اختلال هماهنگی رشدی (DCD) یک اختلال شایع در دوران کودکی است که میتواند تا دوران جوانی و بزرگسالی ادامه داشته باشد. کودکان مبتلا به DCD در اجرای مهارتهای حرکتی (motor tasks) ضروری موردنیاز برای خودمراقبتی و انجام فعالیتهای تحصیلی، اجتماعی و تفریحی دارای مشکلاتی هستند.
ارزیابی اثربخشی مداخلات تکلیفگرا (task-oriented interventions) روی عملکرد حرکتی، کارکردهای روانی-اجتماعی (psychosocial functions)، فعالیت، و مشارکت برای کودکان مبتلا به DCD و بررسی اثر افتراقی مداخلات (differential intervention effects) تحت تاثیر فاکتور سن، جنسیت، شدت DCD، شدت مداخله و نوع مداخله.
ما در مارچ 2017، در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE ،Embase، سیزده پایگاه اطلاعاتی دیگر و پنج پایگاه ثبت کارآزمایی جستوجو کردیم. ما همچنین برای شناسایی مطالعات اضافی، فهرست منابع را جستوجو کرده و با افرادی که آدرس ایمیل آنها در فهرست ایمیل کنفرانسهای بینالمللی با موضوع DCD آورده شده بود، ارتباط برقرار کردیم.
ما تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT) و کارآزماییهای شبهتصادفیسازی و کنترلشدهای (quasi-RCT) را وارد مرور کردیم که به مقایسه مداخله مهارتگرا با هر یک از مداخله کنترل غیر فعال (inactive control intervention) یا مداخله کنترل فعال (active control intervention) در کودکان و نوجوانان 4 تا 18 ساله مبتلا به DCD پرداخته بودند.
انواع سنجههای پیامدی، تغییر در کارکرد حرکتی (motor function)، از طریق ارزیابی با پرسشنامهها و تستهای نتیجه عملکرد استانداردشده (standardised performance outcome tests and questionnaires)، رویدادهای جانبی، و سنجههای مشارکت را دربرمیگرفتند.
تمامی نویسندگان مرور در انتخاب مطالعات، استخراج دادهها و ارزیابی خطر سوگیری و کیفیت، و دو نویسنده مرور بهصورت مستقل در اجرای تمامی تکالیف مشارکت کردند. بهطور مشخص، دو نویسنده مرور بهصورت مستقل برای حذف مطالعات غیر مرتبط، به غربالگری عناوین و چکیده مطالعات، استخراج دادهها از مطالعات وارد شده به مرور، ارزیابی خطر سوگیری و ارزیابی کیفیت شواهد با استفاده از رویکرد درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE) پرداختند. در صورت مواجهه با ابهام یا دادههای گمشده در مقالات، یکی از نویسندگان مرور با نویسندگان کارآزماییها تماس برقرار میکرد.
این مرور شامل 15 مطالعه بود (8 RCT و 7 quasi-RCT).
ویژگیهای مطالعه
کارآزماییها شامل 649 شرکتکننده از هر 2 جنسیت با رنج سنی 5 تا 12 ساله میشدند.
شرکتکنندگان اهل استرالیا، کانادا، چین، سوئد، تایوان و انگلستان بودند.
کارآزماییها در محیط بیمارستانی، کلینیک، آزمایشگاه، یا مراکز وابسته به دانشگاه، در مراکز اجتماعی (community centres)، در خانه یا مدرسه، یا هر دو در خانه و مدرسه به اجرا درآمده بودند.
طول دوره اکثر مداخلات مهارتگرا کوتاه بود (کمتر از 6 ماه)، و تعداد کل جلسات بین 5 تا 50 جلسه، طول دوره هر جلسه بین 30 تا 90 دقیقه و فراوانی برگزاری جلسات 1 مرتبه تا 7 مرتبه در هفته متغیر بودند.
ما خطر سوگیری مطالعات را از متوسط تا بالا ارزیابی کردیم. دستیابی به برخی اجزا (از جمله کورسازی پرسنل اداری یا شرکتکنندگان) غیر ممکن بود.
ما به برآورد این اثر اطمینان بسیار کمی داریم: اثر واقعی احتمالا بهطور قابل توجهی متفاوت از برآورد اثر است. نتیجهگیریهای به عمل آمده از مرورهای قبلی، که متفقا (unanimously) اثرات سودمندی از مداخله را گزارش کرده بودند، با نتیجهگیریهای ما سازگار نیستند. این مرور برای بررسی اثر مداخلات برای درمان کودکان مبتلا به DCD، بر نیاز به RCTهای خوب طراحی شده و به اجرا درآمده، تاکید میکند.