به منظور غلبه بر اثربخشی پایین فناوریهای کمکباروری (ART ؛assisted reproductive technologies) و وقوع بالای تولدهای چندگانه (multiple births)، متابولومیکس (metabolomics) به عنوان یک روش غیرتهاجمی برای ارزیابی کیفیت اووسیت، زیستپذیری جنین (embryo viability)، پذیرش اندومتریال (endometrial receptivity) و تسهیل درمان هدفمند ناباروری (targeted subfertility treatment) پیشنهاد شده است.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی ارزیابی متابولومیک کیفیت اووسیت، زیستپذیری جنین و پذیرش اندومتریال برای بهبود تولد زنده یا نرخهای بارداری ادامهدار (ongoing pregnancy) در زنان تحت درمان با ART، در مقایسه با روشهای ارزیابی معمول.
ما در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه زنان و باروری در کاکرین؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ (CINAHL)Cumulative Index to Nursing and Health Allied Litreture و 2 پایگاه ثبت کارآزمایی جستوجو کردیم (فوریه 2018). ما همچنین فهرست منابع مطالعات اولیه و مقالات مروری، فهرستهای استناد نشریات مرتبط و خلاصه رویدادهای علمی مهم را بررسی کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) روی ارزیابی متابولومیک کیفیت اووسیت، زیستپذیری جنین و پذیرش اندومتریال در زنان تحت درمان با ART.
2 نفر از نویسندگان مطالعه مروری به صورت مستقل قابلیت کارآزماییها را برای ورود و خطر سوگیری را ارزیابی و دادهها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از نرخ تولد زنده یا بارداری ادامهدار (پیامد ترکیبی) و سقط جنین. پیامدهای ثانویه عبارت بودند از بارداری بالینی، بارداری چندگانه و اکتوپیک (ectopic)، توقف چرخه (cycle cancellation) و ناهنجاریهای جنینی (foetal abnormalities). ما برای محاسبه نسبتهای شانس (ORs ؛odds ratios) برای دادههای دوتایی (dichotomous data) و 95% فواصل اطمینان (CIs)، دادهها را ترکیب کردیم. ناهمگونی آماری (statistical heterogeneity) با استفاده از آماره I2 ارزیابی شد. ما کیفیت کلی شواهد مربوط به مقایسههای اصلی را با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE) ارزیابی کردیم.
ما 4 کارآزمایی را با مجموعا 924 زن، و میانگین سنی 33 سال وارد مرور کردیم. تمامی کارآزماییها نقش بررسی متابولومیک زیستپذیری جنین را ارزیابی کرده بودند. ما هیچ RCT را نیافتیم که ارزیابی متابولومیک کیفیت اووسیت یا پذیرش اندومتریال را ارزیابی کرده باشند.
ما شواهد با کیفیت پایینی را به دست آوردیم مبنی بر اینکه اختلاف کوچکی بین ارزیابی متابولومیک و غیرمتابولومیک جنینها از نظر نرخهای تولد زنده یا بارداری ادامهدار (OR: 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.35؛ I2 = 0%؛ 4 RCT؛ N = 924)، تولد زنده بهتنهایی (OR: 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.69 تا 1.44؛ I2 = 0%؛ 3 RCT؛ N = 597) یا سقط جنین (OR: 1.18؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.82؛ I2 = 0%؛ 3 RCT؛ N = 869) وجود داشته یا اصلا اختلافی وجود نداشته است. تحلیل حساسیت به استثنای مطالعات با خطر بالا، تفسیر نتایج را برای تولد زنده یا بارداری ادامهدار تغییر نداد (OR: 0.90؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.66 تا 1.25؛ I2 = 0%؛ 2 RCT؛ N = 744). یافتههای ما پیشنهاد میکند در صورتی که نرخ تولد زنده یا بارداری ادامهدار در گروه غیرمتابولومیک 36% بوده باشد، آنگاه نرخ تولد زنده یا بارداری ادامهدار در گروه متابولومیکس بین 32% و 45% خواهد بود.
ما شواهدی را با کیفیت پایینی به دست آوردیم مبنی بر اینکه اختلاف کوچکی بین گروهها از نظر نرخهای بارداری بالینی (OR: 1.11؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.85 تا 1.45؛ I2 = 44%؛ 4 RCT؛ N = 924) یا بارداری چندگانه (OR: 1.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.70 تا 3.19؛ I2 = 0%؛ 2 RCT؛ N = 180) وجود داشته یا اصلا اختلافی وجود نداشته است. نرخهای توقف چرخه در گروه متابولومیکس بالاتر بودند (OR: 1.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.18 تا 2.69؛ I2 = 51%؛ 2 RCT؛ N = 744؛ شواهد با کیفیت پایین). شواهد با کیفیت بسیار پایینی وجود داشت مبنی بر اینکه اختلاف کوچکی بین گروهها از نظر نرخهای بارداری اکتوپیک (OR: 3.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 74.07؛ یک RCT؛ N = 417) و ناهنجاریهای جنینی (بدون وقوع رویداد؛ یک RCT؛ N = 125) وجود داشته یا اصلا اختلافی وجود نداشته است. تحلیل حساسیت به استثنای مطالعات با خطر سوگیری بالا تفسیر نتایج مربوط به بارداری بالینی را تغییر نداد (OR: 1.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.76 تا 1.38؛ I2 = 40%؛ 2 RCT؛ N = 744).
کیفیت کلی شواهد از بسیار پایین تا پایین متغیر بود. محدودیتها عبارت بودند از خطر سوگیری جدی (مرتبط با گزارشدهی ضعیف روشها، سوگیری ریزش، گزارشدهی انتخابی و سایر سوگیریها)، عدم دقت (imprecision) و ناسازگاری (inconsistency) در بین تمامی کارآزماییها.
طبق کارآزماییهای اخیر انجامشده روی زنان تحت درمان با ART، هیچ شواهدی برای نشان دادن معنیداری اثر ارزیابی متابولومیک جنینها قبل از جاگذاری، روی نرخهای تولد زنده، بارداری ادامهدار، سقط جنین، بارداری چندگانه، بارداری اکتوپیک یا ناهنجاریهای جنینی وجود ندارد. کیفیت شواهد موجود از بسیار پایین تا پایین متغیر بودند. دادههای مربوط به سایر رویدادهای جانبی پراکنده بودند، بنابراین ما نتوانستیم روی این دادهها به نتیجهگیری برسیم. در حال حاضر، هیچ شواهدی برای حمایت یا رد استفاده از این تکنیک برای ناباروری زنان تحت درمان با ART وجود ندارد. به شواهد قوی به دست آمده از RCTهای بیشتر که به بررسی اثرات ارزیابی متابولومیکس زیستپذیری جنین روی نرخهای تولد زنده و سقط جنین پرداخته باشند، نیاز است. همچنین به کارآزماییهایی با طراحی خوب و عملی برای مطالعه اثرات این نوع ارزیابی روی کیفیت اووسیت و پذیرش اندومتریال نیاز است، زیرا در حال حاضر هیچیک از این نوع کارآزماییها در دسترس نیستند.