز؛ MD: 0.58 روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.74- تا 6.89؛ 351 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین) شود. ما درباره اینکه آیا سیلانتهای فیبرین موربیدیتی کلی پس از جراحی (32.0% در مقابل 27.6%؛ RR: 1.16؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.67 تا 2.02؛ 351 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، یا نرخ جراحی مجدد (13.6% در مقابل 16.0%؛ RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.52 تا 1.41؛ 351 شرکتکننده؛ 2 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) را کاهش میدهند یا خیر، مطمئن نیستیم. رویدادهای جانبی جدی فقط در 1 مطالعه گزارش شده بودند: بیشتر شرکتکنندگانی که از سیلانتهای فیبرین برای انسداد کانال پانکراس استفاده کرده بودند، در دوره پیگیری 3 ماهه (33.7% از گروه سیلانت فیبرین در مقابل 10.8% از گروه کنترل؛ 29 شرکتکننده در مقابل 9 شرکتکننده) و دوره پیگیری 12 ماهه (33.7% از گروه سیلانت فیبرین در مقابل 14.5% از گروه کنترل؛ 29 شرکتکننده در مقابل 12 شرکتکننده) مبتلا به دیابت ملیتوس شده بودند. مطالعات، پیامدهای فیستول پانکراس پس از جراحی، کیفیت زندگی یا هزینه- اثربخشی را گزارش نکرده بودند.
ما درباره اینکه آیا سیلانتهای فیبرین فیستول پانکراس پس از جراحی را کاهش میدهند یا خیر، مطمئن نیستیم (1.6% در مقابل 6.2%؛ RR: 0.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 5.06؛ 57 شرکتکننده؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). مطالعات، پیامدهای رویدادهای جانبی جدی، کیفیت زندگی یا هزینه- اثربخشی را گزارش نکرده بودند.
بر مبنای شواهد در دسترس اخیر، سیلانتهای فیبرین ممکن است دارای اثر کوچکی روی فیستول پانکراس پس از جراحی در افرادی باشند که تحت پانکراتکتومی دیستال قرار میگیرند، یا اصلا اثری نداشته باشند. اثرات سیلانتهای فیبرین روی پیشگیری از فیستول پانکراس پس از جراحی در افراد تحت پانکراتیکودئودنکتومی با عدم اطمینان همراه است.