بیماران مبتلا به سرطان سر و گردن اغلب دچار سوءتغذیه میشوند. جراحی برای این سرطانها پیچیده است و شاید بعد از یک دوره پرتودرمانی انجام شود. در نتیجه بیماران ممکن است دچار عوارض پس از جراحی مانند فیستول (fistulae) و عفونت زخم و همچنین عفونتهای کلیتر مثل پنومونی شوند. یک راه احتمالی برای افزایش بهبودی و کاهش بروز این عوارض، بهتر کردن تغذیه است. فرمولهای تغذیهای که مواد مغذی اساسی و همچنین اسیدهای آمینه (آرژینین و گلوتامین)، اسید ریبونوکلئیک (RNA) و/ یا لیپیدها (اسیدهای چرب امگا-3) را فراهم میکنند، به عنوان تغذیه حمایتی برای تقویت سیستم ایمنی (Immunonutrition) شناخته میشوند.
ارزیابی اثرات درمان با تغذیه حمایتی برای تقویت سیستم ایمنی در مقایسه با تغذیه استاندارد، بر بهبودی پس از عمل در بیماران بزرگسالی که تحت جراحی الکتیو (غیر اورژانسی) برای سرطان سر و گردن قرار میگیرند.
متخصص اطلاعات ENT کاکرین؛ در مرکز ثبت ENT؛ مرکز ثبت کارآزماییهای کنترلشده (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)؛ PubMed؛ Ovid Embase؛ (CINAHL) Cumulative Index to Nursing and Allied Health Litreture؛ Web of Science؛ ClinicalTrials.gov؛ ICTRP و منابع بیشتر برای کارآزماییهای منتشرشده و منتشرنشده. تاریخ جستوجو، 14 فوریه 2018 بود.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) مربوط به مقایسه تغذیه حمایتی را برای تقویت سیستم ایمنی که قبل، بعد یا در حین جراحی به بیماران بزرگسال (18 سال به بالا) تحت عمل جراحی الکتیو برای سرطان سر و گردن داده شده بود، با گروه شاهدی که مکملهای غذایی پلیمریک استاندارد دریافت کرده یا هیچ مکملی نگرفتند، جستوجو کردیم.
ما از شیوههای روششناختی استاندارد مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه شامل این موارد بود: مدت بستری در بیمارستان (روز)، عفونت زخم، تشکیل فیستول و عوارض جانبی/ تحمل غذایی، همانگونه که توسط نویسندگان کارآزمایی تعریف شده بود. پیامدهای ثانویه این موارد بودند: مرگومیر ناشی از همه علل و عوارض پس از عمل (همان گونه که توسط نویسندگان کارآزمایی تعریف شده بود). ما از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) جهت ارزیابی کیفیت شواهد برای هر پیامد استفاده کردیم.
ما 19 RCT را انتخاب کردیم (1099 شرکتکننده). میانگین سنی شرکتکنندگان از 47 تا 66 سال متفاوت بود. اکثر مطالعات (12/19) دارای کمتر از 25 بیمار در هر گروه درمانی بودند. اغلب مطالعات (16/19) از فرمولهای تغذیه حمایتی ایمن حاوی آرژینین استفاده کرده بودند؛ اما در فرآوردههای موجود و مقادیر مورد استفاده و در طول مداخله پس از عمل تفاوت وجود داشت. زمان پیگیری برای سنجش پیامد به طور قابلتوجهی در میان مطالعات مختلف و از پنج روز تا بیش از یا برابر با 16 ماه بود.
پیامدهای اولیه
ما هیچ شواهدی را از تفاوت در طول بستری در بیمارستان (میانگین تفاوت: -2.5 روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): -5.11 تا 0.12؛ 10 مطالعه؛ 757 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین) پیدا نکردیم. ما به طور مشابهی شواهدی را از تأثیر تغذیه حمایتی بر تقویت سیستم ایمنی برای عفونت زخم نیافتیم (خطر نسبی (RR): 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.70 تا 1.26؛ 12 مطالعه؛ 812 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). ممکن است تشکیل فیستول با تغذیه حمایتی برای تقویت سیستم ایمنی کاهش یابد؛ خطرات مطلق 11.3% و 5.4% در گروههای مراقبت استاندارد و تغذیه حمایتی برای تقویت سیستم ایمنی با RR معادل 0.48 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.27 تا 0.85؛ 10 مطالعه؛ 747 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین). ما هیچ شواهدی را از اختلاف از لحاظ تحمل غذایی (عوارض جانبی) بین درمانها پیدا نکردیم (RR: 1.33؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.86 تا 2.06؛ 9 مطالعه؛ 719 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین).
پیامدهای ثانویه
ما هیچ شواهدی را از تفاوت میان درمانها در مرگومیر ناشی از همه علل نیافتیم (RR: 1.33؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.48 تا 3.66؛ 14 مطالعه؛ 776 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین). سایر عوارض پس از عمل مانند پنومونی و عفونتهای مجاری ادراری به طور رایج گزارش نشده بود.
خطر تشکیل فیستول پس از عمل میتواند با تغذیه حمایتی برای تقویت سیستم ایمنی کاهش یابد؛ اما ما هیچ شواهدی را از تأثیر تغذیه حمایتی برای تقویت سیستم ایمنی بر هر کدام از پیامدهای دیگری که ارزیابی کرده بودیم، نیافتیم. مطالعات انتخابی در این مرور عموما کوچک یا دارای خطر سوگیری (bias) بالا (یا هر دو) بودند. ما کیفیت کلی شواهد را برای پیامدهای طول بستری در بیمارستان و مرگومیر ناشی از همه علل، پایین و برای عفونت زخم و عوارض جانبی، بسیار پایین ارزیابی کردیم. تحقیقات بیشتر باید شامل مطالعات بزرگتر و با کیفیت بهتر باشد.