روکشهای دندانی برای مولرهای شیری ساخته شده و در اندازهها و با مواد مختلف روی دندان پوسیده یا دارای تخریب گسترده قرار میگیرند. روکشها را میتوان به طور کامل از جنس استیل ضدزنگ (روکشهای فلزی پیشساخته یا PMCS) ساخت یا به منظور زیبایی ممکن است از فولاد ضدزنگ با پوشش روکش سفید یا به طور کامل از مواد سرامیک سفید ساخت. در اغلب موارد، برای قرار دادن روکش، دندانها معمولا با استفاده از یک بیحسی موضعی تراش میخورند. با این حال، در مورد روش «هال» (Hall Technique)، روکشهای فلزی پیشساخته، بدون بیحسی موضعی، حذف بافت پوسیده یا آمادهسازی دندان، روی دندان قرار داده میشوند. استفاده از روکش برای احیای دندانهای مولر شیری که درمان پالپ داشتهاند، پوسیدگی زیاد دارند یا به شدت شکسته شدهاند، توصیه میشود. با این حال، برخی از دندانپزشکان عمومی از آنها در اقدام بالینی استفاده میکنند. این مطالعه مروری یک بهروزرسانی از مطالعه اصلی است که در سال 2007 منتشر شده است.
هدف اولیه
بررسی اثربخشی بالینی و ایمنی همه انواع روکشهای پیش ساخته برای احیای دندانهای شیری در مقایسه با مواد معمولی پر کردن دندان (مانند آمالگام (amalgam)، کامپوزیت (composite)، گلاس آینومر (glass ionomer)، گلاس آینومر تغییریافته با رزین (resin modified glass ionomer) و کامپومر (compomers))، سایر انواع روکش یا روشهای قرار دادن روکش، درمان پوسیدگی غیرترمیمی یا بدون درمان.
هدف ثانویه
پیبردن به این که آیا میزان پوسیدگی در پیامد بالینی دندانهای شیری ترمیم شده با همه انواع روکشهای پیشساخته در مقایسه با مواردی که با مواد پرکردنی معمولی ترمیم شدهاند، تاثیری دارد یا خیر.
در پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی جستوجو کردیم: مرکز ثبت کارآزماییهای گروه بهداشت دهان در کاکرین (Cochrane Oral Health Group Trials Register) (تا 21 ژانویه 2015)؛ پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) (کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library)) (شماره 12، 2014)؛ MEDLINE از طریق Ovid (از 1946 تا 21 ژانویه 2015) و EMBASE از طریق Ovid (از 1980 تا 21 ژانویه 2015). علاوه بر این در مرکز ثبت کارآزماییهای موسسه ملی بهداشت ایالات متحده (US National Institutes of Health Trials Register) (در http://clinicaltrials.gov) و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP؛ WHO International Clinical Trials Registry Platform) و Open Grey برای یافتن متون خاکستری (grey literature) (تا 21 ژانویه 2015) به جستوجو پرداختیم. در هنگام جستوجو در پایگاههای اطلاعاتی، هیچ محدودیتی بر زبان یا تاریخ انتشار قرار داده نشد.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) که به ارزیابی اثربخشی روکشهای دندانی در مقایسه با ترمیم، انواع دیگری روکش، روشهای غیرترمیمی یا بدون درمان در کودکان مبتلا به پوسیدگی درمان نشده دندان در یک یا چند دندان مولر شیری پرداخته باشند. ما همچنین کارآزماییهایی را در نظر گرفتیم که روشهای مختلف نصب کردن روکش را با هم مقایسه کرده باشند.
در کارآزماییهایی که در این مطالعه در نظر گرفته شدند، باید موفقیت یا شکست مداخلات و دیگر پیامدهای بالینی، حداقل شش ماه بعد از مداخله (به استثنای درد/ ناراحتی در طول درمان و بلافاصله بعد از عمل) گزارش شود.
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور جداگانه، عنوان و چکیده هر یک از مقالات به دست آمده را از جستوجو ارزیابی و به طور جداگانه متن کامل هر یک را از نظر مرتبط بودن با مطالعه بررسی کردند. حداقل دو نویسنده، خطر سوگیری (Bias) را ارزیابی و دادهها را با استفاده از فرم استخراج مقدماتی دادهها، استخراج کردند.
