درد یک علامت شایع در سرطان است، و 30% تا 50% از تمام افراد مبتلا به سرطان دچار درد متوسط تا شدید میشوند که ممکن است تاثیر منفی عمدهای بر کیفیت زندگی آنها داشته باشد. داروهای غیر اوپیوئیدی (Non-opioid) معمولا برای درمان درد سرطانی خفیف تا متوسط استفاده میشوند، و به این منظور در نردبان درمان درد سرطان WHO، بهتنهایی یا در ترکیب با اوپیوئیدها توصیه میشود.
مطالعه مروری قبلی کاکرین که شواهد مربوط به داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID ؛nonsteroidal anti-inflammatory drugs) یا پاراستامول (paracetamol)، را بهتنهایی یا در ترکیب با اوپیوئیدها (opioids)، برای درد سرطان مورد بررسی قرار داد، در سال 2015 حذف شد زیرا قدیمی بود؛ تاریخ آخرین جستوجو 2005 بود. این مطالعه مروری، و مطالعه مروری دیگری درباره NSAIDها، شواهد را بهروزرسانی میکنند.
ارزیابی اثربخشی پاراستامول (استامینوفن ؛acetaminophen) خوراکی برای درد سرطان در بزرگسالان و کودکان، و عوارض جانبی گزارش شده در طول استفاده در کارآزماییهای بالینی.
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials)، MEDLINE، و Embase را از آغاز تا مارچ 2017، همراه با فهرست منابع مقالات بازیابی شده و مطالعات مروری، و 2 پایگاه ثبت مطالعات آنلاین جستوجو کردیم.
ما مطالعات تصادفیسازی، دو سوکور، با طول مدت 5 روز یا بیشتر را، برای مقایسه پاراستامول بهتنهایی با پلاسبو، یا پاراستامول در ترکیب با یک اوپیوئید در مقایسه با اوپیوئید با همان دوز بهتنهایی، برای درد سرطان با هر شدت انتخاب کردیم. مطالعات یکسو کور و باز نیز واجد شرایط برای ورود به مطالعه بودند. حداقل اندازه مطالعه در هر بازوی درمان در تصادفیسازی اولیه 25 شرکتکننده بود.
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل مطالعات را جستوجو کردند، دادههای مربوط به اثربخشی و عوارض جانبی را استخراج و مسائل مربوط به کیفیت مطالعه و سوگیری (Bias) بالقوه را مورد بررسی قرار دادند. ما هیچ تجزیهوتحلیل ترکیبی انجام ندادیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کرده و جدول «خلاصهای از یافتهها» را ایجاد کردیم.
سه مطالعه درباره بزرگسالان که معیارهای ورود را به مطالعه داشتند، تا یک هفته ادامه داشتند؛ 122 شرکتکننده در ابتدا تصادفیسازی شدند، و 95 شرکتکننده درمان را کامل کردند. ما در مورد کودکان هیچ مطالعهای نیافتیم. یک مطالعه گروه - موازی بود، و دو مطالعه طرح متقابل داشت. همه مطالعات از پاراستامول بهعنوان یک افزودنی برای درمان پایدار با اوپیوئید قوی استفاده کردند (میانگین روزانه مورفین معادل دوز 60 میلیگرم، 70 میلیگرم، و 225 میلیگرم، با برخی از شرکتکنندگان دریافت کننده معادل روزانه چند صد میلیگرم مورفین خوراکی). سایر داروهای غیر پاراستامول شامل داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، داروهای ضد افسردگی سهحلقهای (tricyclic antidepressants)، یا نورولپتیک (neuroleptics) بودند. از نظر دادههای مربوط به پیامد ناقص و اندازه کوچک تمام مطالعات در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشتند؛ هیچکدام به وضوح در معرض خطر پائین سوگیری نبودند.
هیچکدام از مطالعات هیچ یک از پیامدهای اولیه ما را گزارش نکردند: شرکتکنندگان با کاهش درد حداقل 50%، و حداقل 30% از خط پایه (baseline)؛ شرکتکنندگان با درد کمتر از خفیف در پایان دوره درمان؛ شرکتکنندگان با درک کلی بیمار از تغییر (PGIC ؛Patient Global Impression of Change) با بهبود زیاد یا بسیار زیاد (یا معادل آن). در صورت عدم تفاوت بین پاراستامول و پلاسبو، در صورت اضافه شدن به درمان دیگر، آنچه برای درد گزارش شد این بود که هیچ شواهد قانع کنندهای مبنی بر وجود تفاوت بین پاراستامول و پلاسبو با توجه به کیفیت زندگی، استفاده از داروهای نجات، یا رضایتمندی یا ترجیح شرکتکنندگان وجود نداشت. اندازهگیری آسیب (عوارض جانبی جدی، سایر عوارض جانبی، و خروج به دلیل عدم کارایی) متناقض گزارش شده بود و هیچ شواهد واضحی از تفاوت ارائه نشد.
ارزیابی GRADE ما از کیفیت شواهد برای تمام پیامدها بسیار پائین بود، زیرا مطالعات در معرض خطر بالای سوگیری از منابع مختلف بود.
هیچ شواهد با کیفیت بالا برای حمایت یا رد استفاده از پاراستامول بهتنهایی یا در ترکیب با اوپیوئیدها برای دو قدم نخست از نردبان سهپلهای درد سرطان WHO وجود ندارد. مشخص نیست که آیا در مطالعات موجود، با توجه به دوز مصرفی اوپیوئیدها، میتوان منفعت ضد درد بیشتری برای پاراستامول قائل شد یا خیر.