موضوع چیست؟
فلج مغزی (cerebral palsy) یک اصطلاح بوده و شامل شرایطی است که توانایی حرکت افراد را تحت تاثیر قرار میدهد، و شایعترین ناتوانی فیزیکی در دوران کودکی است. فلج مغزی معمولا به دلیل عوارض پیش از بارداری، حین یا بعد از آن است که منجر به آسیب به مغز در حال رشد نوزادان میشود. هیچ عامل واحدی برای فلج مغزی وجود ندارد. در بسیاری از کودکان، علت فلج مغزی مشخص نیست، اما، فاکتورهای خطر شناخته شده زیادی وجود دارد. بزرگترین فاکتور خطر زایمان پیش از هفته 37 بارداری است (زایمان زودرس). سایر فاکتورهای خطر برای مادران عبارتند از برخی از شرایط پزشکی (از جمله مشکلات تیروئیدی)، ناهنجاریهای مربوط به جفت، پره‐اکلامپسی (pre‐eclampsia) (فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار)، و برخی از عفونتهای باکتریایی و ویروسی. برای نوزادان، فاکتورهای خطر عبارتند از ناهنجاریهای مادرزادی و ژنتیکی، داشتن وزن پائین هنگام تولد یا رشد محدود در دوران جنینی، دو‐قلویی یا سه‐قلویی، برخی از عفونتها، و کمبود اکسیژن به مدت طولانی حین زایمان.
چرا این موضوع مهم است؟
از آنجایی که عوامل و فاکتورهای مختلف خطر برای فلج مغزی وجود دارد، ممکن است برای پیشگیری از فلج مغزی با کاهش فاکتورهای خطر، مداخلات مختلف متنوعی (درمانها) مورد نیاز باشد. این بررسی اجمالی، شواهد مربوط به پیشگیری از فلج مغزی به دست آمده از مرورهای کاکرین در مورد مداخلات دوران بارداری و زایمان را خلاصه کرده است.
ما چه شواهدی به دست آوردیم؟
ما شواهد را در 7 آگوست 2016 جستوجو کردیم. 15 مرور کاکرین را شناسایی کردیم که به ارزیابی مداخلات در دوران بارداری یا زایمان پرداخته و فلج مغزی را گزارش کرده بودند، اطلاعات به دست آمده از 27 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده شامل 32,490 کودک نیز شناسایی شد. کیفیت تمام مرورها بالا بودند، اما کیفیت شواهد در مورد فلج مغزی از بسیار پائین تا بالا طبقهبندی شد.
مداخلات ارزیابی شده عبارت بودند از مداخلات برای درمان هیپرتانسیون خفیف تا متوسط (دو مرور)، درمان پره‐اکلامپسی (دو مرور)، تشخیص یا پیشگیری از صدمه جنینی (اگر کودک به دنیا نیامده باشد ممکن است خوب نباشد) حین لیبر (یک مرور)، پیشگیری از زایمان زودرس (چهار مرور)، بلوغ یا محافظت از ریهها یا مغز نوزادان پیش از زایمان زودرس (پنج مرور)، و مدیریت صدمات جنینی در نوزادان نارس (یک مرور).
ما شواهد با کیفیت بالایی را یافتیم که نشان دادند یک مداخله برای پیشگیری از فلج مغزی موثر بود: کودکان نارس متولد شده از مادرانی که سولفات منیزیم را پیش از زایمان مصرف کردند، نسبت به کودکان متولد شده از مادرانی که دارونما دریافت کردند، احتمال کمتری برای ابتلا به فلج مغزی داشتند (پنج کارآزمایی، 6145 کودک).
شواهد با کیفیت متوسط یافتیم که نشان داد دو مداخله احتمالا بیتاثیر بودند، و میتوانستند موجب آسیب شوند: (الف) کودکان متولد شده از مادرانی که برای لیبر نارس آنتیبیوتیک دریافت کردند، زمانی که کیسه آب آنها پاره نشده باشد، نسبت به کودکانی که مادرانشان آنتیبیوتیک دریافت نکردند احتمال توسعه فلج مغزی بیشتری وجود داشت (یک کارآزمایی، 3173 کودک)؛ و (ب) کودکان نارسی که بلافاصله متولد شدهاند در صورتی که مشکوک به صدمه جنین بودند، نسبت به نوزادانی که زایمان آنها به تعویق افتاد، بیشتر احتمال توسعه فلج مغزی بیشتری وجود داشت (یک کارآزمایی، 507 کودک).
شواهد با کیفیت متوسط نشان دادند که تفاوت واضحی در شانس کودکان برای توسعه فلج مغزی در مادرانی که یک یا چند دوره کورتیکواستروئیدها را پیش از زایمان زودرس دریافت کردند، وجود نداشت (چهار کارآزمایی، 3800 کودک).
شواهد با کیفیت پائین در مورد اینکه مداخلات دیگر از فلج مغزی پیشگیری میکنند، یا آن را افزایش میدهند، یا هیچ تاثیری بر فلج مغزی ندارند وجود داشت، هرچند که ما متوجه شدیم در کودکان متولد شده از مادرانی که برای کمک به رشد ریهها پیش از زایمان زودرس کورتیکواستروئید دریافت کرده بودند، نسبت به نوزادان متولد شده از مادرانی که دارونما دریافت کردند احتمال فلج مغزی کمتری وجود داشت (پنج کارآزمایی، 904 کودک).
این یافتهها چه معنایی دارند؟
یک مداخله را که در پیشگیری از فلج مغزی (سولفات منیزیم پیش از زایمان زودرس) موثر بود شناسایی کردیم، دو مداخله به نظر میرسد منجر به آسیب میشود (آنتیبیوتیکهای پیشگیرانه برای زنان در لیبر نارس در زمانی که کیسه آب آنها پاره نشده باشد، و در زایمان زودرس برای نوزادان نارس با سازگاری مشکوک)، و یک مداخله به نظر نمیرسد که تفاوت واضحی ایجاد کند (مصرف بیش از یک دوره کورتیکواستروئیدها پیش از زایمان زودرس). برای مداخلات دیگر ارزیابی شده، شواهد کافی برای نتیجهگیری وجود نداشت. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده بیشتر و با کیفیت بهتر، که به ارزیابی مداخلاتی بپردازند که ممکن است بر فاکتورهای خطر فلج مغزی تاثیر بگذارد، با پیگیری طولانیمدت برای اندازهگیری فلج مغزی، مورد نیاز هستند. بیش از 60 مرور دیگر کاکرین را شناسایی کردیم که ممکن است در آینده اطلاعات بیشتری ارائه کنند.