تعداد 5 مطالعه را که در آنها سه مقایسه ارزیابی شده بود، انتخاب کردیم. چهار مطالعه روکشها را با ترمیم مقایسه کرده بودند، دو مورد از این مطالعات، روکشهای فلزی پیشساخته را با ترمیم ساندویچی باز (open sandwich restorations) مقایسه کرده و در دو مطالعه، روکشهای فلزی پیشساخته که با استفاده از تکنیک «هال» نصب میشدند، با ترمیم مقایسه شده بود. یکی از این مطالعات شامل بازوی سوم بود که امکان مقایسه روکشهای فلزی پیشساخته (نصب شده با استفاده از تکنیک «هال») را با درمان پوسیدگی غیرترمیمی فراهم کرد. در دو مطالعه که از روکشهای نصب شده با استفاده از روشهای معمول استفاده شده بود، تمام دندانها پیش از این که روکش روی دندان قرار داده شود، تحت پالپوتومی (pulpotomy) یا عصبکشی سطحی، قرار گرفتند. در مطالعه آخر دو نوع مختلف از روکش با یکدیگر مقایسه شده بود: روکشهای فلزی پیشساخته در مقابل روکش فولاد ضدزنگ زیبایی با ونیرهای سفید. هیچ شواهدی مبتنی بر RCTها وجود ندارد که روشهای مختلف اتصال روکشهای فلزی پیشساخته (یعنی، تکنیک «هال» در مقابل روش معمول) را با یکدیگر مقایسه کرده باشد.
ما پیامدهای گزارش شده را در ملاقات دندانپزشکی یا ظرف 24 ساعت پس از آن، و در کوتاهمدت (کمتر از 12 ماه) یا بلندمدت (12 ماه یا بیشتر)، در نظر گرفتیم. برخی از پیامدهای مطلوب ما در مطالعات، اندازهگیری نشده بود که عبارتند از: زمان تا شکست ترمیم یا درمان مجدد، رضایت بیمار و هزینهها.
روکش در مقایسه با ترمیم (یا پرکردگی)
همه مطالعات در این مقایسه از روکشهای فلزی پیش ساخته استفاده کرده بودند. یک مطالعه، پیامدها را در کوتاهمدت گزارش داده بود و هیچ مورد شکست قابلتوجه یا درد در گروهها گزارش نشده بود. کیفیت شواهد متوسط بود، زیرا خطر شکست قابلتوجه در گروه روکش، در بلندمدت بیشتر بود (خطر نسبی (RR): 0.18؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.06 تا 0.56؛ 346 دندان در 3 مطالعه؛ 1 مطالعه با استفاده از تکنیک رایج و 2 مطالعه با استفاده از تکنیک «هال»). بهطور مشابه، کیفیت شوهد از این نظر که خطر وجود درد در طولانی مدت در گروه روکش کمتر بود (RR: 0.15؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.04 تا 0.67؛ 312 دندان در 2 مطالعه)، متوسط بود. وجود ناراحتی ناشی از روش برای روکشهایی که با استفاده از تکنیک «هال» متصل میشدند، کمتر از پرکردن بود (RR: 0.56؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.36 تا 0.87، 381 دندان در 2 مطالعه) (کیفیت شواهد: متوسط).
این اطمینان وجود ندارد که آیا تفاوت بالینی مهمی در خطر خونریزی لثه در هنگام استفاده از روکش به جای پر کردن، در کوتاهمدت (RR: 1.69؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.61 تا 4.66؛ 226 دندان) یا بلندمدت (RR: 1.74؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.99 تا 3.06؛ 195 دندان؛ 2 مطالعه با استفاده از روکشهای فلزی پیش ساخته با روش اتصال معمول در 12 ماه) وجود دارد یا خیر (کیفیت شواهد: پایین).
روکش در مقایسه با درمان پوسیدگی غیرترمیمی
تنها یک مطالعه به مقایسه روکشهای فلزی پیش ساخته (متصل شده به روش «هال») با درمان پوسیدگی غیرترمیمی پرداخته بود. کیفیت شواهد، بسیار کم بود و به همین دلیل در مورد برآوردها، عدم قطعیت وجود دارد.
روکش فلزی در مقایسه با روکش زیبایی: یک مطالعه با استفاده از تقسیم دهان (با 11 شرکتکننده) روکشهای فلزی پیشساخته را با روکش زیبایی (فولاد ضدزنگ با ونیرهای سفید) مقایسه کرده بود. کیفیت شواهد، بسیار پایین بود، بهطوری که امکان هیچ نتیجهگیری وجود نداشت.
روکشها که روی دندانهای مولر شیری با ضایعات پوسیده (carious lesions)، یا پس از درمان پالپ (عصبکشی) قرار میگیرند، احتمالا خطر شکستهای بزرگ یا درد دندانی را در درازمدت نسبت به پرکردن کاهش میدهند. روکشهایی که با استفاده از روش «هال» روی دندان نصب میشوند، ممکن است ناراحتی را در زمان درمان در مقایسه با پر کردن کاهش دهد. مقدار و کیفیت شواهد برای روکشها در مقایسه با پوسیدگیهای غیرترمیمی و همچنین برای روکش فلزی در مقایسه با روکش زیبایی، بسیار اندک است. هیچ کارآزمایی بالینی تصادفیسازی و کنترل شده که به مقایسه روکشهای نصب شده با روش مرسوم در مقابل روش «هال» پرداخته باشد، وجود ندارد.