آنتیکواگولاسیون (anticoagulation) ممکن است بقا را در بیماران مبتلا به سرطان به واسطه اثر احتمالی ضدتوموری (speculated anti‐tumour effect)، علاوه بر اثر آنتیترومبوتیک (antithrombotic effect) آن بهبود دهد، اگرچه ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.
ارزیابی سودمندی و ایمنی آنتیکواگولانتهای وریدی (parenteral anticoagulants) در بیماران سرپایی (ambulatory patients) مبتلا به سرطان که به طور معمول، تحت کموتراپی (chemotherapy)، هورموندرمانی (hormonal therapy)، ایمونوتراپی (immunotherapy) یا رادیوتراپی (radiotherapy) قرار میگیرند، اما دارای هیچگونه اندیکاسیون استاندارد پروفیلاکتیک یا درمانی دیگری برای درمان آنتیکواگولاسیون نیستند.
جستوجوی جامع ما این موارد را دربرمیگرفت: (1) جستوجوی الکترونیکی (فوریه 2016) در پایگاههای اطلاعاتی عمده ثبت مرکزی کارآزکاییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails) (2016، شماره 1)؛ MEDLINE (1946 تا فوریه 2016؛ دسترسی از طریق OVID) و Embase (1980 تا فوریه 2016؛ دسترسی از طریق OVID)؛ (2) جستوجوی دستی در مجموعه مقالات کنفرانسها؛ (3) بررسی فهرست منابع مطالعات وارد شده به مطالعه مروری؛ (4) استفاده از «استناد مرتبط» ('related citation') در PubMed و (5) جستوجو برای مطالعات در حال اجرا در پایگاههای ثبت کارآزماییها. به عنوان بخشی از ریکرد مرور سیستماتیک زنده، ما به طور پیوسته جستوجو را ادامه داده و شواهد جدید را بلافاصله پس از شناسایی به مجموعه قبلی اضافه خواهیم کرد. این مرور سیستماتیک بهروز شده بر مبنای یافتههای به دست آمده از جستوجوی انجام شده در میان منابع علمی است که در 14 آگوست 2017 به اجرا درآمد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) که به ارزیابی مزایا و مضرات آنتیکواگولاسیون در بیماران آمبولاتوری مبتلا به سرطان پرداخته بودند. به طور معمول، این بیماران تحت درمان از طریق کموتراپی، هورموندرمانی، ایمونوتراپی یا رادیوتراپی قرار میگیرند اما در غیر اینصورت دارای هیچگونه اندیکاسیون پروفیلاکتیک یا درمانی استاندارد برای آنتیکواگولاسیون نیستند.
ما به صورت 2 نفره با استفاده از یک فرم استانداردشده، دادههای مربوط به طرح مطالعاتی، شرکتکنندگان، پیامدهای موردنظر مداخلات، و خطر سوگیری را استخراج کردیم. پیامدهای موردنظر عبارت بودند از مرگومیر با هر علت (all‐cause mortality)، ترومبوآمبولی وریدی (VTE) علامتدار، ترومبوزی ورید عمقی (DVT) علامتدار، آمبولی ریه (PE) خونریزی جدی، خونریزی خفیف، و کیفیت زندگی. ما درجه قطعیت شواهد را برای هر یک از پیامدها با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) (GRADE handbook) ارزیابی کردیم.
از 6947 استناد شناساییشده، 19 RCT با معیارهای ورود مطابقت داشتند. این کارآزماییها از 9650 شرکتکننده ثبتنام به عمل آورده بودند. جستوجو در پایگاههای ثبت کارآزمایی منجر به شناسایی 9 کارآزمایی ثبت شده اما منتشر نشده شد که 2 مورد از آنها در حال اجرا بودند. در تمامی RCT های وارد شده به مرور، مداخله استفاده از هپارین (هپارین غیراشباع یا هپارین با وزن مولکولی پایین) را دربرمیگرفت. در مجموع، به نظر میرسد که هپارین هیچ اثری روی مرگومیر در ماه 12 خطر نسبی (RR): 0.98 (%95 فاصله اطمینان (CI): 0.93 تا 1.03؛ اختلاف خطر (RD): 10 نفر کمتر به ازای هر 1000 نفر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 35 نفر کمتر تا 8 نفر بیشتر؛ شواهد با درجه قطعیت متوسط) و مرگومیر در 24 ماه (RR: 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.96 تا 1.01؛ RD: 8 نفر کمتر به ازای هر 1000 نفر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 31 نفر کمتر تا 8 نفر بیشتر؛ شواهد با درجه قطعیت متوسط) ندارد. هپاریندرمانی، خطر VTE علامتدار را کاهش میدهد (RR: 0.56؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 تا 0.68؛ RD: 30 نفر کمتر به ازای هر 1000 نفر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 36 کمتر تا 22 کمتر؛ شواهد با درجه قطعیت بالا)، در حالی که خطر خونریزی جدی (RR: 1.30؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.94 تا 1.79؛ RD: 4 نفر بیشتر به ازای هر 1000 نفر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1 کمتر تا 11 بیشتر؛ شواهد با درجه قطعیت متوسط) و خونریزی خفیف (RR: 1.70؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.13 تا 2.55؛ RD: 17 نفر بیشتر به ازای هر 1000 نفر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3 بیشتر تا 37 بیشتر؛ شواهد با درجه قطعیت بالا) را افزایش میدهد. نتایج گویای تایید یا رد اثر مثبت یا منفی هپارین روی ترومبوسیتوپنی (RR: 0.69؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.37 تا 1.27؛ RD: 33 نفر کمتر به ازای هر 1000 نفر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 66 کمتر تا 28 بیشتر؛ شواهد با درجه قطعیت متوسط) و کیفیت زندگی (شواهد با درجه قطعیت متوسط) نبودند.
به نظر میرسد که هپارین هیچ اثری روی مرگومیر در ماه 12 و ماه 24 ندارد. این دارو VTE علامتدار را کاهش داده و احتمالا خونریزیهای جدی و خفیف را افزایش میدهد. پژوهشهای آتی بهتر است مزیت بقای انواع مختلفی از آنتیکواگولانتها را در بیماران مبتلا به انواع و در مراحل مختلفی از سرطانها بررسی کنند. در تصمیمگیری برای شروع هپاریندرمانی در بیمار مبتلا به سرطان بهتر است مزایا و مضرات (downsides) روشهای درمانی مقایسه و ارزشها و ترجیحات بیماران لحاظ شوند.
یادداشت سردبیر: این مرور یک مرور سیستماتیک زنده (live systematic review) است. مرور سیستماتیک زنده رویکرد جدیدی را برای بهروزرسانی مرور ارائه میدهد که در آن مرور به طور پیوسته بهروزرسانی شده و شواهد جدید مرتبط به موازات فراهم شدن امکان دسترسی به آنها در آن وارد میشوند. لطفا برای آگاهی از آخرین وضعیت این مرور به پایگاه اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (CDSR ؛Cochrane Database of Systematic Reviews) مراجعه کنید.