پیشینه
فیبروز سیستیک با ایجاد موکوس ضخیم در راههای هوایی بر ریهها تاثیر میگذارد. این مساله میتواند منجر به عفونت و التهاب شود که باعث آسیب به ریه میشود. فیزیوتراپی میتواند به پاکسازی راههای هوایی از موکوس کمک کند و روشهای بسیاری برای انجام این کار وجود دارد، از جمله تکنیکهای تنفسی، تکنیکهای دستی و دستگاههای مکانیکی. درناژ اتوژنیک یک روش بسیار کنترل شده تنفسی است که در آن از هوای بازدمی با عمقها و سرعتهای مختلف استفاده میکند تا موکوس را در راههای هوایی به سمت بالا حرکت دهد که بهصورت خودبهخودی یا داوطلبانه منجر به سرفه میشود. این روش را میتوان بدون کمک استفاده کرد؛ اما نیاز به آموزش، تمرکز و تلاش بیمار دارد. ما به بررسی تاثیر استفاده از درناژ اتوژنیک بر معیارهای اندازهگیری عملکرد ریه و کیفیت زندگی افراد مبتلا به فیبروز سیستیک پرداختیم، تا مشخص شود استفاده از درناژ اتوژنیک بهتر از سایر تکنیکهای فیزیوتراپی موجود برای پاکسازی ریهها است یا بدتر.
تاریخ جستوجو
شواهد تا تاریخ زیر بهروز است: 25 سپتامبر 2017.
ویژگیهای مطالعه
برای دستیابی به مطالعاتی که حداقل دو جلسه درناژ اتوژنیک را با سایر تکنیکهای تنفسی و دستگاههایی که ریهها را از مخاط پاک میکنند مقایسه کرده باشند، در منابع علمی موجود به جستوجو پرداختیم. در این مرور هفت مطالعه شامل 208 فرد مبتلا به فیبروز سیستیک بین هفت تا 63 ساله مورد بررسی قرار گرفتهاند. افراد برای دریافت یک نوع درمان فیزیوتراپی یا نوع دیگری از آن به صورت تصادفی انتخاب شدند. تعداد افرادی که در این مطالعات قرار داشتند، بین 17 تا 75 نفر، با طیف وسیعی از شدت بیماری، متغیر بود. این مطالعات از چهار روز تا دو سال به طول انجامیده بودند.
نتایج کلیدی
در هیچ یک از مطالعات کوتاه‐مدت و طولانیمدت، هیچ گونه شواهد روشنی دال بر اینکه درناژ اتوژنیک برای عملکرد ریه یا کیفیت زندگی بهتر از روشهای دیگر است، نیافتیم. این مساله برای دیگر معیارهای پیامد ما مانند بستری در بیمارستان، اضافه شدن درمان آنتیبیوتیکی، تحمل ورزش و اشباع اکسیژن نیز صادق بود، اما در یک مطالعه، در مقایسه با درناژ وضعیتی و ضربات موضعی، درناژ اتوژنیک، روش ترجیحی بود. نویسندگان این مرور ورزش را نیز بهعنوان یک عامل مقایسه کننده برای پاکسازی راه هوایی مد نظر قرار داشتند، اما هیچ مطالعه وارد شدهای به این مقایسه نپرداخته بود؛ با اینکه غالبا از ورزش به عنوان یک درمان جایگزین توسط افراد مبتلا به فیبروز سیستیک استفاده میشود.
کیفیت شواهد
بهطور کلی کیفیت شواهد مربوط به این مطالعات عمدتا پائین یا بسیار پائین برآورد شد. علل اصلی این مسئله پائین بودن تعداد شرکتکنندگان در هر مطالعه، گزارشدهی نامشخص نتایج در مطالعات و طراحی مورد استفاده در مطالعات بودند. در یک مطالعه، که به علت ناکامل بودن نتایج آن جزو انواع با سوگیری بالا طبقهبندی شده بود؛ برخی از شرکتکنندگان مجبور شدند در میانه راه روش فیزیوتراپی خود را تغییر دهند، و تعداد زیادی از آنها از مطالعه خارج شدند و با بازوی درمان درناژ وضعیتی و ضربات موضعی موافق نبودند. در پنج مطالعه از هفت مطالعه، محققانی که مسئول ارزیابی نتایج بودند، نمیدانستند که هر فرد از کدام تکنیک استفاده کرده و این باعث بهبود کیفیت شواهد و کاهش هرگونه سوگیری (bias) شد.